Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư xây dựng đường vành đai 4 TP Hồ Chí Minh với 7 cơ chế, chính sách đặc thù

Dự kiến hoàn thành công trình đưa vào vận hành, khai thác trong năm 2029

Theo đó, Nghị quyết quyết định chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 thành phố Hồ Chí Minh, với chiều dài khoảng 159,31km, chia thành 10 dự án thành phần.

Dự án được quyết định đầu tư nhằm xây dựng trục giao thông chiến lược kết nối vùng Đông Nam Bộ với Tây Nam Bộ và Tây Nguyên, thúc đẩy lưu thông hàng hóa từ các khu công nghiệp, khu đô thị đến các cảng biển, cảng hàng không và ngược lại; kết nối các đô thị, khu công nghiệp trong vùng, tạo liên kết vùng, phát triển kinh tế - xã hội vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Đồng thời, dự án được đầu tư cũng góp phần giảm áp lực giao thông cho khu vực trung tâm đô thị; tạo không gian phát triển mới để khai thác tiềm năng nguồn lực đất đai và tận dụng các khu vực có điều kiện thuận lợi cho phát triển đô thị, góp phần điều tiết dân số khu vực nội đô; thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh theo Nghị quyết của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và các nghị quyết của Đảng.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi báo cáo tại Kỳ họp. Ảnh: Quochoi.vn

Chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án từ năm 2025; hoàn thành công trình đưa vào vận hành, khai thác trong năm 2029.

Sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án khoảng 120.413 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn ngân sách Trung ương khoảng 29.688 tỷ đồng; nguồn vốn ngân sách địa phương khoảng 40.093 tỷ đồng; vốn do nhà đầu tư huy động khoảng 50.632 tỷ đồng.

Các dự án thành phần đầu tư theo phương thức đối tác công tư, loại hợp đồng Xây dựng - Kinh doanh - Chuyển giao (BOT) được áp dụng cơ chế bảo đảm đầu tư, cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu theo quy định của pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

Phương án tài chính: sơ bộ khung giá, phí sử dụng dịch vụ theo phương án tài chính của dự án; phương án tài chính sẽ được tính toán quyết định cụ thể trong quá trình phê duyệt đầu tư các dự án thành phần theo quy định của pháp luật và kết quả đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Quốc hội cho phép dự án được áp dụng 7 cơ chế, chính sách đặc biệt về khai thác khoáng sản nhóm IV và khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường thuộc khoáng sản nhóm III phục vụ dự án.

Đối với các dự án thành phần đầu tư theo hình thức đầu tư công: trình tự, thủ tục, thẩm quyền thẩm định và quyết định đầu tư được thực hiện tương tự như dự án nhóm A theo quy định của pháp luật về đầu tư công.

Đối với các dự án thành phần đầu tư theo phương thức đối tác công tư, UBND cấp tỉnh được giao làm cơ quan có thẩm quyền tổ chức thẩm định và quyết định đầu tư.

Trong thời gian Quốc hội không họp, Quốc hội giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Đối với các gói thầu tư vấn, phi tư vấn, tư vấn lập điều chỉnh quy hoạch, thi công xây dựng hạ tầng khu tái định cư để phục vụ dự án được phép áp dụng hình thức chỉ định thầu.

Các công trình cầu từ cấp II trở lên và nút giao thông trong đô thị không phải thi tuyển phương án kiến trúc.

Về điều chỉnh hình thức đầu tư trong trường hợp các dự án thành phần đầu tư theo phương thức đối tác công tư của dự án không lựa chọn được nhà đầu tư, UBND cấp tỉnh được phép báo cáo HĐND cùng cấp quyết định điều chỉnh sang hình thức đầu tư công trong trường hợp dự án thành phần đó không sử dụng nguồn vốn ngân sách Trung ương...

Dự án là tuyến đường vành đai có tính chất liên vùng

Trình bày tóm tắt Báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và giải trình về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 thành phố Hồ Chí Minh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho rằng, việc đầu tư tuyến Vành đai 4 nhằm hiện thực hóa các chủ trương, định hướng của Đảng, chính sách của Nhà nước, tạo bước đột phá trong phát triển, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng giao thông, kết nối các khu công nghiệp, cảng biển và cảng hàng không quốc tế; mở ra không gian phát triển kinh tế mới; tạo động lực lan tỏa, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam nói chung và các địa phương có dự án đi qua nói riêng.

Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên làm việc tại Kỳ họp. Ảnh: Quochoi.vn

Về phương án thiết kế sơ bộ, theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, rút kinh nghiệm từ việc đầu tư một số dự án đường bộ cao tốc thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Giao thông và Vận tải ban hành quy chuẩn QCVN 117:2024/BGTVT về đường bộ cao tốc. Trong đó, quy định: “đường bộ cao tốc có quy mô tối thiểu 4 làn xe chạy (2 làn xe cho mỗi chiều); có làn dừng xe khẩn cấp được bố trí liên tục (trừ các vị trí: qua cầu có khẩu độ nhịp từ 150,0 m trở lên; cầu có trụ cao từ 50,0 m trở lên; hầm; đoạn có bố trí làn tăng, giảm tốc hoặc làn phụ leo dốc)”.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính nêu rõ, dự án được đầu tư phân kỳ theo quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh và thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy mô quy hoạch 8 làn xe để bảo đảm tầm nhìn dài hạn.

Dự án là tuyến đường vành đai có tính chất liên vùng, kết nối các khu công nghiệp, cảng biển và cảng hàng không quốc tế; mở ra không gian phát triển kinh tế mới; tạo động lực lan tỏa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của vùng Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long. Theo đó, với tính chất quan trọng của dự án, cấp có thẩm quyền đã cho phép dự án không phải thực hiện việc thẩm định khả năng cân đối vốn theo quy định của Luật Đầu tư công và Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ trong quá trình triển khai thực hiện bố trí, cân đối đủ vốn để bảo đảm tiến độ, chất lượng cho dự án.

Nguyễn Vũ