Phòng ngừa bệnh suy giãn tĩnh mạch

Bệnh SGTM gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, thẩm mỹ và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nếu không điều trị kịp thời.

Hình ảnh chân của bệnh nhân bị suy giãn tĩnh mạch theo các cấp độ bệnh. Ảnh: B.V.C.C

Ngày càng có nhiều người mắc bệnh suy giãn tĩnh mạch

Bác sĩ chuyên khoa (BSCK) I Bùi Văn Linh, Trưởng khoa Ngoại lồng ngực, Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất cho biết: Trung bình mỗi ngày có khoảng 15-20 bệnh nhân đến Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất để khám và điều trị bệnh SGTM. Lượng bệnh nhân có xu hướng tăng dần và ngày càng trẻ hóa.

SGTM giống như một loại bệnh nghề nghiệp. Các công việc ít vận động, ngồi một chỗ (nhân viên văn phòng, nhân viên y tế, giáo viên, công nhân may…) sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh này. Ngoài ra, người có cơ địa béo phì hoặc có lối sống, sinh hoạt không lành mạnh (sử dụng rượu, bia, thuốc lá…) cũng gia tăng nguy cơ mắc bệnh SGTM.

“Có một thống kê chỉ ra rằng, người làm thêm trên 40 giờ/tháng thì nguy cơ bị SGTM tăng 2,7 lần; người đứng lâu trên 1,5 giờ/mỗi ca làm việc 8 tiếng thì nguy cơ mắc SGTM tăng 2,35 lần; người làm công việc phải đứng nhiều mà ngồi không dưới 3,5 tiếng/mỗi ca làm việc 8 tiếng thì nguy cơ bị SGTM tăng 2,74 lần…” - BSCK I Bùi Văn Linh dẫn chứng.

BSCK I Bùi Văn Linh cho biết thêm: Bệnh thường gặp ở lứa tuổi trên 30, nhiều nhất là từ 45 tuổi trở lên. Đối với những người trẻ hơn, bệnh SGTM thường do bất thường mạch máu bẩm sinh.

Cụ thể, SGTM chân là cách thường gọi để giúp người dân dễ hiểu. Thực tế, bệnh SGTM gồm 2 bệnh lý liên quan đến tĩnh mạch ở chi dưới gồm: suy tĩnh mạch và giãn tĩnh mạch. Bệnh này gây đau tức bắp chân, tê bì, bồn chồn, phù mắt cá chân khi đứng hoặc ngồi lâu, thay đổi màu sắc da chân, chuột rút nhiều vào ban đêm. Bệnh nhân thường có cảm giác muốn vận động nhiều hơn để quên cảm giác buồn bực, bồn chồn này. Về thực thể, những tĩnh mạch màu xanh hoặc tím nổi nhiều trên bề mặt da giống như hệ thống mạng nhện.

Ở giai đoạn muộn hơn thì tĩnh mạch phát triển lớn, nổi loằng ngoằng như giun. Muộn hơn nữa thì chân biến đổi màu sắc da, nếu bị thương thì vết thương sẽ khó lành. Bệnh chia làm nhiều giai đoạn từ C0-C6, tương ứng với mức độ từ nhẹ đến rất nặng. Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất từng tiếp nhận và điều trị một bệnh nhân bị SGTM giai đoạn C6 bị loét ở chân phải nằm viện điều trị, phải chăm sóc vết thương rất kỹ trong hơn nửa năm mới khỏi.

Trên thực tế, có không ít bệnh nhân nhầm lẫn triệu chứng của bệnh SGTM với các biến chứng của bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, theo bác sĩ Linh, các triệu chứng của bệnh SGTM chỉ xuất hiện vào cuối ngày; bệnh nhân chỉ cần gác chân cao khi ngủ hoặc tập thể dục thì triệu chứng cải thiện. Bệnh nhân tiểu đường thường gặp những triệu chứng nêu trên cả ngày, dù tập thể dục vẫn không giảm. Đối với vết thương loét khó lành ở bệnh tiểu đường là do thiểu dưỡng, thiếu hoạt chất trung gian và oxy máu; đồng thời người bệnh tiểu đường còn bị mất cảm giác về nóng, lạnh, đau.

Do nhầm lẫn về triệu chứng, nhiều bệnh nhân điều trị không đúng hướng hoặc chẩn đoán không đúng bệnh dẫn đến điều trị sai hướng, phải mang tình trạng khó chịu trong thời gian dài. Bên cạnh đó, do bệnh không cấp tính, không ảnh hưởng ngay đến tính mạng nên bệnh nhân thường trì hoãn, không đi khám và chữa trị kịp thời ở giai đoạn bệnh nhẹ. Điều này dẫn đến nguy cơ bệnh tiến triển nặng, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Chữa trị đơn giản, hiệu quả lâu dài

Theo BSCK I Bùi Văn Linh, việc chẩn đoán bệnh SGTM thường dựa trên lâm sàng kèm theo cận lâm sàng (siêu âm mạch máu chi dưới, chụp CT, chụp MRI để loại trừ bệnh lý liên quan đến cơ xương khớp, đĩa đệm...).

Đối với bệnh ở giai đoạn nhẹ (C0-C1), bác sĩ sẽ chỉ định mang vớ áp lực, kèm theo thuốc uống và lời khuyên tập thể dục. Nếu tuân thủ thì bệnh có thể khỏi. Tuy nhiên, đa phần bệnh nhân đi khám khi bệnh đã ở giai đoạn C2-C3, có triệu chứng nặng, uống thuốc không đỡ, đau nhức chân, bị chuột rút, phù chân, tĩnh mạch nổi to.

Khi bệnh đã ở giai đoạn mà việc uống thuốc, mang vớ áp lực không còn tác dụng và buộc phải can thiệp thì có nhiều phương pháp như: phẫu thuật truyền thống (stripping, cắt tĩnh mạch giãn, loại bỏ van kém chức năng, phẫu thuật xuyên tĩnh mạch…), sóng cao tần (Radiofrequency Ablation - RFA), Muller hoặc đốt bằng laser nội mạch (Endovenous Laser Ablation - EVLA)… Bệnh nhân sau khi đã được can thiệp thường không tái phát bệnh.

Anh L.H.B. (ngụ phường Long Bình, tỉnh Đồng Nai) là nhân viên y tế. Anh cho biết: Bản thân bị SGTM từ hơn 10 năm trước, thường bị phù chân, gây khó chịu. Anh đã điều trị bằng phương pháp đốt laser tại Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất từ cách đây 10 năm. Sau đó, anh tiếp tục mang vớ áp lực kết hợp uống thuốc nên đã khỏi bệnh. Tương tự, anh H.P.H. (ngụ phường Long Hưng, tỉnh Đồng Nai) cũng bị SGTM và đã chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất bằng phương pháp laser kết hợp phẫu thuật Muller. Đến nay, sau 10 năm, bệnh không tái phát.

Đặc biệt, khoảng một năm trở lại đây, Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất đã triển khai phương pháp điều trị SGTM bằng gel sinh học. Đây là phương pháp điều trị tiên tiến, ít xâm lấn với thời gian thực hiện ngắn (chỉ 15-20 phút). Khi thực hiện, bác sĩ sẽ sử dụng công cụ chuyên dụng luồn vào lòng tĩnh mạch rồi bơm gel sinh học để gây bít tắc hoàn toàn đoạn tĩnh mạch bị suy giãn (dưới hướng dẫn của màn hình siêu âm). Sau điều trị, bệnh nhân sẽ hồi phục nhanh và ra viện sau khoảng 1-2 tiếng.

Hải Yến