Rối loạn tiền đình có thể điều trị dứt điểm không?

Điều này khiến tiền đình mất khả năng giữ thăng bằng, cơ thể loạng choạng, hoa mắt, chóng mặt, quay cuồng, ù tai, buồn nôn… Các triệu chứng này lặp đi lặp lại nhiều lần, xuất hiện đột ngột, gây khó chịu, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và khả năng lao động của người bệnh.

Các loại rối loạn tiền đình

Rối loạn tiền đình ngoại biên: do tổn thương hệ tiền đình ngay tại vùng tai trong. Triệu chứng thường rầm rộ, bệnh nhân chóng mặt và mất thăng bằng nhiều, nhưng không nguy hiểm đến tính mạng. Đây là nhóm bệnh phổ biến.
Rối loạn tiền đình trung ương: do tổn thương nhân tiền đình ở thân não, tiểu não. Nhóm bệnh này ít gặp hơn nhưng nguy hiểm hơn.

Mất thăng bằng nặng, dễ té ngã... là biểu hiện của rối loạn tiền đình.

Biểu hiện của rối loạn tiền đình

Rối loạn tiền đình thường có các dấu hiệu:

Chóng mặt kéo dài, không dữ dội: bệnh nhân mất phương hướng, khó giữ thăng bằng nhưng không mô tả rõ được cảm giác quay vòng như ở rối loạn ngoại biên.
Mất thăng bằng nặng, dễ té ngã: ngay cả khi đứng yên, người bệnh vẫn cảm thấy loạng choạng, đặc biệt khi đi lại hoặc xoay người.
Dáng đi như người say rượu, khó đi theo đường thẳng.
Rung giật nhãn cầu bất thường: mắt giật ngang, dọc hoặc xoay tròn, không giảm khi bệnh nhân nhìn cố định vào một điểm (khác với rối loạn ngoại biên).
Rối loạn vận động và phối hợp động tác: khó điều khiển tay chân chính xác, không làm được động tác đơn giản như sấp – ngửa bàn tay, ngón tay chỉ mũi…
Bệnh nhân có thể run khi cầm nắm, nói khó, nói chậm, phát âm không rõ.
Triệu chứng thần kinh đi kèm: yếu hoặc liệt nửa người, tê bì tay chân, nhìn đôi, nói đớ, giảm ý thức, đau đầu dữ dội… Chóng mặt không cải thiện khi nằm yên.

Rối loạn tiền đình có thể điều trị dứt điểm không?

Rối loạn tiền đình có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng một số nhóm người có nguy cơ cao hơn do đặc điểm sức khỏe, lối sống hoặc công việc, bao gồm:

Người trung niên và cao tuổi: tuần hoàn máu kém, thoái hóa thần kinh và hệ tiền đình theo tuổi tác; nguy cơ đột quỵ cao (nguyên nhân của rối loạn tiền đình trung ương).
Người có bệnh nền mạn tính: tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu (ảnh hưởng đến tuần hoàn và chức năng tai trong); thoái hóa đốt sống cổ (gây chèn ép mạch máu lên não, dẫn đến hội chứng tiền đình).
Người bị viêm tai, chấn thương đầu hoặc tai: gây tổn thương hệ tiền đình ngoại biên.
Người làm việc trong môi trường căng thẳng, ít vận động, rối loạn giấc ngủ: stress làm tăng tiết hormone cortisol, gây các bệnh lý như tăng huyết áp, đái tháo đường, tim mạch…, làm tổn thương dây thần kinh số 8 dẫn đến rối loạn tiền đình.
Phụ nữ tiền mãn kinh hoặc mãn kinh: thay đổi nội tiết tố, tuần hoàn máu và tâm lý khiến nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới.
Phụ nữ mang thai: thường bị ốm nghén, chán ăn, đặc biệt trong 3 tháng đầu, khiến cơ thể thiếu dinh dưỡng, dễ chóng mặt, choáng váng. Thay đổi tâm sinh lý, lo lắng, mệt mỏi cũng ảnh hưởng đến hệ tiền đình.

Khả năng điều trị dứt điểm rối loạn tiền đình hay không phụ thuộc vào loại bệnh, mức độ bệnh, thời gian phát hiện và phương pháp điều trị. Người bệnh có thể khỏi và không tái phát nếu được chẩn đoán sớm, điều trị đúng và đủ liệu trình, kết hợp chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi, phục hồi chức năng hợp lý.

Tuy nhiên, ở những trường hợp mạn tính hoặc có nguyên nhân trung ương (như đột quỵ, u não), bệnh khó chữa khỏi hoàn toàn và cần điều trị lâu dài để kiểm soát triệu chứng. Do đó, người bệnh cần khám đúng chuyên khoa để xác định nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.

Cách phòng tránh rối loạn tiền đình

Rối loạn tiền đình có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống nếu không được phòng ngừa. Một số biện pháp hữu ích:

Duy trì lối sống lành mạnh: ngủ đủ giấc, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, uống nhiều nước, tập thể dục thường xuyên.
Kiểm soát bệnh lý nền: điều trị ổn định tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, thoái hóa cột sống cổ; khám sức khỏe định kỳ.
Quản lý stress và cảm xúc: tránh lo âu, căng thẳng kéo dài; thư giãn tinh thần bằng đọc sách, nghe nhạc, thiền…
Tránh thay đổi tư thế đột ngột: khi đứng lên, ngồi dậy, xoay đầu hoặc cúi gập người; thận trọng khi đi cầu thang, nơi tối; không đọc sách báo khi đi ô tô.
Hạn chế tiếp xúc với yếu tố kích thích tiền đình: tránh đi tàu xe quá lâu, môi trường nhiều tiếng ồn, ánh sáng chớp nháy, hoặc làm việc lâu trước màn hình mà không nghỉ ngơi.
Tập luyện phục hồi tiền đình: thực hiện các bài tập phục hồi đơn giản hàng ngày theo hướng dẫn của bác sĩ.

BS CKII Lê Thành