Quá nửa số ngân hàng niêm yết tăng trưởng tín dụng trên 10%, độ lệch giữa huy động và cho vay nới rộng thêm

Dồn vốn cho tăng trưởng, tín dụng ngân hàng bứt tốc

Tại thông cáo phát đi chiều 31/7/2025, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thông báo điều chỉnh tăng thêm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay đối với các tổ chức tín dụng trong bối cảnh dư nợ tín dụng toàn hệ thống tính đến 28/7/2025 tăng 9,64% so với đầu năm, tương đương đã có khoảng 1,56 triệu tỷ đồng được bơm ra nền kinh tế.

Theo NHNN, trong bối cảnh lạm phát được kiểm soát phù hợp với mục tiêu đề ra, việc điều chỉnh tăng thêm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2025 đối với các tổ chức tín dụng là sự chủ động của nhà điều hành nhằm thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về điều hành tín dụng hợp lý, kịp thời và hiệu quả nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế.

Động thái chủ động điều chỉnh của NHNN là phù hợp với tình hình thực tế, bởi đến hết quý II/2025, có tới 15/27 ngân hàng niêm yết trong hệ thống ghi nhận tín dụng tăng trên 10%.

T.D tổng hợp từ BCTC.

Với mức tăng dư nợ cho vay khách hàng đạt 22%, NCB là ngân hàng dẫn đầu hệ thống về tăng trưởng tín dụng trong 6 tháng đầu năm. Một số nhà băng cũng ghi nhận tăng trưởng tín dụng ấn tượng bao gồm VPBank với dư nợ tín dụng tăng 18,8% lên vượt 829 nghìn tỷ đồng, HDBank với dư nợ tín dụng tăng 17,85% lên vượt 508 nghìn tỷ đồng, SHB với dư nợ tín dụng tăng 14,35% lên hơn 594 nghìn tỷ đồng...

Ở nhóm quốc doanh, VietinBank là ngân hàng dẫn đầu về tăng trưởng tín dụng với dư nợ cho vay tăng 10,3%, gần cán mốc 1,9 triệu tỷ đồng. Trong khi đó, Vietcombank và BIDV ghi nhận dư nợ tăng thận trọng hơn với mức tăng lần lượt 7,35% và 6,02%, tương đương mức tăng của cùng kỳ năm ngoái.

Về dòng chảy tín dụng, thống kê từ 14 ngân hàng đã công bố chi tiết dư nợ cho vay theo ngành cho thấy dòng vốn tại BCTC quý II/2025 cho thấy tín dụng vào một số lĩnh vực như kinh doanh BĐS, xây dựng, bán buôn bán lẻ... đã ghi nhận tăng trưởng mạnh mẽ với mức tăng lần lượt 19,4%, 22,4% và 16,8%. Đây đều là những lĩnh vực nhận được sự quan tâm chính sách đáng kể, phù hợp với nỗ lực của Chính phủ nhằm kích thích nhu cầu trong nước và duy trì đà tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh biến động toàn cầu.

Theo NHNN, tính đến cuối quý II, một số lĩnh vực chính chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu tín dụng của nền kinh tế bao gồm tín dụng vào lĩnh vực bất động sản (18,5% tổng tín dụng), công nghiệp chế biến chế tạo (12,84%), bán buôn, bán lẻ (23,74%), xây dựng bao gồm các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng được Chính phủ ưu tiên (7,53%)...

Trong khi tín dụng tăng cao ngay từ nửa đầu năm, kết quả khảo sát xu hướng kinh doanh quý III/2025 của các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài do NHNN vừa công bố cho thấy có tới 62,6% tổ chức tín dụng kỳ vọng nhu cầu vay vốn sẽ tăng cao trong quý tiếp theo, vượt trội so với nhu cầu thanh toán và gửi tiền. Các tổ chức tín dụng đã nâng kỳ vọng tốc độ tăng trưởng tín dụng trong năm 2025 lên mức 16,8% - cao hơn tốc độ tăng trưởng thực tế của năm 2024; tăng trưởng huy động vốn cũng được điều chỉnh tăng lên 13,9% và nếu đạt được, đây sẽ là mức cao nhất trong 5 năm trở lại đây.

Thực tế, một số dự báo gần đây của giới phân tích đều kỳ vọng tín dụng năm nay sẽ tăng cao hơn mục tiêu 16% mà NHNN công bố hồi đầu năm.

PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, giảng viên cao cấp từ Trường đại học Kinh tế TP HCM ước tính với việc điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm nay lên 8,3 - 8,5%, tăng trưởng tín dụng cả năm có thể sẽ lên 18-19% do thông thường 2,2 - 2,5 đồng tăng trưởng tín dụng sẽ tạo ra 1 đồng tăng trưởng kinh tế.

Tương tự góc nhìn này, ông Trần Đức Anh, Giám đốc Kinh tế vĩ mô và Chiến lược thị trường từ Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) chỉ ra rằng việc lạm phát trong tầm kiểm soát, tỷ giá ổn định là điều kiện cần để duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ. NHNN hiện vẫn tích cực hỗ trợ thanh khoản để các ngân hàng thương mại thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.

Ông Đức Anh dự báo với kết quả 6 tháng đầu năm 2025 tương đối tích cực, tăng trưởng tín dụng cả năm 2025 có thể đạt 18 - 20% và đóng góp vai trò quan trọng để Việt Nam đẩy mạnh các trụ cột tăng trưởng kinh tế chính từ lĩnh vực đầu tư công và tiêu dùng nội địa.

Trong khi đó, các chuyên gia từ MBS Research và Chứng khoán Yuanta Việt Nam đồng quan điểm rằng mục tiêu tăng trưởng GDP năm nay ở mức 8-8,5% thì tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống có thể đạt 17-18%.

Cũng theo MBS Research, đa số các ngân hàng sẽ hoàn thành mục tiêu tăng trưởng tín dụng đã đề ra cho năm nay. Trong đó, nhiều ngân hàng có thể chứng kiến tín dụng tăng trên 20% trong năm nay như ACB (dự báo tăng trưởng tín dụng 20,4%), EIB (20,9%), HDB (32,1%), MBB (26,9%), TPB (20%), VIB (22%), VPB (24,1%).

Áp lực huy động vốn

Trong khi tăng trưởng tín dụng nửa đầu năm đạt gần 10%, tăng trưởng huy động tiền gửi ước tính chỉ hơn 6,5%. Chỉ có khoảng 11 ngân hàng ghi nhận tiền gửi khách hàng tăng hai chữ số sau 6 tháng (so với 15 ngân hàng báo tín dụng tăng hai chữ số).

Tính toán của MBS Research cho thấy tính đến hết tháng 7, tốc độ tăng trưởng tín dụng đang cao hơn khoảng 1,3 - 1,5 lần so với tốc độ tăng trưởng huy động vốn.

Ảnh: FiinRatings.

Một mặt, áp lực thanh khoản khi huy động tiền gửi chậm lại đã thúc đẩy các ngân hàng thương mại tăng cường phát hành trái phiếu nhằm bổ sung vốn cấp 2 trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng duy trì cao.

Theo FiinGroup, ngân hàng tiếp tục là nhóm phát hành trái phiếu chủ đạo trong 6 tháng đầu năm, với tổng giá trị phát hành ước đạt gần 190 nghìn tỷ đồng, chiếm hơn 76% tổng lượng phát hành, tăng từ mức 65% của cùng kỳ năm ngoái. Một số ngân hàng có giá trị phát hành trái phiếu lớn có thể kể tới như Techcombank (37 nghìn tỷ đồng), ACB (29,2 nghìn tỷ đồng), BIDV (17,8 nghìn tỷ đồng)...

"Việc các ngân hàng duy trì tỷ lệ an toàn vốn, tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn và hệ số LDR là động lực chính khiến nhóm này đẩy mạnh phát hành trái phiếu", báo cáo của FiinGroup nhận định.

Trong bối cảnh tín dụng tăng nhanh hơn huy động, ngân hàng tăng cường phát hành trái phiếu nhằm cân đối thanh khoản và cải thiện các tỷ lệ an toàn vốn. Ảnh: FiinRatings.

Chứng khoán MBS cũng đồng tình rằng xu hướng đẩy mạnh hoạt động phát hành của các ngân hàng cho thấy nhu cầu gia tăng vốn trung và dài hạn. Đặc biệt trong bối cảnh tín dụng bất ngờ tăng tốc trong tháng cuối quý II lên mức 9,9% khi lãi suất huy động vẫn giữ mặt bằng thấp.

Mặt khác, nhu cầu vốn cũng phần nào gây áp lực tăng lên lãi suất huy động ở nhóm NHTM tư nhân nhằm thu hút tiền gửi. Thực tế, sau khi giảm nhẹ trong tháng 6, mặt bằng lãi suất huy động đã cho thấy xu hướng tăng nhẹ trở lại trong tháng 7. Đến cuối tháng 7, trung bình lãi suất kỳ hạn 12 tháng của nhóm NHTM tư nhân đã tăng nhẹ 2 điểm cơ bản so với tháng trước lên mức 4,89%.

Theo VNDirect, diễn biến nhích tăng của lãi suất huy động phản ánh áp lực gia tăng đối với một số ngân hàng trong việc huy động vốn, nhằm đáp ứng các chỉ tiêu thanh khoản theo quy định, đặc biệt trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng đạt 9,64% lũy kế từ đầu năm đến 28/7.

Ngoài ra, sự cạnh tranh ngày càng gia tăng từ các kênh đầu tư thay thế như chứng khoán và bất động sản cũng khiến các ngân hàng đứng trước áp lực phải điều chỉnh lãi suất để giữ chân dòng vốn.

MBS Research trong một báo cáo mới đây kỳ vọng lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các NHTM tư nhân sẽ có dư địa giảm nhẹ 2 điểm cơ bản về mức 4,7% vào cuối năm 2025; dựa trên kịch bản FED cắt giảm lãi suất 50 điểm cơ bản trong nửa cuối năm giúp thu hẹp chênh lệch lãi suất VND-USD, qua đó tạo điều kiện để NHNN duy trì môi trường lãi suất thấp.

Tuy nhiên, SGI Capital cảnh báo rằng bất kỳ áp lực tỷ giá tăng thêm nào xảy ra từ nay tới cuối năm có thể buộc NHNN sử dụng tới công cụ lãi suất và thu hẹp thanh khoản để ổn định VND.

"Duy trì mặt bằng lãi suất quá thấp kéo dài sẽ dẫn tới tín dụng bùng nổ vượt quá khả năng huy động gây ảnh hưởng thanh khoản và tạo sức ép ngược lên lãi suất. Sẽ nguy hiểm hơn khi dòng tiền vay này đổ vào các kênh tài sản có tính đầu cơ, đẩy giá tài sản lên cao, gây lạm phát và phát sinh nợ xấu cho tương lai", theo SGI Capital.

Tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7 qua, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cũng đã nhấn mạnh rằng tỷ giá vẫn đang chịu áp lực khá lớn (tăng 2,9% so với cuối năm 2024). Theo nhà điều hành, nếu áp lực tiếp tục tăng mạnh, NHNN sẽ cân nhắc không tiếp tục giảm lãi suất để tránh ảnh hưởng đến ổn định tỷ giá, từ đó gây bất ổn vĩ mô.

"Chúng tôi sẽ theo dõi sát diễn biến, tùy từng giai đoạn mà đặt ưu tiên phù hợp, hướng tới mục tiêu chung là ổn định vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế một cách bền vững", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định.

Diên Vỹ