Phòng ngừa, giảm thiểu rủi ro thiên tai: Không thể chờ đợi

Hơn 4.500 đại biểu khắp nơi trên thế giới đã có mặt tại Geneva, Thụy Sĩ để tham dự Diễn đàn Toàn cầu về giảm nhẹ rủi ro thiên tai (GP2025) diễn ra từ ngày 2 - 6/6/2025. Sự kiện do Văn phòng Liên hợp quốc về giảm thiểu rủi ro thiên tai (UNDRR và Chính phủ Thụy Sĩ đồng tổ chức, trong bối cảnh chỉ còn 5 năm nữa là đến hạn hoàn thành cam kết nêu tại Khung Sendai 2015 - 2030.

Hành động vì khả năng phục hồi ngay hôm nay

Với chủ đề “Mỗi ngày đều quan trọng, hành động vì khả năng phục hồi ngay hôm nay” (Every Day Counts, Act for Resilience Today), GP2025 nhấn mạnh sự cấp bách phải tăng tốc hành động giảm thiểu rủi ro thiên tai và tăng cường khả năng phục hồi của cộng đồng, đồng thời thúc đẩy thực hiện các cam kết nêu tại Khung Sendai.

Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc Amina J. Mohammed phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: H.Đ

Thông qua 4 cuộc đối thoại cấp cao, 2 phiên đặc biệt, 3 phiên toàn thể, 3 bàn tròn cấp bộ trưởng và 15 phiên chuyên đề, diễn đàn tập trung đánh giá tiến độ thực hiện Kế hoạch Sendai và xác định thách thức hiện tại cũng như giải pháp trước mắt và lâu dài.

Phát biểu tại diễn đàn, Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc Amina J. Mohammed nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng tốc các hành động phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro thiên tai. Bà khẳng định: “Mỗi ngày đều quan trọng, hành động ngay hôm nay là chìa khóa để xây dựng một tương lai bền vững và khả năng chống chịu trước những thách thức từ thiên tai. Chúng ta không thể chờ đợi; hành động phải được triển khai ngay lập tức để bảo vệ cộng đồng và môi trường khỏi những thảm họa không thể tránh khỏi”.

Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc cho rằng, rủi ro và thảm họa không dừng lại trước biên giới của bất kỳ quốc gia nào, việc thực hiện Kế hoạch Sendai và thúc đẩy các sáng kiến giảm nhẹ rủi ro thiên tai cần sự tham gia chủ động của tất cả các bên liên quan, đặc biệt là các quốc gia và cộng đồng dễ bị tổn thương trước thiên tai.

Bão Yagi đã gây thiệt hại lên tới 0,7% GDP của Việt Nam

Tại phiên bàn tròn cấp bộ trưởng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết: “Việt Nam đã chịu ảnh hưởng nặng nề từ các thiên tai trong những năm qua, đặc biệt là cơn bão Yagi vào năm 2024, đã gây thiệt hại lên tới 0,7% GDP. Trước thực tế đó, việc phân tán gánh nặng tài chính và đảm bảo nguồn lực cho công tác tái thiết sau thiên tai trở thành một ưu tiên cấp thiết”.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp tại phiên họp bàn tròn cấp bộ trưởng. Ảnh: H.Đ

Trong bài phát biểu của mình, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cũng đưa ra hai đề xuất hành động quan trọng. Đó là thúc đẩy đầu tư vào cơ sở hạ tầng chống chịu thiên tai và thúc đẩy hợp tác quốc tế mạnh mẽ hơn nữa, đặc biệt trong việc chia sẻ nguồn lực và kinh nghiệm, giúp các quốc gia dễ bị tổn thương tăng cường khả năng ứng phó.

Diễn đàn năm nay cũng có nhiều trao đổi chuyên sâu về chủ đề mới, nổi bật, trong đó có dữ liệu trước, trong và sau thảm họa, phục hồi sau thiên tai và các sáng kiến tài chính cho lĩnh vực này.

Ở phiên thảo luận “Dữ liệu, tài chính và ảnh hưởng đến di cư do thiên tai”, bài học về việc người dân chủ động chuẩn bị, tích cực tham gia trong quá trình khắc phục hậu quả siêu bão Yagi hồi năm ngoái tại Việt Nam thu hút chú ý của nhiều đại biểu quốc tế.

Diễn đàn Toàn cầu về giảm nhẹ rủi ro thiên tai (GP2025). Ảnh: H.Đ

Tại đây, bà Hoàng Phương Thảo - Trưởng đại diện Tổ chức ActionAid Quốc tế tại Việt Nam, đã chia sẻ về những sáng kiến mà ActionAid triển khai nhằm hỗ trợ người dân ở khu vực ảnh hưởng thiên tai thông qua công nghệ.

Bà Hoàng Phương Thảo cho biết: “Việc sử dụng công nghệ, đặc biệt là điện thoại thông minh đã giúp các cộng đồng dễ bị tổn thương không chỉ nhận được cảnh báo sớm mà còn gửi dữ liệu chính xác về tình hình thiệt hại do thiên tai, từ đó hỗ trợ chính quyền và các bên liên quan cung cấp hỗ trợ tài chính kịp thời và đúng đối tượng, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau”.

Cùng với Việt Nam, những chia sẻ từ Fiji, Philippines, Colombia tại phiên thảo luận đã nhận được nhiều quan tâm. Ông Cantol Pondja - Tổng thư ký Hiệp hội Người khuyết tật Mozambic - khẳng định: “Kinh nghiệm của các bạn đã cho chúng tôi thấy rằng, nhận và quản lý dữ liệu không chỉ là một quy trình kỹ thuật mà còn phải được thực hiện một cách công bằng và tôn trọng quyền lợi và khả năng ứng phó của các nhóm dễ bị tổn thương”.

Nguyễn Hạnh