Phòng viêm mũi dị ứng trong thời tiết ngày nắng, đêm lạnh

Thời tiết đang thay đổi thất thường, ngày nắng nóng, đêm lạnh sâu khiến cơ thể dễ gặp phải một số bệnh đường hô hấp. Đặc biệt đối với người lớn tuổi, trẻ nhỏ và những người có cơ địa dị ứng dễ bị viêm mũi dị ứng tái phát.

Viêm mũi dị ứng không thể điều trị khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát tốt bằng thuốc

Chủ động dự phòng viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng là tình trạng mũi bị kích thích, không phải do virus, vi khuẩn mà đến từ các tác nhân bên ngoài như khói bụi, phấn hoa, mạt bụi, lông thú cưng, khói thuốc lá, ô nhiễm không khí hoặc khi thời tiết thay đổi, nắng mưa thất thường. Các triệu chứng diễn ra trong khoảng thời gian ngắn hoặc kéo dài vài ngày đến cả tuần rồi tự biến mất. Tuy không đặc biệt nghiêm trọng nhưng các triệu chứng kéo dài sẽ gây khó chịu, mệt mỏi, suy giảm miễn dịch.

Viêm mũi dị ứng không thể chữa khỏi và cũng chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, các loại thuốc được sử dụng đều có mục đích giúp giảm nhẹ các triệu chứng sổ mũi, nghẹt mũi, ngứa mũi, hắt xì liên tục, ngứa họng, ho, đau đầu, chức năng khứu giác bị suy giảm. Vì vậy, cần chủ động phòng bệnh bằng cách hạn chế tiếp xúc với các dị nguyên gây dị ứng, bảo vệ tai - mũi - họng và áp dụng các biện pháp tăng cường đề kháng để hạn chế tối đa nguy cơ bị viêm mũi dị ứng nặng hơn.

Khi miễn dịch yếu, cơ thể rất dễ bị dị ứng. Khi biết bản thân bị dị ứng với chất gì, hãy cố gắng tránh tiếp xúc với chất đó. Đeo khẩu trang trong vùng có nguy cơ xuất hiện các chất gây dị ứng là biện pháp phòng vệ tốt cho người bệnh. Tai mũi họng là một hệ thống thông với nhau, nên bảo vệ vùng tai và họng tốt sẽ giúp mũi khỏe mạnh để giảm bớt nguy cơ bị viêm mũi dị ứng nặng hơn.

Các loại thuốc trị viêm mũi dị ứng

Thuốc kháng histamine. Với các triệu chứng nhẹ và không thường xuyên như ngứa mũi, hắt hơi, chảy nước mũi hay chảy nước mắt, người bệnh có thể dùng thuốc kháng histamine đường uống không gây buồn ngủ khi cần thiết. Tuy nhiên, nhóm thuốc này chỉ giúp giảm tạm thời các triệu chứng nhẹ, không có tác dụng phòng ngừa hay điều trị tận gốc phản ứng dị ứng.

Thuốc xịt mũi corticosteroid. Thuốc cần được sử dụng đúng cách và đều đặn mỗi ngày để thuốc đến đúng vị trí trong niêm mạc mũi. Thông thường, phải sau khoảng một tuần sử dụng liên tục, thuốc mới bắt đầu phát huy tác dụng rõ rệt.

Thuốc xịt mũi kết hợp. Hiện nay có thuốc xịt mũi phối hợp chứa cả corticosteroid (tác dụng dự phòng, chống viêm) và kháng histamine (giảm nhanh triệu chứng). Dạng phối hợp này mang lại hiệu quả tốt hơn và tiện lợi hơn so với việc dùng riêng lẻ hai loại thuốc.

Dung dịch nước muối và rửa mũi/xoang. Dung dịch xịt mũi nước muối sinh lý hoặc dung dịch rửa mũi, xoang giúp làm sạch đường thở, rửa trôi phấn hoa và các chất gây dị ứng khỏi khoang mũi.

Thuốc xịt thông mũi (giảm nghẹt mũi). Nhóm thuốc này giúp làm thông thoáng mũi, giảm nghẹt và khô niêm mạc tạm thời. Tuy nhiên, không nên sử dụng liên tục quá vài ngày, vì có thể gây hiện tượng phản ứng ngược (nghẹt mũi hồi ứng) hoặc tổn thương niêm mạc mũi về lâu dài.

Lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị viêm mũi dị ứng

Mỗi nhóm thuốc có cơ chế tác dụng khác nhau. Việc tự ý kết hợp, đặc biệt giữa thuốc kháng histamine, thuốc xịt corticoid và thuốc thông mũi, có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ hoặc giảm hiệu quả điều trị. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thay đổi hoặc thêm thuốc mới. Rửa tay và vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý trước khi xịt. Khi xịt, hơi cúi đầu về phía trước, hướng vòi xịt ra phía ngoài cánh mũi (không xịt thẳng vào vách ngăn mũi) để tránh kích ứng. Không nên hắt hơi hoặc xì mũi ngay sau khi xịt để thuốc kịp thấm vào niêm mạc.

Các thuốc dự phòng chỉ phát huy tác dụng khi dùng hàng ngày và trong thời gian dài. Việc ngưng đột ngột hoặc quên liều khiến triệu chứng dễ tái phát. Các thuốc co mạch, thông mũi (như xylometazoline, oxymetazoline) chỉ nên dùng tối đa 3-5 ngày, vì dùng lâu có thể gây nghẹt mũi hồi ứng hoặc viêm mũi do thuốc. Một số người có thể gặp khô mũi, kích ứng, khàn tiếng hoặc chảy máu mũi nhẹ khi dùng thuốc xịt corticoid. Nếu các triệu chứng này kéo dài, cần ngừng thuốc và hỏi ý kiến bác sĩ. Dù dùng thuốc, người bệnh vẫn cần tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng, như phấn hoa, bụi nhà, lông động vật hay nấm mốc. Việc giữ nhà cửa thông thoáng, giặt giũ chăn ga thường xuyên, dùng máy lọc không khí... giúp giảm gánh nặng dị ứng đáng kể.