Quy định mới về việc CSGT dừng xe kiểm soát: Những điểm đáng chú ý

Thời gian gần đây, Bộ Công an, cụ thể là Cục Cảnh sát giao thông (CSGT), đã ban hành nhiều chỉ đạo và quy định mới về cách thức dừng xe, kiểm soát người và phương tiện giao thông nhằm tăng cường minh bạch, đảm bảo an toàn giao thông, giảm tình trạng lạm quyền. Những quy định này sẽ có hiệu lực ngay từ năm 2025 trở đi, bao gồm cả việc sử dụng công nghệ ghi hình, trách nhiệm của các tổ CSGT chỉ huy điều khiển giao thông, và quy trình phải thực hiện khi kiểm tra.

Hình ảnh minh họa.

Các điểm mới nổi bật trong quy định

Camera ghi nhận toàn bộ quá trình

Khi dừng xe để kiểm tra, cán bộ CSGT phải sử dụng camera đeo người (camera body) hoặc thiết bị camera cố định để ghi lại toàn bộ quá trình kiểm soát, xử lý. Dữ liệu ghi hình này phải được lưu giữ đúng quy định.

Phạm vi được dừng xe để kiểm soát

CSGT được dừng xe trong các trường hợp sau:

Có kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện, chuyên đề (ví dụ quá tải, chở quá số người, nồng độ cồn, ma túy).

Khi có tin báo, tố giác, phản ánh của cá nhân, tổ chức về vi phạm pháp luật của người, phương tiện.

Khi có thông tin phản ánh vi phạm gửi tới lãnh đạo, chỉ huy của đơn vị CSGT.

Quy định mới về các tổ CSGT làm nhiệm vụ chỉ huy – điều khiển giao thông

Các tổ CSGT được bố trí làm nhiệm vụ chỉ huy, điều khiển giao thông tại các nút giao, nút đông phương tiện không được dừng xe để kiểm soát, xử lý vi phạm trong giờ cao điểm hoặc khi làm nhiệm vụ điều tiết giao thông, để tránh tình trạng ùn tắc và hỗn loạn giao thông.

Sau giờ cao điểm, nếu cần thiết, các tổ này có thể tuần lưu, ghi nhận vi phạm và xử lý bằng hình thức “phạt nguội”.

Quy trình dừng xe phải đảm bảo an toàn và đúng luật

Việc dừng xe nếu diễn ra trên đường cao tốc hoặc các tuyến giao thông lớn phải đặt ở làn dừng khẩn cấp hoặc các vị trí cho phép phù hợp.

Khi kiểm tra tại một điểm, cần bố trí rào chắn (cọc tiêu, dây căng), biển báo, khu vực thực thi công vụ đủ an toàn, không gây nguy hiểm cho phương tiện tham gia giao thông khác.

Trước khi có hình ảnh hoặc bằng chứng điện tử, một số hành vi vi phạm không thể bị xử phạt nếu không có chứng cứ.

Kiểm tra giấy tờ và điều kiện phương tiện, người điều khiển

Theo Thông tư 73/2024/TT-BCA (hiệu lực từ 1/1/2025), khi dừng xe người CSGT được kiểm tra: giấy phép lái xe, đăng ký xe, chứng nhận đăng kiểm, bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc, tình trạng an toàn kỹ thuật của xe, cấu hình bên ngoài, kích thước, biển số, số người chở, tải trọng, trạng thái vận hành của các thiết bị an toàn (phanh, đèn, tín hiệu...).

Khi nào CSGT được dừng xe ngay cả khi người dân chưa vi phạm?

Theo quy định mới, có những trường hợp CSGT được quyền dừng phương tiện dù người tham gia giao thông chưa rõ vi phạm:

Khi thực hiện kế hoạch tổng điều tra, tuần tra chuyên đề đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Khi có tin báo, tố giác, phản ánh, kiến nghị về hành vi vi phạm từ người dân hoặc tổ chức.

Khi có mục đích phòng chống tội phạm, đảm bảo an ninh trật tự, cứu trợ, xử lý khẩn cấp (dịch bệnh, thiên tai, cháy nổ…).

Trong những trường hợp này, nếu muốn xử phạt, CSGT phải có căn cứ xác đáng — phát hiện trực tiếp vi phạm hoặc có thiết bị, biên bản, hình ảnh chứng minh lỗi vi phạm.

Mục đích và lợi ích của quy định mới

Tăng minh bạch, giảm lạm quyền: Việc ghi hình quá trình kiểm tra giúp người dân và cơ quan giám sát có thể xem lại nếu có khiếu nại.

An toàn giao thông được ưu tiên: Tránh dừng xe tùy ý tại nút giao hay giờ cao điểm gây ùn tắc, tai nạn.

Bảo vệ quyền lợi người dân: Người dân không bị kiểm tra vượt quyền, bị xử lý khi chưa có lỗi.

Những điều người dân cần biết để không bị kiểm soát sai

Khi bị dừng xe, người điều khiển phương tiện có quyền yêu cầu cán bộ CSGT xuất trình thẻ ngành, giấy tờ chứng minh quyền dừng xe, mệnh lệnh nếu cần.

Kiểm tra xem có camera ghi hình toàn bộ quá trình hay không (camera body hoặc camera cố định).

Yêu cầu xem công khai biển báo, khu vực kiểm soát, mục đích kiểm tra; nếu dừng xe tại vị trí không phù hợp (ví dụ giữa đường chính, không có làn khẩn cấp) có thể phản ánh.

Giữ giấy tờ xe, bằng lái, đăng ký xe, bảo hiểm xe đầy đủ; đảm bảo phương tiện đáp ứng tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật.

Kết luận

Quy định mới về việc CSGT dừng xe kiểm soát giao thông từ năm 2025 mang nhiều thay đổi quan trọng: sử dụng ghi hình, hạn chế kiểm soát ở nút giao trong giờ cao điểm, rõ ràng hơn về khi nào được dừng xe, đồng thời bảo đảm an toàn và minh bạch. Người dân cần hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình để hợp tác đúng luật, đồng thời bảo vệ được quyền lợi nếu bị kiểm soát sai.

HÙNG NGUYỄN