Quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán

Trả lời: Luật sư Nguyễn Thị Hảo – Trưởng Văn phòng Luật sư Hảo Anh cho biết: Theo quy định tại khoản 6 Điều 10 Nghị quyết 198/2025/NQ-QH15 thì hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 1/1/2026. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo pháp luật về quản lý thuế. Có hai giai đoạn để dần xóa bỏ phương pháp thuế khoán hộ kinh doanh bao gồm:

Giai đoạn 1: Từ ngày 1/6/2025: Bãi bỏ chế độ thuế khoán đối với hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên. Các hộ kinh doanh này phải chuyển sang nộp thuế theo phương pháp kê khai. Các hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm được lựa chọn phương pháp kê khai hoặc khoán.

Giai đoạn 2: Từ ngày 1/1/2026: Chính thức xóa bỏ hoàn toàn chế độ thuế khoán đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh. Khi đó, tất cả các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh phải tính thuế theo phương pháp kê khai.

Ngày 6/10/2025, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Quyết định số 3389/QĐ-BTC phê duyệt đề án chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán. Theo đó, hộ kinh doanh được chia thành 3 nhóm quản lý thuế theo doanh thu:

Nhóm 1: Doanh thu dưới hoặc bằng 200 triệu đồng/năm, được miễn thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN) nhưng phải kê khai 2 lần/năm (đầu/giữa năm và cuối năm) để xác định nghĩa vụ thuế. Khuyến khích dùng hóa đơn điện tử có mã khi giao dịch với người tiêu dùng. Không bắt buộc mở tài khoản ngân hàng. Trường hợp kinh doanh qua nền tảng thương mại điện tử: Nếu sàn có chức năng thanh toán thì sàn khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế GTGT, TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu; nếu doanh thu cuối năm dưới 200 triệu đồng, được xử lý hoàn nộp thừa thuế đã nộp thay. Nếu sàn không có chức năng thanh toán, cá nhân phải tự kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý.

Nhóm 2: Doanh thu từ 200 triệu đồng đến dưới hoặc bằng 3 tỷ đồng/năm, bắt buộc nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp trên % doanh thu, cũng có thể tự nguyện đăng ký phương pháp khấu trừ nếu đủ điều kiện; thuế TNCN tính theo tỷ lệ % trên doanh thu theo từng ngành nghề. Phải kê khai theo quý và quyết toán cuối năm.

Bắt buộc dùng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền nếu doanh thu trên 1 tỷ đồng và có hoạt động kinh doanh bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng. Phải mở tài khoản riêng phục vụ kinh doanh. Nếu doanh thu trên 3 tỷ đồng trong 2 năm liên tục thì áp dụng như nhóm 3 từ năm sau. Trường hợp kinh doanh qua nền tảng thương mại điện tử việc khấu trừ, kê khai, nộp thuế giống như nhóm 1.

Nhóm 3: Doanh thu từ trên 3 tỷ đồng/năm, bắt buộc áp dụng tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ; thuế TNCN tính trên thu nhập tính thuế với thuế suất 17%. Quản lý tương tự doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc vừa. Kê khai theo tháng (nếu có doanh thu năm trên 50 tỷ) hoặc quý, quyết toán năm. Bắt buộc dùng hóa đơn điện tử có mã hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, mở tài khoản riêng và thực hiện chế độ kế toán như doanh nghiệp. Trường hợp kinh doanh qua nền tảng thương mại điện tử việc khấu trừ, kê khai, nộp thuế giống như nhóm 1 và nhóm 2.

Bạn cần đối chiếu doanh thu của hộ kinh doanh mình đang làm chủ để kịp thời chuyển đổi, áp dụng cho phù hợp theo quy định của pháp luật.

Ban KT-PL