Phụ nữ Chương Mỹ không bỏ ai ở lại phía sau

Đại diện Hội Liên hiệp phụ nữ phường Chương Mỹ và Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hà Đông trao đổi, nắm bắt hoàn cảnh gia đình cháu Nguyễn Văn Tâm tại tổ dân phố Đại Yên chiều 22-12. Ảnh: Kim Nhuệ

Chênh vênh những cảnh đời

Đến thời điểm này, phường Chương Mỹ không còn hộ nghèo theo chuẩn hiện hành, chỉ còn khoảng 60-70 hộ cận nghèo. Con số ấy phản ánh nỗ lực lớn của cả hệ thống chính trị địa phương trong thực hiện các chương trình giảm nghèo bền vững theo chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước. Nhưng ở cơ sở, “không còn hộ nghèo” chưa đồng nghĩa với hết khó. Ngược lại, nhóm hộ cận nghèo lại chính là ranh giới mong manh nhất, nơi chỉ một biến cố bất ngờ cũng có thể đẩy một gia đình trở lại vòng xoáy thiếu thốn.

Chiều 22-12, khi những cơn gió lạnh cuối đông len lỏi qua từng con ngõ nhỏ của tổ dân phố Đại Yên, đoàn công tác của Hội Liên hiệp phụ nữ phường Chương Mỹ cùng đại diện Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) - Chi nhánh Hà Đông đến thăm một số gia đình cận nghèo trên địa bàn. Không phải chuyến đi mang tính hình thức, đoàn đến để nhìn thẳng vào thực tế: Sau khi đã “thoát nghèo”, ai đang chênh vênh và vì sao.

Tại gia đình cháu Nguyễn Văn Tâm, học sinh lớp 6, sự chênh vênh ấy hiện ra rõ rệt. Cháu mồ côi cha từ sớm, bố mất vì bệnh ung thư. Gia đình có 5 người, bà nội là bà Nguyễn Thị Cộc, năm nay đã 80 tuổi, sức khỏe yếu. Mẹ cháu, chị Đặng Thị Sen, làm công nhân may với mức thu nhập khoảng 7-8 triệu đồng mỗi tháng, phải gồng gánh nuôi ba con và chăm mẹ già. Hai anh chị của Tâm vẫn đang tuổi ăn học, chi phí sinh hoạt, học hành, thuốc men luôn thường trực.

Ngôi nhà cũ của gia đình từng xuống cấp nghiêm trọng, mỗi mùa mưa bão lại thêm nỗi lo. Nhờ họ hàng chung tay, bà cháu có được căn nhà mới để ở ổn định hơn. Nhưng “có nhà” không đồng nghĩa “đã yên”. Với mức thu nhập công nhân, trong khi gia đình thiếu trụ cột, chỉ cần chị Sen ốm đau hoặc mất việc, mọi cân đối tài chính có thể sụp đổ. “Cận nghèo” trong trường hợp này không phải thiếu ăn, mà là thiếu khả năng chống đỡ trước rủi ro.

Hội Liên hiệp phụ nữ phường Chương Mỹ và Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hà Đông trao đổi, nắm bắt hoàn cảnh gia đình anh Nguyễn Văn Hinh tại tổ dân phố Đại Yên chiều 22-12. Ảnh: Kim Nhuệ

Cách đó không xa là gia đình anh Nguyễn Văn Hinh, một hộ vừa được công nhận thoát nghèo. Có vườn bưởi khoảng 1.500m² làm sinh kế, anh từng vay 50 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội để đầu tư sản xuất và đến nay đã trả được 30 triệu đồng. Hai vợ chồng vẫn cố gắng xoay xở thêm: Chồng làm xây dựng, vợ làm việc cây xanh. Trên giấy tờ, họ đã qua ngưỡng nghèo.

Nhưng thực tế lại cho thấy một bức tranh khác. Thu nhập từ vườn bưởi phụ thuộc mùa vụ, giá nông sản bấp bênh; việc làm thuê không ổn định. Đặc biệt, gia đình có con khuyết tật cần chăm sóc, điều trị dài hạn - một “điểm gãy” có thể bào mòn mọi khoản tích lũy. Với những gia đình như vậy, nguy cơ tái nghèo không đến từ sự lười biếng, mà từ những biến cố ngoài khả năng tự xoay xở.

Hai hoàn cảnh khác nhau, nhưng cùng chung một trạng thái chênh vênh. Và đó chính là lý do Hội Liên hiệp phụ nữ phường Chương Mỹ xác định: Giảm nghèo bền vững không dừng ở việc đưa một hộ ra khỏi danh sách nghèo, mà là giữ cho họ không trượt ngã trở lại.

Đại diện Hội Liên hiệp phụ nữ phường Chương Mỹ và Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hà Đông tặng quà động viên gia đình anh Nguyễn Văn Hinh ở tổ dân phố Đại Yên. Ảnh: Kim Nhuệ

Điểm tựa của hộ cận nghèo

Chương Mỹ là phường mới được thành lập sau sáp nhập, địa bàn rộng, dân số đông, yêu cầu quản lý và bảo đảm an sinh xã hội đặt ra cao hơn. Trong bối cảnh đó, Hội Liên hiệp phụ nữ phường Chương Mỹ được xem là một trong những lực lượng bám sát cơ sở nhất, trực tiếp tiếp cận các hộ cận nghèo, phụ nữ và trẻ em yếu thế.

Theo Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ phường Chương Mỹ Trần Thị Mỹ Linh, nếu chỉ nhìn vào con số “không còn hộ nghèo” thì rất dễ chủ quan. Thực tế ở cơ sở cho thấy, nhóm hộ cận nghèo chính là đối tượng cần được theo dõi sát sao nhất. Bởi đây là những gia đình đã vượt qua ngưỡng nghèo nhưng chưa có nền tảng vững chắc để tự đứng vững khi gặp rủi ro.

Từ nhận thức đó, Hội đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Hoạt động tín dụng chính sách tiếp tục là trụ cột quan trọng. Hiện, Hội quản lý 52 chi hội với hơn 8.200 hội viên, phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội duy trì trên 128 tỷ đồng dư nợ cho hơn 2.000 hộ vay. Riêng nhóm hội viên cận nghèo, 155 phụ nữ đã được hỗ trợ tiếp cận vốn để phát triển kinh tế, mở rộng sản xuất.

Song song với hỗ trợ vốn, Hội chú trọng kết nối việc làm. Thông qua phối hợp với các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trên địa bàn và khu vực lân cận, 90 phụ nữ đã được giới thiệu việc làm, có thêm thu nhập ổn định. Với nhiều gia đình, đây là “điểm tựa mềm” nhưng vô cùng quan trọng để giữ vững mức sống sau thoát nghèo.

Đặc biệt, chương trình “Mẹ đỡ đầu” được Hội triển khai như một giải pháp an sinh mang tính lâu dài. Trong năm 2025, Hội đã nhận đỡ đầu 7 trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, tổng kinh phí hỗ trợ 42 triệu đồng. Những đứa trẻ không chỉ nhận tiền, mà còn được theo dõi, động viên trong suốt quá trình học tập.

Trường hợp cháu Nguyễn Văn Tâm là minh chứng rõ nét cho cách làm này. Nhận diện sớm nguy cơ tái nghèo của gia đình hội viên, Hội đã chủ động kết nối với BIDV Chi nhánh Hà Đông, giới thiệu hoàn cảnh cụ thể để doanh nghiệp trực tiếp đến thăm, đánh giá và quyết định nhận đỡ đầu, trao 6 triệu đồng hỗ trợ học tập. Đây không phải sự hỗ trợ mang tính “cứu trợ”, mà là sự đồng hành đúng lúc, giúp gia đình giảm áp lực trước mắt và giữ cho con đường đến trường của cháu không bị gián đoạn.

Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Chương Mỹ Phí Minh Hải tặng quà các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Ảnh: Lan Oanh

Khi giảm nghèo là trách nhiệm chung

Công tác giảm nghèo bền vững ở phường Chương Mỹ không phải là nỗ lực riêng lẻ của Hội Liên hiệp phụ nữ phường. Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy phường Chương Mỹ Vũ Ngọc Hòa cho rằng, trong bối cảnh phường mới thành lập, việc giữ vững an sinh xã hội có ý nghĩa then chốt để tạo nền tảng phát triển lâu dài. Giảm nghèo bền vững phải gắn với vai trò của cả hệ thống chính trị cơ sở, trong đó các đoàn thể là lực lượng đưa chủ trương, chính sách vào đời sống.

Ở góc độ điều hành, Chủ tịch UBND phường Chương Mỹ Trịnh Duy Oai khẳng định, chính quyền phường luôn tạo điều kiện để các tổ chức đoàn thể phát huy vai trò, nhất là trong việc huy động nguồn lực xã hội tham gia công tác an sinh. Sự phối hợp giữa chính quyền - Hội Phụ nữ - các tổ chức tín dụng - doanh nghiệp đã tạo nên mạng lưới hỗ trợ nhiều tầng nấc, giúp người dân tiếp cận chính sách kịp thời hơn.

Từ tín dụng ưu đãi, hỗ trợ việc làm đến các mô hình đỡ đầu trẻ em, mỗi giải pháp đều hướng tới mục tiêu chung: Nâng cao năng lực tự vươn lên của người dân, đặc biệt là phụ nữ - lực lượng giữ vai trò quan trọng trong kinh tế gia đình. Đây cũng là cách tiếp cận phù hợp với định hướng của Đảng về phát huy vai trò, quyền năng của phụ nữ trong giảm nghèo bền vững.

Giảm nghèo bền vững, suy cho cùng, không chỉ là hoàn thành chỉ tiêu, mà là giữ cho những ranh giới mong manh không bị xô ngã. Ở phường Chương Mỹ, tinh thần “không bỏ ai ở lại phía sau” đang được hiện thực hóa bằng những việc làm cụ thể, bền bỉ, sát cơ sở của Hội Liên hiệp phụ nữ - lực lượng âm thầm nhưng đầy trách nhiệm trong bức tranh an sinh của địa phương.

Kim Nhuệ