Quay lại thời hoàng kim?

Eurofighter Typhoon nằm trong dự án chung do Anh, Đức, Italy và Tây Ban Nha cùng hợp tác phát triển với tỷ lệ cổ phần đóng góp lần lượt là 33%, 33%, 21% và 13%. Trang mạng Breaking Defense mới đây dẫn lời ông Jorge Tamarit Degenhardt, Giám đốc điều hành Eurofighter GmbH cho biết, tốc độ sản xuất hiện tại của liên doanh là 14 máy bay Eurofighter Typhoon mỗi năm. Kế hoạch đặt ra là tăng tốc độ sản xuất lên 20 chiếc/năm trong vòng 3 năm tới và bắt đầu từ năm 2028 là 30 chiếc/năm, phụ thuộc vào các đơn đặt hàng mới của các khách hàng từ châu Âu tới Trung Đông.

Ông Jorge Tamarit Degenhardt, Giám đốc điều hành liên doanh Eurofighter GmbH phát biểu với truyền thông tại Triển lãm hàng không vũ trụ Paris 2025, tháng 6-2025. Ảnh: eurofighter.com

Theo trang mạng Army Recognition, Eurofighter GmbH xác định tình hình địa chính trị hiện nay “vô cùng hỗn loạn” là chất xúc tác cho kế hoạch nói trên. “Chúng tôi đang hướng tới con số 30 chiếc/năm khi các đơn hàng xuất khẩu mới bắt đầu được thực hiện. Chúng tôi cần tăng tốc độ sản xuất. Vì các đợt bàn giao sẽ diễn ra trong những thập niên tới nên chúng tôi phải tăng tốc thông qua việc phát triển các công nghệ sản xuất hiện đại nhất, đồng thời củng cố chuỗi cung ứng gồm 400 nhà cung cấp chủ chốt”, ông Jorge Tamarit Degenhardt nhấn mạnh.

Với các nguyên mẫu đầu tiên được bắt đầu sản xuất vào năm 1989, Eurofighter Typhoon đánh dấu chương trình hợp tác quốc phòng "thành công nhất của châu Âu". Đã có hơn 720 chiếc Eurofighter Typhoon được đặt hàng với hơn 600 chiếc trong số này thuộc các đơn hàng của 4 quốc gia trong chương trình Eurofighter Typhoon và hơn 120 chiếc thuộc các đơn hàng xuất khẩu. Tính đến nay, hơn 600 máy bay Eurofighter Typhoon đã được bàn giao cho các khách hàng. Eurofighter Typhoon hiện nằm trong biên chế của quân đội 9 quốc gia, gồm: Anh, Đức, Italy, Tây Ban Nha, Áo, Kuwait, Oman, Qatar và Saudi Arabia.

Được quảng bá là máy bay chiến đấu đa nhiệm có khả năng "cung cấp đồng thời các năng lực không đối không và không đối đất", Eurofighter Typhoon có thể mang bom dẫn đường bằng laser Paveway IV cùng nhiều loại tên lửa như: Meteor, AMRAAM, ASRAAM, IRIS-T, Storm Shadow, Brimstone... Tạp chí The National Interest đánh giá Eurofighter Typhoon là một trong những máy bay chiến đấu không tàng hình tốt nhất được biên chế hiện nay. Theo trang tin 19FortyFive, mặc dù không phải là máy bay tiêm kích tàng hình, song Eurofighter Typhoon là “một trong những máy bay tiêm kích tốt nhất trên trái đất”. Trang mạng National Security Journal xem Eurofighter Typhoon là loại máy bay chiến đấu mà “mọi lực lượng không quân đều muốn”.

Theo trang mạng Army Recognition, thời hoàng kim về sản xuất Eurofighter Typhoon là vào năm 2010 với 60 chiếc/năm. Sau khi hoàn tất các đơn hàng ban đầu cho Anh, Đức, Italy và Tây Ban Nha, tốc độ sản xuất bắt đầu giảm dần, xuống còn khoảng 14 chiếc/năm như hiện nay. Sự sụt giảm này trùng với giai đoạn “tương đối trầm lắng” trong các hoạt động mua sắm quốc phòng mới của 4 quốc gia trong chương trình Eurofighter Typhoon. Một nguyên nhân khác được trang mạng National Security Journal chỉ ra là các đơn hàng xuất khẩu Eurofighter Typhoon từng được kỳ vọng rốt cuộc đã không trở thành hiện thực khi phần nhiều trong số các quốc gia châu Á giàu có-vốn được xác định là thị trường tiềm năng-lại không thực sự có nhu cầu bởi họ đã ký hợp đồng mua các máy bay chiến đấu tối tân khác từ trước đó.

Thế nhưng, trang mạng Army Recognition cho biết một loạt các đơn đặt hàng gần đây của Đức, Italy và Tây Ban Nha đã tạo động lực cho liên doanh Eurofighter GmbH. Tuy chưa thể quay lại thời hoàng kim nhưng chỉ tính riêng 127 máy bay Eurofighter Typhoon từ các đơn đặt hàng nói trên có thể giúp liên doanh Eurofighter GmbH tăng tốc độ sản xuất lên 20 chiếc/năm và duy trì tốc độ này ít nhất là đến đầu thập niên 2030. Đó là còn chưa xét tới các đơn đặt hàng nhiều tiềm năng khác từ Saudi Arabia, Qatar, Áo, Ba Lan, Hy Lạp và Bồ Đào Nha.

HOÀNG VŨ