Rộn ràng Giáng sinh trên những ngôi thánh đường ở miền Tây

Ngôi Thánh đường đầu tiên của xứ Nam Kỳ

Những ngày này, không chỉ tại khuôn viên Thánh đường Cù Lao Giêng (tọa lạc xã Cù Lao Giêng, tỉnh An Giang), không khí Giáng sinh còn lan tỏa đến từng gia đình, tuyến đường, khu dân cư. Một cây thông cùng với hang đá khổng lồ đã được dựng lên, xung quanh nhà thờ được trang trí bằng hệ thống đèn led lung linh sắc màu.

Không khí trước thềm giáng sinh rộn ràng, sôi động tại Thánh đường Cù Lao Giêng.

Từ nhiều ngày qua, nơi đây luôn là địa điểm thu hút rất đông người dân, đặc biệt là giới trẻ đến tham quan, vui chơi, check-in vào mỗi tối. Từ nhà thờ, khu dân cư đến từng nếp nhà, đâu đâu cũng ngập tràn ánh đèn, sắc màu và niềm hân hoan đón mừng ngày Chúa Giáng sinh, tạo nên bức tranh sinh động, ấm áp, mang đậm nét văn hóa tôn giáo gắn với đời sống cộng đồng.

Bà Nguyễn Thị Năm - giáo dân nơi đây cho biết, lễ Giáng sinh với người Công giáo là ngày lễ quan trọng và thiêng liêng. Đó không chỉ đơn thuần là ngày lễ tôn giáo mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về đức tin, tình yêu thương với thông điệp về hòa bình, bác ái và hy vọng cho nhân loại.

“Giáng sinh được xem là mốc khởi đầu của một năm mới trong đời sống đức tin, thời khắc để đồng bào nhìn lại hành trình sống đạo của mình, hướng tới những giá trị tốt đẹp hơn”, bà Năm chia sẻ.

Theo sách Kỷ lục An Giang 2009, Thánh đường Cù Lao Giêng là ngôi nhà thờ xưa nhất của tỉnh.

Theo "Lược sử Nhà thờ cổ Cù Lao Giêng" được ghi lại ở phía trước cửa chính của nhà thờ, ngôi thánh đường này được các linh mục người Pháp xây dựng từ thời vua Tự Đức năm 1875, khởi công xây dựng trước Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn 3 năm, đây được xem là ngôi nhà thờ cổ xưa của miền Nam.

Còn theo cư dân bản địa, thì đây là ngôi thánh đường đầu tiên của xứ Nam Kỳ, là cầu nối giữa các cha truyền đạo Cao Miên - Việt Nam và cũng là trạm trung chuyển các vật dụng cần thiết cho việc sinh hoạt và truyền đạo bằng ghe đò lên Cao Miên.

Bà con giáo dân trang hoàng lại khuôn viên nhà thờ dịp lễ Giáng sinh.

Tài liệu lưu lại, khoảng năm 1879 dưới triều vua Tự Đức, Linh mục Gazignol khởi công xây dựng Nhà thờ Cù Lao Giêng, đến 10 năm sau (1889), dưới triều vua Đồng Khánh, công trình được thiết kế theo kiến trúc Roman mới hoàn thành.

Thời Linh mục Louis Dũng trông nom giáo xứ, nhà thờ Cù Lao Giêng và nhà xứ đã được trùng tu và hoàn thành vào năm 2003. Hiện nay mộ phần Cha Gazignol vẫn ở giữa lối đi bên trong nhà thờ. Theo sách Kỷ lục An Giang 2009, thì đây là ngôi nhà thờ xưa nhất của tỉnh An Giang.

Hàng trăm năm qua, Thánh đường Cù Lao Giêng không chỉ là địa điểm sinh hoạt tôn giáo của người dân địa phương mà còn là công trình di tích cổ xưa của lịch sử Giáo hội Công giáo, điểm nhấn đặc biệt trên vùng đất cù lao Chợ Mới - An Giang.

“Nhà thờ hồng” khoe sắc

Nhà thờ Nhơn Phú thuộc Giáo phận Vĩnh Long (xã Nhơn Phú, tỉnh Vĩnh Long), với màu hồng nổi bật giữa những dòng kênh rạch chằng chịt và vườn cây xum xuê của vùng miền Tây Nam Bộ có hơn 1.300 giáo dân. Nhà thờ nằm trên khuôn viên khoảng hơn 1.000m2, cách trung tâm Vĩnh Long khoảng 22km về phía Đông.

"Nhà thờ hồng" lung linh sắc màu từ trên cao.

Theo Linh mục Phaolô Lê Hoàng Vũ - Chánh sở tại họ đạo Nhơn Phú, nhà thờ được tái thiết vào năm 2002, tháp chuông được hoàn thành năm 2006.

"Sở dĩ nhà thờ Nhơn Phú có màu hồng là do khoảng năm 2019, khi màu sơn của nhà thờ xuống cấp, tôi định sơn lại nhưng không biết sơn màu gì, lúc đó nhớ đến nhà thờ Tân Định (TP Hồ Chí Minh) nên tôi cho sơn nhà thờ này màu hồng", Cha Chánh sở họ đạo cho biết.

Còn theo giáo dân nơi đây, sau khi khoác lên màu sơn mới, "nhà thờ hồng" Nhơn Phú đã trở nên nổi bật giữa màu xanh cây trái của miền Tây, khiến nhiều người đam mê chụp ảnh tìm đến tận mắt chiêm ngưỡng. Hiện tại nhà thờ được trang hoàng lộng lẫy dịp Giáng sinh 2025.

Nhà thờ Cồn Phước - quê hương Cha Diệp

Nhà thờ Cồn Phước tọa lạc tại ấp Mỹ Lợi, xã Mỹ Luông, huyện Chợ Mới (nay xã Long Kiến, tỉnh An Giang) - nơi đây còn biết đến là quê hương của Linh mục Phanxicô Trương Bửu Diệp, Ngài vừa được Tòa thánh Vatican chấp thuận tuyên phong Chân phước (Á thánh) vào ngày 2/7/2026.

Nhà thờ Cồn Phước trang hoàng trước ngày lễ Giáng sinh.

Hang đá tại Nhà thờ Cồn Phước.

Cha Phanxicô Trương Bửu Diệp (SN 1/1/1897 tại họ đạo Cồn Phước, làng Tấn Đức, nay thuộc ấp Mỹ Lợi, xã Mỹ Luông, huyện Chợ Mới. Sau hợp nhất ngày 1/7 vừa qua, thuộc xã Long Kiến, tỉnh An Giang). Thân phụ ngài là ông Micae Trương Văn Đặng và thân mẫu là bà Lucia Lê Thị Thanh. Năm 1904, sau khi mẹ qua đời, ngài theo cha sang Battambang (Campuchia) sinh sống.

Năm 1909, ngài vào Tiểu chủng viện Cù Lao Giêng; sau đó, tiếp tục tu học tại Đại chủng viện Nam Vang (Campuchia) và được thụ phong linh mục tại Nam Vang năm 1924.

Đền thờ Cha Phanxicô Trương Bửu Diệp tại họ đạo Cồn Phước.

Từ năm 1924 - 1927, ngài được bổ nhiệm làm cha phó họ đạo Hố Trư, một họ đạo của người Việt Nam sinh sống tại tỉnh Kandal, Campuchia. Năm 1927 - 1929, ngài về làm giáo sư tại Tiểu chủng viện Cù lao Giêng.

Từ năm 1930, ngài được bổ nhiệm làm cha sở họ đạo Tắc Sậy (Bạc Liêu - nay là tỉnh Cà Mau), cho đến khi Ngài mất vì thi hành nhiệm vụ Chủ chăn. Sau khi cha qua đời, rất nhiều tín hữu đã bắt đầu đến kính viếng mộ cha, xin cha chuyển cầu và nhận được nhiều phép lạ.

Long Vân - Thúy An