Phòng chống hàng giả, hàng nhái: Cần tăng nặng chế tài, thậm chí xử lý hình sự
Hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm sở hữu trí tuệ, không chỉ là nỗi lo của doanh nghiệp, mà còn là mối nguy hiểm rình rập mỗi gia đình, từ mỹ phẩm, thuốc, đến đồ chơi trẻ em, thực phẩm... Vậy, lực lượng chức năng đang làm gì để đấu tranh với nạn hàng giả?
Người dân cần cảnh giác ra sao với hàng giả, hàng nhái? Và quan trọng nhất, làm thế nào để bảo vệ chính mình giữa thị trường phức tạp? Về vấn đề này, PV VOV đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục quản lý và phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương.
PV: Xin ông cho biết sau đợt cao điểm triển khai công tác đấu tranh với hàng giả, hàng kém chất lượng từ đầu năm 2025 đến nay, kết quả thu được ra sao?
Ông Nguyễn Thanh Bình: Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về mở đợt cao điểm đấu tranh chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, gian lận thương mại, Bộ Công Thương đã chỉ đạo quyết liệt các Sở Công Thương cũng như Chi cục Quản lý Thị trường để tăng cường hợp tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, ngăn chặn các hành vi vi phạm về hàng giả, hàng không xuất xứ, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Lực lượng chức năng thực hiện nghiệp vụ kiểm tra hàng hóa (Ảnh minh họa: KT)
Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước cũng đã chỉ đạo các Chi cục Quản lý Thị trường mở đợt cao điểm kiểm tra kiểm soát thị trường với tinh thần kiểm tra kiên quyết, quyết liệt, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, không có ngoại lệ, không có vùng cấm. Kết quả kiểm tra của lực lượng của thị trường trong tháng cao điểm, đã kiểm tra gần 3.900 vụ và xử lý trên 3.200 vụ việc với tiền thu xử phạt trên 60 tỷ đồng.
Các hành vi vi phạm liên quan đến hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu tuệ, đặc biệt là xử lý nghiêm các vụ việc liên quan đến dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng liên quan đến người dân, người tiêu dùng.
PV: Vậy trước thực tế các thủ đoạn ngày càng tinh vi của đối tượng hòng qua mặt lực lượng chức năng, Cục Quản lý và phát triển thị trường trong nước đã có những phương án nào để ứng phó, thưa ông?
Ông Nguyễn Thanh Bình: Các đối tượng cũng sử dụng nhiều hành vi rất tinh vi để nhằm trốn tránh lực lượng chức năng. Trong thời gian tới, Bộ Công Thương cũng như Cục Quản lý và Phát triển Đồng nước tăng cường công tác kiểm tra kiểm soát thị trường, thứ hai là kiểm tra trên môi trường thương mại điện tử. Thủ tướng Chính phủ cũng đã có đề án 319 kiểm tra hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu tuệ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Về giải pháp, chúng tôi tăng cường phối hợp với các lực lượng chức năng đặc biệt là cung cấp thông tin, trao đổi thông tin, kiểm tra trên các môi trường thương mại điện tử cũng như là kiểm tra thực tế tại các điểm bày bán, kinh doanh và kiến nghị các bộ ngành theo chức năng nhiệm vụ được giao, chỉ đạo các lực lượng chức năng phối hợp chặt chẽ với nhau để kiểm tra xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Qua công tác kiểm tra thì cũng kiến nghị sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật để kịp thời cho công tác kiểm tra kiểm soát thị trường cũng như là xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đặc biệt là tăng mức răn đe.
PV: Nhằm triển khai hiệu quả công tác đấu tranh phòng ngừa hàng giả, hàng kém chất lượng, Cục Quản lý và phát triển thị trường trong nước có đề xuất gì trong thời gian tới?
Ông Nguyễn Thanh Bình: Tiếp tục thực hiện đề án 319 của Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt là trong công tác áp dụng các công nghệ, thông tin, đặc biệt là sắp tới chúng tôi cũng đang có đề án để truy xuất nguồn gốc của sản phẩm.
Trước tiên áp dụng cho một số mặt hàng thuộc lĩnh vực của Bộ Công Thương Quản lý ví dụ như là các mặt hàng công nghiệp, dệt may hay là da dày, đồ điện tử thì cũng sẽ truy xuất nguồn gốc. Sau tháng cao điểm này, chúng tôi tiếp tục triển khai quyết liệt kiểm tra các mặt hàng đặc biệt như chỉ đạo của Tổng Bí Thư cũng như là của Thủ tướng Chính phủ, các mặt hàng liên quan an toàn thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra, kiểm soát, và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Chúng ta phải phối hợp chặt chẽ với nhau, các lực lượng phối hợp chặt chẽ với nhau và cung cấp thông tin kịp thời để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật và cũng đề nghị phía Bộ Công an phối hợp xử lý nghiêm các đối tượng chống đối người thi hành pháp luật. Chúng tôi cũng đề nghị sửa đổi nghị định 98 về xử phạt liên quan đến hàng giả để nâng mức xử phạt lên.
Có thể là vi phạm về an toàn thực phẩm hay dược phẩm đề nghị phải tăng mức xử phạt đến mức có thể gấp đôi so với trước đây. Thậm chí liên quan đến dược phẩm, mỹ phẩm thì có thể là đề nghị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu vi phạm nghiêm trọng.