Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Thúc đẩy hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trên cả nước

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả quy định các giải pháp đột phá, tháo gỡ các điểm nghẽn đối với hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bổ sung mô hình tổ chức dịch vụ năng lượng, tăng cường khuyến khích, ưu đãi đầu tư, áp dụng các công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tiên tiến trong sản xuất công nghiệp, sinh hoạt, trong xây dựng và giao thông vận tải; cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính và tăng cường phân cấp, phân quyền.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Theo đó, Luật quy định khuyến khích, hỗ trợ phát triển dịch vụ năng lượng. Trong đó, khuyến khích, hỗ trợ cơ sở sử dụng năng lượng ký kết thỏa thuận tự nguyện về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả với cơ quan quản lý Nhà nước hoặc tổ chức cung cấp năng lượng do Nhà nước quản lý hoặc ủy quyền.

Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là một chỉ tiêu trong kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội quốc gia và của tỉnh, thành phố và cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm. Tỉnh, thành phố căn cứ vào điều kiện kinh tế - xã hội xây dựng kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hằng năm và 5 năm.

Luật bổ sung quy định dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng là căn cứ pháp lý để tổ chức thực hiện các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong ngành xây dựng.

Cùng với đó, Luật quy định về việc thành lập Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả nhằm thực hiện chức năng thúc đẩy hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trên địa bàn cả nước, góp phần thực hiện cam kết giảm phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050; không hình thành tổ chức mới.

Việc thành lập Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là thể chế hóa chủ trương Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị, trong đó có nhiệm vụ “Xây dựng cơ sở pháp lý để có thể hình thành và vận hành hiệu quả các quỹ về phát triển năng lượng bền vững, thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả theo hướng xã hội hóa, bảo đảm độc lập về tài chính, không trùng lặp với nguồn thu, nhiệm vụ chi của ngân sách Nhà nước và hạn chế việc làm tăng chi phí hoạt động, sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh”.

Các đại biểu Quốc hội tiến hành bấm nút biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả có mục tiêu hỗ trợ, tài trợ cho dự án, nhiệm vụ, hoạt động thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả với cơ chế linh hoạt theo yêu cầu của nhà tài trợ và quy định của pháp luật hiện hành.

Luật cũng quy định: Tổ chức, cá nhân đầu tư sản xuất sản phẩm, vật liệu tiết kiệm năng lượng; đầu tư nâng cấp, cải tạo dây chuyền sản xuất, mở rộng quy mô sản xuất bằng công nghệ tiết kiệm năng lượng, dự án đầu tư vào cơ sở tiết kiệm năng lượng, sản xuất, lắp đặt máy móc, thiết bị hoặc vật liệu tiết kiệm năng lượng, dự án nhằm tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng hoặc giảm phát thải khí nhà kính được ưu đãi, hỗ trợ như sau: Ưu đãi theo quy định của pháp luật về đất đai; được vay vốn ưu đãi và hỗ trợ theo quy định của pháp luật từ Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Ngân hàng Phát triển Việt Nam và một số quỹ, chương trình quốc gia khác; hỗ trợ hoạt động kỹ thuật.

Phù hợp với chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền

Trước khi Quốc hội biểu quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy đã báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Theo đó, liên quan đến vấn đề về cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nhận thấy, dự thảo Luật trình Quốc hội đã quy định danh sách cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm do UBND cấp tỉnh xây dựng, ban hành một năm một lần là phù hợp với chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và việc áp dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trong hoạt động quản lý. Do vậy, xin giữ nội dung này như dự thảo Luật.

Liên quan ý kiến đề nghị bổ sung yêu cầu rà soát đột xuất đối với các cơ sở phát sinh mức tiêu thụ năng lượng lớn bất thường,dự thảo Luật đã có quy định tại khoản 14 Điều 1, sửa đổi, bổ sung Điều 33 Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hiện hành.Về ý kiến đề nghị bổ sung quy định về nội dung Bộ Công Thương xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu quốc gia về tiết kiệm năng lượng, khoản 3 Điều 45 Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hiện hành đã quy định trách nhiệm của Bộ Công Thương “Tổ chức hệ thống cơ sở dữ liệu năng lượng quốc gia”. Trong đó, Cơ sở dữ liệu quốc gia về tiết kiệm năng lượng là một hợp phần của Cơ sở dữ liệu năng lượng quốc gia. Do đó, không bổ sung nội dung này vào dự thảo Luật.

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Liên quan đến việc mở rộng đối tượng dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng theo thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, vật liệu xây dựng sử dụng cho các tòa nhà, công trình có ảnh hưởng rất lớn tới hiệu quả sử dụng năng lượng của các công trình.Việc bổ sung quy định dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng trong dự thảo Luật là cơ sở pháp lý để Bộ Xây dựng tổ chức thực hiện các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả trong ngành xây dựng, góp phần nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp, mở rộng thị trường theo hướng chuyển dịch xanh. Do đó, việc bổ sung quy định dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng là cần thiết. Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã được rà soát, chỉnh lý các quy định có liên quan, bảo đảm thống nhất, đồng bộ; đồng thời giao Bộ Xây dựng quy định cụ thể nội dung này.

Về ý kiến đề nghị đánh giá tính khả thi việc dán nhãn năng lượng, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho rằng: Để chuẩn bị thực hiện việc dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng, Bộ Xây dựng đã và đang nghiên cứu, xây dựng đề án, trong đó có nội dung đánh giá tác động, tính khả thi như việc lựa chọn tiêu chuẩn quốc gia hoặc quốc tế phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của nước ta, năng lực tổ chức thử nghiệm, năng lực của doanh nghiệp sản xuất trong nước theo từng thời kỳ và tập trung vào một số đối tượng, chủng loại vật liệu xây dựng.

Về Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Theo Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, việc quy định thành lập Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong dự thảo Luật là cần thiết nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị.Hiện nay, nhiều nước trên thế giới cũng đã thành lập các Quỹ tiết kiệm năng lượng nhằm hỗ trợ các hoạt động sử dụng năng lượng hiệu quả (như Hoa Kỳ, Đan Mạch, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Liên minh Châu Âu).

Hoạt động của Quỹ sẽ thúc đẩy khuyến khích đầu tư và sử dụng các công nghệ, trang thiết bị tiết kiệm năng lượng, góp phần tăng năng suất lao động, đổi mới mô hình tăng trưởng, tiết kiệm năng lượng, bảo đảm an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường. Dự thảo Luật đã quy định một số nội dung chính, mang tính nguyên tắc về mô hình tổ chức Quỹ, nguồn tài chính thành lập Quỹ, hoạt động của Quỹ theo phương thức ủy thác.

Hồng Thái