Rau quả Việt Nam tăng tốc vào thị trường Đài Loan: Cơ hội lớn, thách thức không nhỏ

Doanh nghiệp nhanh chóng nắm bắt cơ hội

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, 9 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu rau quả Việt Nam sang Đài Loan đạt gần 180 triệu USD, tăng hơn 35% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, trái cây tươi chiếm khoảng 70% giá trị, tập trung ở các mặt hàng chủ lực như chuối, xoài, mít, thanh long và chôm chôm. Bên cạnh đó, nhóm sản phẩm rau củ chế biến và đông lạnh cũng ghi nhận mức tăng trưởng hai con số.

Đài Loan cho phép nhập khẩu trở lại nhiều loại trái cây sau thời gian dài tạm ngưng.

Đáng chú ý, Đài Loan đã nới lỏng một số quy định kiểm dịch với hàng nông sản Việt Nam, cho phép nhập khẩu trở lại nhiều loại trái cây sau thời gian dài tạm ngưng. Đây được xem là “cửa sáng” để doanh nghiệp Việt tái thiết lập vị thế tại một thị trường giàu tiềm năng nhưng nhiều đòi hỏi khắt khe.

Theo ông Nguyễn Đình Tùng, Chủ tịch HĐQT Công ty Vina T&T Group (đơn vị xuất khẩu trái cây hàng đầu Việt Nam), Đài Loan là thị trường không lớn về quy mô dân số, nhưng có sức tiêu thụ ổn định và yêu cầu chất lượng cao, gần tương đương các nước phát triển. Đài Loan không dễ tính như nhiều người nghĩ. Họ kiểm tra rất kỹ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và nguồn gốc sản phẩm. Nhờ việc Việt Nam đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng, áp dụng VietGAP, GlobalGAP và đầu tư chuỗi bảo quản lạnh, trái cây Việt đã lấy lại niềm tin từ các nhà nhập khẩu Đài Loan.

Thị trường Đài Loan thích chuối chín vàng tự nhiên và mít dai có độ ngọt cao nên doanh nghiệp đã mở rộng vùng trồng chuối và mít đạt chuẩn xuất khẩu. Tuy nhiên, yêu cầu về màu sắc, kích cỡ và độ chín rất khắt khe. Chúng tôi phải điều chỉnh quy trình thu hoạch, sử dụng công nghệ xử lý chín bằng hơi nước thay cho hóa chất để đáp ứng yêu cầu, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Giám đốc Công ty Xuất nhập khẩu Hùng Phát cho biết.

Những doanh nghiệp như Doveco, Nafoods, Chánh Thu Fruit cũng đã tăng đầu tư vào chế biến sâu và logistics lạnh, nhằm giảm thất thoát và mở rộng danh mục sản phẩm sang hàng chế biến, sấy khô, nước ép đang là phân khúc được người tiêu dùng Đài Loan ưa chuộng vì tính tiện lợi.

Cơ hội mở ra từ xu hướng tiêu dùng mới

Theo đánh giá của ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), người tiêu dùng Đài Loan đang chuyển dần sang ưu tiên sản phẩm tự nhiên, hữu cơ và có chứng nhận an toàn. Đây chính là cơ hội lớn cho rau quả Việt Nam vốn có lợi thế về vùng trồng nhiệt đới phong phú và giá cạnh tranh. Nếu doanh nghiệp Việt biết đầu tư vào tiêu chuẩn chất lượng và xây dựng thương hiệu, Đài Loan hoàn toàn có thể trở thành một trong năm thị trường lớn nhất của rau quả Việt Nam trong 3 năm tới.

Bên cạnh đó, Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Đài Loan (ASTEP) đang được đàm phán, hứa hẹn sẽ mở thêm ưu đãi thuế quan cho hàng nông sản Việt Nam, giúp doanh nghiệp giảm chi phí và tăng khả năng cạnh tranh so với hàng Thái Lan hay Philippines đang là những đối thủ mạnh tại thị trường này.

Dù tiềm năng rất lớn, nhưng con đường chinh phục thị trường Đài Loan không hề dễ dàng. Trước hết, quy định kiểm dịch thực vật và truy xuất nguồn gốc của Đài Loan ngày càng khắt khe, tương đương với tiêu chuẩn Nhật Bản và Hàn Quốc. Do đó, nhiều lô hàng Việt Nam vẫn bị cảnh báo dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng, ảnh hưởng uy tín ngành.

Đài Loan hoàn toàn có thể trở thành một trong năm thị trường lớn nhất của rau quả Việt Nam trong 3 năm tới

Ông Đặng Phúc Nguyên nhấn mạnh, vấn đề vùng trồng và mã số đóng gói vẫn là “nút thắt” lớn. Nhiều địa phương chưa duy trì tốt hệ thống giám sát, dẫn đến việc bị tạm ngưng cấp phép xuất khẩu trong một số thời điểm. Chỉ cần một lô hàng vi phạm thì cả vùng trồng có thể bị ảnh hưởng. Do đó, doanh nghiệp phải phối hợp chặt với nông dân và cơ quan quản lý để kiểm soát đồng bộ.

Ngoài ra, chi phí logistics và bao bì tăng cao đang là áp lực lớn. Vận chuyển lạnh sang Đài Loan chi phí cao hơn gần 20% so với các năm trước, trong khi biên lợi nhuận của ngành lại mỏng. Bên cạnh đó, quy mô sản xuất manh mún khiến nhiều hợp tác xã nhỏ chưa đủ năng lực đáp ứng đơn hàng lớn, bỏ lỡ cơ hội tiếp cận hệ thống siêu thị Đài Loan.

Để duy trì đà tăng trưởng và khai thác hiệu quả thị trường Đài Loan, các chuyên gia cho rằng cần đổi mới cách tiếp cận thị trường theo hướng dài hạn, bền vững.

Trước hết, doanh nghiệp phải đầu tư mạnh vào chế biến và đa dạng hóa sản phẩm, không chỉ dừng ở xuất khẩu trái cây tươi mà còn phát triển sản phẩm sấy, nước ép, đông lạnh… nhằm đáp ứng nhu cầu quanh năm.

“Hàng Việt vẫn chủ yếu đi dưới nhãn hiệu của nhà nhập khẩu. Muốn nâng giá trị, chúng ta phải khẳng định thương hiệu 'Fruit of Vietnam' như cách Thái Lan đã làm với xoài hay Philippines với chuối”, ông Nguyễn Đình Tùng, Chủ tịch HĐQT Công ty Vina T&T Group cho biết thêm.

Đồng thời, cần tăng cường phối hợp giữa doanh nghiệp, hiệp hội và cơ quan quản lý trong cập nhật thông tin quy định của Đài Loan, hỗ trợ cấp mã số vùng trồng, đào tạo kỹ thuật và xúc tiến thương mại.

Xuất khẩu rau quả Việt Nam sang Đài Loan đang bước vào giai đoạn “tăng tốc” với nhiều tín hiệu khả quan. Song, thị trường này cũng đòi hỏi cao hơn về chất lượng, an toàn thực phẩm và tính chuyên nghiệp. Cơ hội đã mở, nhưng để bứt phá bền vững, ngành rau quả Việt Nam cần đi bằng chất lượng, công nghệ và thương hiệu thay vì chỉ dựa vào giá rẻ hay mùa vụ.

Đức Hiền