Quản lý chặt chẽ hoạt động của người, phương tiện trong khu vực biên giới biển

Tổ công tác của Đồn Biên phòng Cửa Sót tuần tra, kiểm soát hoạt động khai thác hải sản của ngư dân trên biển. Ảnh: Thế Mạnh

Nhiều tiềm năng, lắm thách thức

Tỉnh Hà Tĩnh có bờ biển dài trên 137km, với dân số đông đúc, nhiều tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau. Người dân vùng biển sinh sống chủ yếu bằng sản xuất nông nghiệp, khai thác, nuôi trồng thủy, hải sản, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ. Trên tuyến biển hiện có 4 cửa lạch lớn gồm Cửa Hội, Cửa Sót, Cửa Nhượng, Cửa Khẩu; 4 cảng thương mại: Vũng Áng, Sơn Dương, Xuân Hải và Than Vũng Áng, cùng nhiều cảng cá, bến bãi dân sinh, khu kinh tế trọng điểm. Khu vực ven biển tỉnh Hà Tĩnh có đặc điểm địa hình tương đối đa dạng như đồi núi, đồng bằng, cồn cát và bãi triều. Những tiềm năng trên tạo cho địa phương cơ hội phát triển kinh tế du lịch, cảng biển, nuôi trồng thủy sản, đánh bắt hải sản, logistics và năng lượng tái tạo. Hiện nay, ở khu vực biên giới biển tỉnh Hà Tĩnh có 1 khu kinh tế (Vũng Áng), 2 khu công nghiệp (Gia Lách, Phú Vinh) và nhiều khu du lịch, khu vui chơi, resort và khu nghỉ dưỡng (Xuân Thành, Thiên Cầm, Quỳnh Viên, Kỳ Xuân...).

Quá trình phát triển kinh tế khu vực ven biển tại tỉnh Hà Tĩnh, cùng với lao động trong nước, còn có hơn 1.300 người nước ngoài thuộc 17 quốc gia và vùng lãnh thổ cư trú, làm việc thường xuyên. Ngoài ra, mỗi năm có hàng nghìn lượt người nước ngoài ra vào địa bàn biên giới biển phục vụ hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh những kết quả đã đạt được, phát triển kinh tế ven biển của địa phương đang gặp phải không ít thách thức. Trong đó, phải kể đến một số vấn đề khó khăn như sinh kế đối với một bộ phận người dân tại các khu tái định cư; các loại tội phạm về ma túy, buôn lậu, cờ bạc, trộm cắp, chống người thi hành công vụ có xu hướng gia tăng.

Tỉnh Hà Tĩnh là một trong những địa phương có số lượng lớn phương tiện và lao động hành nghề trên biển. Theo thống kê, toàn tỉnh có 3.982 tàu cá các loại, với sản lượng khai thác trung bình hằng năm gần 40.000 tấn. Tuy nhiên, năng lực khai thác xa bờ của ngư dân tỉnh Hà Tĩnh vẫn còn hạn chế, trong khi tàu hoạt động ven bờ chiếm tỷ lệ lớn. Hiện có 72 tàu cá có chiều dài trên 15m hoạt động ở vùng khơi, 274 tàu cá có chiều dài từ 12m đến dưới 15m hoạt động vùng lộng, trong khi có 3.636 phương tiện có chiều dài dưới 12m (chiếm hơn 90% tổng số tàu toàn tỉnh) hoạt động gần bờ. Một bộ phận ngư dân chưa chấp hành nghiêm quy định pháp luật về đánh bắt, dẫn tới nguy cơ vi phạm vùng biển nước ngoài và hành vi khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Bên cạnh tiềm năng phát triển kinh tế biển, địa bàn ven biển thường xuyên chịu tác động trực tiếp của bão, lũ, gió phơn Tây Nam khô nóng, biến đổi khí hậu và tình trạng nước biển dâng. Những yếu tố trên không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống nhân dân, mà còn đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với nhiệm vụ bảo đảm quốc phòng - an ninh, giữ gìn trật tự an toàn xã hội. Bối cảnh đó đặt ra nhiều thách thức đối với các lực lượng chức năng, trong đó, BĐBP tỉnh Hà Tĩnh được xác định là đơn vị giữ vai trò nòng cốt, chuyên trách.

Giữ bình yên ở khu vực biên giới biển

Trên cơ sở Nghị định số 71/2015/NĐ-CP ngày 3/9/2015 của Chính phủ về quản lý hoạt động của người, phương tiện trong khu vực biên giới biển nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, Bộ Quốc phòng đã ban hành Thông tư số 162/2016/TT-BQP ngày 21/10/2016 về việc hướng dẫn thực hiện nghị định. Tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai thực hiện nghiêm túc và đồng bộ công tác lãnh đạo, chỉ đạo tuyên truyền thực hiện Nghị định số 71/2015/NĐ-CP, trong đó, UBND tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo, giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành, địa phương ven biển như: Công văn số 8320/UBND-NC ngày 28/12/2018 giao BĐBP tỉnh Hà Tĩnh chủ trì, phối hợp với địa phương ven biển và các đơn vị liên quan khảo sát, xác định các vị trí và tổ chức cắm 33 biển báo xác định rõ ranh giới khu vực biên giới biển.

Xác định công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là giải pháp then chốt, BĐBP tỉnh Hà Tĩnh đã chủ trì, phối hợp các ban, ngành, đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền biển, đảo bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Qua 10 năm thực hiện Nghị định số 71/2015/NĐ-CP, đã có hơn 25.000 tin, bài, phóng sự được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức 7.942 buổi tuyên truyền thu hút 234.885 lượt người tham gia; tuyên truyền cho 279 tổ tàu thuyền an toàn với 2.504 thuyền viên, 1.059 phương tiện; tổ chức 37 buổi tuyên truyền cho gần 1.700 lượt công nhân làm việc trên tuyến biển... Trong thực hiện nhiệm vụ, BĐBP tỉnh Hà Tĩnh luôn coi trọng công tác phối hợp, hiệp đồng giữa các lực lượng làm nhiệm vụ trên biển. Qua 10 năm, các đơn vị đã trao đổi hàng nghìn nguồn tin, phối hợp xử lý hơn 1.500 vụ việc, góp phần duy trì ổn định địa bàn, không để hình thành “điểm nóng”.

BĐBP tỉnh Hà Tĩnh đã chủ động tổ chức lực lượng, phương tiện tuần tra, kiểm soát chặt chẽ trên biển và dọc bờ biển, tập trung vào các khu vực trọng điểm như Vũng Áng, Sơn Dương, Cửa Sót, Thiên Cầm; phối hợp với các lực lượng chức năng tổ chức 106 đợt tuần tra liên ngành với 1.879 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia; riêng các đồn, đơn vị tuyến biển của BĐBP tỉnh Hà Tĩnh tổ chức 1.023 đợt tuần tra với hơn 6.000 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia; duy trì 7.280 đợt tuần tra tại cửa sông, cửa lạch, cảng cá và vùng nước cảng với hơn 27.000 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia.

Cùng với đó, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trên biển tiếp tục được đẩy mạnh. BĐBP tỉnh Hà Tĩnh đã chủ trì, phối hợp với Công an và các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 58 vụ với 60 đối tượng liên quan đến ma túy, pháo, vật liệu nổ; thu giữ hơn 11kg và 200.000 viên ma túy tổng hợp, 2 bánh heroin, 197kg pháo, 83kg thuốc nổ; phát hiện và xử lý trên 500 vụ với hơn 1.200 lượt tàu cá vi phạm quy định khai thác hải sản; đấu tranh triệt phá nhiều đường dây, đối tượng tổ chức, môi giới đưa người xuất cảnh trái phép qua đường biển. Cùng với đấu tranh trấn áp tội phạm, BĐBP tỉnh Hà Tĩnh luôn là lực lượng xung kích trong phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả bão lũ và bảo vệ môi trường biển.

Thực tiễn 10 năm triển khai Nghị định số 71/2015/NĐ-CP trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã khẳng định rõ vai trò nòng cốt, chuyên trách của BĐBP tỉnh trong quản lý, bảo vệ an ninh trật tự tại khu vực biên giới biển. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự ủng hộ của nhân dân, khu vực biên giới biển Hà Tĩnh ngày càng ổn định, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Viết Lam