'Phủ xanh' không gian mạng bằng thông tin tích cực

Thực tế cho thấy, nếu chỉ chạy theo phản bác, xử lý từng thông tin xấu độc thì chưa đủ. Điều quan trọng hơn là phải chủ động xây dựng thế trận thông tin vững chắc, lấy cái đúng, cái tích cực làm chủ đạo, “phủ xanh” không gian mạng bằng sự thật, niềm tin và đồng thuận xã hội.

1. Trong kỷ nguyên số, khi internet và mạng xã hội trở thành kênh tiếp nhận thông tin chủ yếu của đông đảo người dân, không gian mạng đã gắn chặt với đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ người sử dụng internet cao, với hàng chục triệu người truy cập mỗi ngày, chủ yếu qua thiết bị di động. Điều đó mở ra cơ hội lớn để thông tin chính thống lan tỏa nhanh chóng, rộng rãi, nhưng đồng thời cũng đặt ra thách thức không nhỏ trong việc bảo đảm môi trường thông tin lành mạnh.

Thực tiễn cho thấy, các loại tin giả, tin xấu độc không chỉ xuất hiện một cách tự phát, mà trong nhiều trường hợp còn được tạo ra có chủ ý, phục vụ những mục đích không trong sáng như gây hoang mang dư luận, làm xói mòn niềm tin xã hội, thậm chí chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng. Với đặc điểm lan truyền nhanh, khó kiểm soát và tác động mạnh đến tâm lý người dùng, nếu không được nhận diện và xử lý kịp thời, các thông tin tiêu cực có thể gây ra những hệ lụy lâu dài.

Vì thế, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong điều kiện hiện nay là một “mặt trận” đặc biệt, đòi hỏi sự bản lĩnh và kiên trì của cả hệ thống chính trị. Trước hết, cần kiên quyết không để các luồng thông tin sai lệch chiếm ưu thế, hình thành những “khoảng trống” hay “vùng trũng” dư luận trên không gian mạng.

Công tác đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch phải được tiến hành kịp thời, có trọng tâm, trọng điểm, dựa trên cơ sở pháp luật và lập luận khoa học, thuyết phục. Việc tăng cường quản lý nhà nước, hoàn thiện hành lang pháp lý và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng là yêu cầu không thể thiếu. Song, nếu chỉ dừng lại ở “chống” bằng biện pháp hành chính hay kỹ thuật thì chưa đủ sức tạo chuyển biến bền vững. Vì vậy, nhiệm vụ “chống” cần được đặt trong một chiến lược tổng thể, gắn chặt với nhiệm vụ “xây”, để từ đó tạo thế chủ động trên mặt trận tư tưởng.

Quán triệt tinh thần “lấy xây để chống, lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực” theo Nghị quyết số 35-NQ/TƯ của Bộ Chính trị, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cần được triển khai theo hướng chủ động xây dựng dòng chảy thông tin tích cực trên không gian mạng. “Phủ xanh” thông tin tích cực không phải là khẩu hiệu mang tính hình thức, mà là quá trình cung cấp thường xuyên, liên tục những thông tin đúng đắn, chính xác, có chiều sâu và có sức thuyết phục.

Thông tin chính thống muốn chiếm lĩnh không gian mạng phải đến sớm, nói trúng vấn đề, diễn đạt dễ hiểu và phù hợp với thói quen tiếp nhận thông tin của công chúng trong môi trường số. Khi cái đúng, điều tích cực trở thành dòng chảy chủ lưu, thì thông tin sai lệch, xuyên tạc trở nên lạc lõng.

2. Từ phân tích trên cho thấy, việc đổi mới nội dung và phương thức thông tin, tuyên truyền có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong công tác tuyên giáo, dân vận, nắm bắt dư luận xã hội giúp các cơ quan chức năng “đi trước một bước”, kịp thời phát hiện vấn đề, chủ động định hướng thông tin, thay vì phản ứng khi sự việc đã lan rộng.

Trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, báo chí cách mạng tiếp tục giữ vai trò tiên phong, nòng cốt. Không chỉ đưa tin, phản ánh, báo chí còn có trách nhiệm tạo dựng niềm tin, lan tỏa giá trị tích cực và củng cố sự đồng thuận xã hội. Trước những vấn đề lớn, nhạy cảm, báo chí chính thống cần thông tin sớm, chính xác, có phân tích, lý giải rõ ràng, góp phần giúp người dân hiểu đúng, tin đúng. Để làm được điều đó, báo chí cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ cả về nội dung lẫn hình thức. Đồng thời, cần chú trọng đầu tư hạ tầng kỹ thuật, giao diện, tính tương tác, khai thác hiệu quả các nền tảng số để nâng cao sức lan tỏa.

Cùng với đội ngũ nhà báo, cán bộ tuyên giáo - dân vận, các nhà nghiên cứu lý luận chính trị có vai trò quan trọng trong việc viết bài phân tích, phản biện, làm rõ bản chất sai trái của các luận điệu xuyên tạc. Những nội dung này cần được tổ chức thành các chuyên mục, chuyên đề thường xuyên, góp phần hình thành “hàng rào” thông tin vững chắc trên không gian mạng.

Một giải pháp mang tính căn cơ khác là nâng cao kiến thức và kỹ năng cho người sử dụng mạng. Thông qua giáo dục kỹ năng số, tuyên truyền pháp luật và xây dựng văn hóa ứng xử trên không gian mạng, cần giúp người dân hình thành khả năng nhận diện, kiểm chứng thông tin, chủ động “lọc” các luồng tin khi tiếp cận.

Đặc biệt, việc giáo dục học sinh, sinh viên về pháp luật liên quan đến an ninh mạng, trách nhiệm công dân số có ý nghĩa lâu dài trong việc tạo “sức đề kháng” cho xã hội trước các thông tin độc hại. Song song với đó, mỗi cán bộ, đảng viên cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu trong lời nói và hành động, kiên quyết đấu tranh với các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Chính sự nêu gương đó là nguồn thông tin tích cực có sức lan tỏa mạnh mẽ nhất.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Nghe dân nói, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin”. Trong bối cảnh hiện nay, lời dạy của Bác càng cho thấy ý nghĩa của việc xây dựng một môi trường thông tin lành mạnh, nơi sự thật và cái đúng được lan tỏa bằng tinh thần trách nhiệm, bằng cách làm thuyết phục và bằng niềm tin xã hội.

“Phủ xanh” thông tin tích cực trên không gian mạng không chỉ để đẩy lùi những thông tin xấu độc, mà còn là chiến lược lâu dài nhằm giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng. Khi thông tin chính thống, tích cực và nhân văn trở thành dòng chảy chủ đạo, không gian mạng sẽ thực sự là môi trường lành mạnh, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân, tạo nền tảng vững chắc cho sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước.

Bình Yên