Rà soát công tác trưng bày, bảo quản bảo vật quốc gia trên toàn quốc

Bảo vật quốc gia Ngai vua triều Nguyễn trưng bày tại di tích điện Thái Hòa, TP Huế. Ảnh: S. Thùy

Tại Công văn số 5101/VPCP-KGVX ngày 10.6.2025, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính yêu cầu Bộ VHTTDL chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan, địa phương liên quan rà soát, đánh giá tổng thể công tác trưng bày, bảo quản, bảo vệ, bảo đảm an ninh, an toàn các bảo vật quốc gia trên toàn quốc;

Kịp thời hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra công tác bảo tồn, tu bổ, tôn tạo di tích, di sản bảo đảm hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị các di sản, di tích; báo cáo cấp có thẩm quyền đối với những vấn đề vượt thẩm quyền trước ngày 30.6.2025.

*Trước đó, như tin đã đưa, thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương đã ký Công văn số 2587/BVHTTDL-DSVH gửi UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương về tăng cường quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh.

Công văn nêu rõ, thời gian gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng đưa tin phản ánh tình trạng nhiều di tích lịch sử, di sản quốc gia bị xâm hại.

Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính tại Công văn số 4729/VPCP-KGVX ngày 28.5.2025 của Văn phòng Chính phủ về việc đề nghị Bộ VHTTDL chủ trì, phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các cơ quan liên quan theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền theo dõi sát tình hình, nắm bắt thông tin báo chí phản ánh về các vấn đề nêu trên để kịp thời có giải pháp xử lý phù hợp theo thẩm quyền; hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra công tác bảo tồn, tu bổ, tôn tạo di tích, di sản bảo đảm hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị các di sản, di tích trên toàn quốc.

Bộ VHTTDL đề nghị UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo cơ quan chức năng và chính quyền địa phương tuân thủ các quy định của pháp luật về di sản văn hóa và các Điều ước quốc tế tại các Công ước của UNESCO mà Việt Nam đã ký kết liên quan đến di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới.

Thực hiện nghiêm Luật Di sản văn hóa và các văn bản hướng dẫn thi hành; Chỉ thị số 274/CT-BVHTTDL ngày 23.9.2022 của Bộ trưởng Bộ VHTTDL về tăng cường quản lý nhà nước đối với một số hoạt động văn hóa nghệ thuật, lễ hội, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, phục hồi và phát triển du lịch;

Công văn số 3656/BVHTTDL-DSVH ngày 27.8.2024 và Công văn số 1218/BVHTTDL-DSVH ngày 25/3/2025 của Bộ VHTTDL về tăng cường quản lý hoạt động bảo vệ, bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh.

Đề nghị UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các đơn vị rà soát toàn bộ các di tích đã kiểm kê, xếp hạng trên địa bàn, bảo đảm phải có tổ chức, người đại diện chịu trách nhiệm trực tiếp quản lý, bảo vệ, trông nom di tích.

Bộ máy quản lý di tích đảm bảo hiệu lực, hiệu quả để thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ di tích, không để tình trạng di tích không có hoặc không rõ người chịu trách nhiệm trực tiếp, chậm trong việc phát hiện, xử lý khi vụ việc xâm phạm di tích xảy ra, trường hợp vượt quá thẩm quyền, báo cáo UBND cấp tỉnh xem xét, xử lý.

Rà soát, bổ sung, hoàn thiện các hồ sơ khoa học di tích, đồng thời ban hành quy chế quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh thuộc thẩm quyền. Trong đó xác định rõ các quy định bảo vệ công trình di tích, hiện vật thuộc di tích, cảnh quan văn hóa của di tích kèm theo việc phân công cụ thể trách nhiệm bảo vệ của tổ chức, cá nhân một cách hiệu quả.

Tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan, không để xảy ra các trường hợp xâm phạm di tích tương tự; Chỉ đạo tăng cường công tác quản lý, bảo vệ an ninh, an toàn di tích và các hiện vật thuộc di tích cũng như công tác quản lý di tích trên địa bàn;

Chủ động xây dựng phương án phòng ngừa, phát hiện từ sớm và sẵn sàng ngăn chặn, xử lý các hành vi xâm hại, phá hoại. Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức, nhận thức về bảo vệ di tích trong cộng đồng…

TÙNG QUANG