Quốc hội thông qua Luật nhà giáo, không cấm dạy thêm từ năm 2026

Sáng 16/6, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Nhà giáo, với 451/460 đại biểu có mặt tham gia biểu quyết tán thành (đạt tỷ lệ 94,35%).

Luật Nhà giáo gồm 9 chương, 42 điều, giảm 4 điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội đầu Kỳ họp thứ 9 và giảm 8 điều so với dự thảo Luật trình tại Kỳ họp thứ 8. Luật Nhà giáo có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh. Ảnh: Quốc hội

Trước khi Quốc hội biểu quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật.

Một trong những nội dung đáng chú ý trong dự thảo Luật là quy định nhà giáo không được ép buộc học sinh học thêm dưới mọi hình thức. Ông Nguyễn Đắc Vinh cho biết, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định cấm nhà giáo dạy thêm trái quy định pháp luật, cấm dạy thêm học sinh mà nhà giáo đang trực tiếp giảng dạy; làm rõ hơn việc tổ chức, cá nhân không được đăng tải, phát tán thông tin về nhà giáo.

Giải trình vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định dự thảo Luật không cấm dạy thêm, chỉ quy định nhà giáo không được “ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức” nhằm khắc phục tình trạng dạy thêm tràn lan. Yêu cầu nhà giáo không được dạy thêm cho học sinh mà mình đang trực tiếp giảng dạy hiện đã quy định trong Thông tư về dạy thêm, học thêm (Thông tư 29) của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Về chính sách tiền lương, phụ cấp của nhà giáo, dự thảo Luật quy định lương của nhà giáo được xếp lương cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp; được hưởng phụ cấp ưu đãi nghề và các khoản phụ cấp khác tùy theo tính chất công việc và điều kiện vùng miền, theo quy định pháp luật.

Diện được hưởng chính sách lương và phụ cấp cao hơn gồm: nhà giáo cấp học mầm non; công tác tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo; vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn; dạy tại trường chuyên biệt; thực hiện giáo dục hòa nhập; hoặc giảng dạy trong một số ngành, nghề đặc thù. Bên cạnh đó, nhà giáo công tác ở ngành, nghề có chế độ đặc thù sẽ được hưởng mức cao nhất trong các chính sách đang áp dụng, nếu các chế độ trùng nhau.

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Nhà giáo. Ảnh: Quốc hội

Ông Nguyễn Đắc Vinh cho biết, trong quá trình thảo luận, có ý kiến băn khoăn về quy định lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Có ý kiến đề nghị thay bằng quy định xây dựng bảng lương riêng cho nhà giáo. Ý kiến khác đề nghị quy định rõ mức lương khởi điểm của nhà giáo.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng việc quy định nhà giáo được hưởng lương, phụ cấp cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về chính sách nhà giáo; không trái với tinh thần cải cách chính sách tiền lương.

Quy định chi tiết về tiền lương và phụ cấp với nhà giáo, bao gồm hệ số, mức lương khởi điểm, cơ chế xếp lương cho nhà giáo trong cơ sở giáo dục đã thực hiện tự chủ... sẽ được Chính phủ quy định chi tiết trong văn bản hướng dẫn thi hành để bảo đảm tính linh hoạt, khả thi và tương quan, công bằng với viên chức trong hệ thống chính trị.

"Về tiền lương của nhà giáo khu vực ngoài công lập cần theo nguyên tắc thỏa thuận, do vậy, dự thảo Luật đã chỉnh lý theo hướng thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động,” ông Vinh nhấn mạnh.

Ngoài các quy định trên, dự thảo Luật Nhà giáo mở rộng và hợp nhất hệ thống chính sách hỗ trợ, trong đó nhấn mạnh: Hỗ trợ nhà ở công vụ hoặc tiền thuê nhà cho giáo viên tại vùng đặc biệt khó khăn; trợ cấp sức khỏe định kỳ, đào tạo, bồi dưỡng nghề nghiệp cho tất cả nhà giáo, không phân biệt công lập, ngoài công lập; ưu tiên trong tuyển dụng, điều động, tiếp nhận đối với nhà giáo công tác tại vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; thu hút người có trình độ cao, kỹ năng nghề giỏi tham gia giảng dạy, nhất là trong các lĩnh vực chiến lược như khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, giáo dục nghề nghiệp.

Về quy định nghỉ hưu, giáo viên mầm non nếu có nguyện vọng thì có thể nghỉ hưu sớm hơn tối đa 5 năm. Trường hợp có đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên thì không giảm tỷ lệ phần trăm hưởng lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.

Trong khi đó, giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ hoặc nhà giáo làm việc trong lĩnh vực chuyên sâu đặc thù được nghỉ hưu ở tuổi cao hơn để giữ chân người tài. Chế độ này được thực hiện khi cơ sở giáo dục có nhu cầu; nhà giáo có đủ sức khỏe, tự nguyện và đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện của cơ sở giáo dục.

Đỗ Thảo