Quốc hội Việt Nam: Hành trình 80 năm quyết định những vấn đề trọng đại, theo ý chí và nguyện vọng của nhân dân

Hội thảo khoa học cấp quốc gia Quốc hội Việt Nam - 80 năm hình thành và phát triển tại Nhà Quốc hội, ngày 9/9. (Ảnh: Gia Thành)

Hội thảo có sự tham dự và đồng chủ trì của Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú; Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh và Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính.

Bên cạnh đó, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng; các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan cùng các nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội, các Ủy viên, nguyên Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tham dự hội thảo.

Cùng dự hội thảo còn có Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; đại diện Thường trực Tỉnh ủy, HĐND, lãnh đạo UBND, Mặt trận Tổ quốc một số tỉnh, thành phố phía Bắc; đại diện lãnh đạo các cơ quan Đảng, Chính phủ, các Bộ, ngành, cơ quan ở Trung ương; lãnh đạo các Viện nghiên cứu, Trường đại học; các chuyên gia, nhà khoa học...

Quốc hội luôn đồng hành cùng dân tộc

Nhìn lại 80 năm qua, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, từ Quốc dân Đại hội Tân Trào, tiền thân của Quốc hội Việt Nam, đến sự ra đời của Quốc hội khóa I và 15 nhiệm kỳ, Quốc hội luôn đồng hành cùng dân tộc, quyết định những vấn đề trọng đại, theo ý chí và nguyện vọng của nhân dân.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Quốc hội thực hiện tốt chức năng lập hiến, lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; ban hành 5 bản Hiến pháp; 567 luật, 236 pháp lệnh và hàng nghìn nghị quyết, tạo cơ sở pháp lý quan trọng phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xây dựng hệ thống chính trị, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại, bảo đảm việc thực hiện quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. (Ảnh: Phạm Thắng)

Bên cạnh đó, hoạt động giám sát được tăng cường, đổi mới. Lần đầu tiên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức “Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát". Nội dung giám sát tập trung vào những vấn đề thực tiễn cuộc sống, đáp ứng tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, thúc đẩy việc thực hiện Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội.

Tại Kỳ họp thường kỳ thứ 8, thứ 9 và kỳ họp bất thường lần thứ 9 Quốc hội khóa XV, với tinh thần đổi mới mạnh mẽ về tư duy và quy trình lập pháp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn thông tin, Quốc hội đã xem xét, cho ý kiến và quyết định khối lượng công việc rất lớn, có ý nghĩa lịch sử, đáp ứng yêu cầu đổi mới, hoàn thiện thể chế và tổ chức của hệ thống chính trị đảm bảo đồng bộ, tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân.

Đặc biệt, Quốc hội đã thảo luận và thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam với tỷ lệ đồng thuận tuyệt đối của các đại biểu Quốc hội.

Hiện nay, cả dân tộc đang quyết tâm thực hiện thành công mục tiêu đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Trong bối cảnh đó, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ: "Thực tiễn đất nước đang đặt ra những vấn đề cấp bách cần giải quyết, nhân dân đang mong chờ và kỳ vọng vào những quyết sách của Đảng, Nhà nước, đòi hỏi Quốc hội phải tiếp tục đổi mới toàn diện, đổi mới cách nghĩ, cách làm, nâng cao năng lực lập pháp, giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước".

Việc trao đổi, thảo luận, tổng kết, đánh giá thực tiễn đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội qua 80 năm qua, xác định những thành tựu đạt được, những hạn chế, bất cập và đề xuất, kiến nghị các giải pháp nhằm tiếp tục đổi mới tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội trong giai đoạn mới là yêu cầu cấp thiết, khách quan, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú khẳng định, những kết quả trong hoạt động của Quốc hội từ khóa I đến khóa XV rất ấn tượng, thể hiện trí tuệ, tinh thần trách nhiệm cao của người đại biểu được nhân dân tin tưởng. (Ảnh: Phạm Thắng)

Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy lập pháp

Tại hội thảo, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú nhấn mạnh, ngay từ những ngày đầu mới thành lập, Quốc hội đã góp phần to lớn vào sự nghiệp bảo vệ, củng cố vững chắc nền độc lập, xây dựng và phát triển đất nước.

Ngày 6/1/1946, ngay sau khi đất nước giành được độc lập, trong muôn vàn khó khăn, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta đã tiến hành thành công cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên bầu ra Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín.

Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh: "Đây là dấu mốc rất quan trọng, đặt nền móng cho thể chế dân chủ của nước ta, lần đầu tiên, nước ta có cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân cả nước, thay mặt cho toàn thể nhân dân quyết định những vấn đề trọng đại của đất nước".

Trong suốt 80 năm qua, theo Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú, Quốc hội luôn đồng hành cùng các thiết chế khác của hệ thống chính trị, kế thừa và phát huy vai trò, trí tuệ tập thể, sáng tạo, chủ động, trách nhiệm cao, quyết định nhiều vấn đề hệ trọng của đất nước, đặc biệt về phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, tổ chức và nhân sự cấp cao của Nhà nước, với các quyết sách kịp thời, sát thực tiễn, đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng trong từng thời kỳ, nhất là trong công cuộc đổi mới và phát triển đất nước.

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú cho hay, sự phát triển của Quốc hội là quá trình liên tục, có kế thừa và đổi mới tổ chức, nội dung, phương thức hoạt động; đồng thời sáng tạo, thích ứng với yêu cầu hội nhập, đáp ứng đầy đủ và kịp thời các nhiệm vụ chiến lược phát triển đất nước trong từng giai đoạn cách mạng.

Sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ đất nước trong giai đoạn mới đang đặt ra yêu cầu rất cao đối với toàn Đảng, toàn dân và hệ thống chính trị, trong đó có vai trò to lớn của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội.

Trên tinh thần đó, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú gợi mở một số nội dung để cùng nghiên cứu, thực hiện tốt hơn trong thời gian tới. Đơn cử như: Bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện của Đảng đối với Quốc hội; tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy lập pháp đáp ứng tốt các yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới; nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu lực, hiệu quả trong quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, hoạt động giám sát, nhất là giám sát tối cao của Quốc hội.

Song song với đó là chú trọng hoàn thiện cơ chế bầu cử, công tác dân nguyện, nâng cao chất lượng hoạt động của đại biểu Quốc hội; đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại của Quốc hội, góp phần khẳng định vai trò, vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế; kiện toàn tổ chức bộ máy, đẩy mạnh chuyển đổi số hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội; nâng cao năng lực các cơ quan tham mưu, giúp việc của Quốc hội.

Tại hội thảo, các tham luận và ý kiến của các đại biểu đã tập trung phân tích sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với Quốc hội trong 80 năm qua; làm rõ quá trình Quốc hội thực hiện các chức năng lập hiến, lập pháp, giám sát tối cao và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước.

Đồng thời, các đại biểu cũng đề xuất định hướng, giải pháp để xây dựng Quốc hội dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện đại, gắn bó mật thiết với nhân dân.

Gia Thành