Phòng bệnh tiêu chảy mùa mưa bão

Ghi nhận cho thấy, trong và sau mưa lũ, nhiều vi sinh vật, chất thải, bụi, rác… theo dòng nước tràn ra nhiều nơi. Điều này gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh. Ngoài ra, thực phẩm gặp thời tiết mưa ẩm cũng dễ bị ôi thiu, hỏng mốc. Người dân nếu không chọn lọc và chế biến kỹ rất dễ bị tiêu chảy.

Tiêu chảy lây truyền qua đường phân - miệng, tác nhân gây bệnh (vi khuẩn, virus, ký sinh trùng) từ người bệnh sẽ theo đường bài tiết (phân) gây ô nhiễm vào nguồn nước sinh hoạt, ăn uống…; rồi nguồn nước ô nhiễm… nếu không được xử lý đúng cách để tiêu diệt hết tác nhân gây bệnh và bằng nhiều cách khác nhau, sẽ mang theo tác nhân gây bệnh xâm nhập trở lại vào đường tiêu hóa của con người để gây bệnh (điều này đặc biệt có nguy cơ xảy ra rất lớn sau các trận thiên tai mưa bão, lũ lụt).

Mùa mưa bão khiến rác, chất thải… hòa vào dòng nước, gây ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh.

Thông thường nhất là gây ô nhiễm vào đồ ăn thức uống và xâm nhập theo đồ ăn thức uống vào đường tiêu hóa của người; hoặc cũng có thể gián tiếp qua bàn tay bị nhiễm bẩn - ô nhiễm khi chạm vào phân, dịch tiết (khi chăm sóc người bệnh) và từ bàn tay không được rửa tay đúng cách (cầm nắm đồ ăn) sẽ xâm nhập vào đường tiêu hóa của con người và gây bệnh.

Biểu hiện của tiêu chảy

Tiêu chảy là tình trạng đi ngoài ra phân lỏng với tần suất bằng hoặc nhiều hơn 3 lần trong một ngày. Khi mắc tiêu chảy người bệnh kèm theo các biểu hiện như:

Đau bụng và khó chịu: Các triệu chứng này có thể do tình trạng tiêu chảy và buồn nôn gây ra.
Buồn nôn và nôn: Những triệu chứng này thường xảy ra khi cơ thể bị mất nước quá nhiều, do đó hãy đảm bảo uống đủ nước để tránh tình trạng mất nước.
Mệt mỏi: Người bị dịch tiêu chảy thường cảm thấy mệt mỏi do mất nước và chất điện giải trong cơ thể.
Tình trạng khô mồm và khô da: Do mất nước và chất điện giải trong cơ thể, người bị dịch tiêu chảy thường có tình trạng khô mồm và khô da.
Tình trạng khát nước: Vì mất nước trong cơ thể, người bị dịch tiêu chảy thường cảm thấy khát nước và cần phải uống nước thường xuyên.

Phòng ngừa tiêu chảy

Để phòng tránh nguy cơ bị bệnh tiêu chảy mùa mưa bão chúng ta cần thực hiện nguyên tắc sau:

Thực hiện ăn chín, uống sôi, bảo đảm an toàn thực phẩm.
Rửa sạch bể nước, dụng cụ chứa nước và dùng những hóa chất như cloramin B để khử khuẩn nước sử dụng cho ăn uống và sinh hoạt.
Tổ chức thu gom, xử lý, chôn xác động vật, phun hóa chất diệt côn trùng truyền bệnh tại các vùng có nguy cơ xảy ra dịch bệnh sau mưa bão.
Thường xuyên rửa tay với xà phòng; vệ sinh mắt, mũi bằng nước muối sinh lý hàng ngày để phòng bệnh.
Khi thấy những dấu hiệu bất thường về sức khỏe thì cần đến cơ sở y tế để khám và điều trị ngay, không tự ý chữa bệnh tại nhà.

Lưu ý:

Trong mùa mưa bão, việc lựa chọn, chế biến và bảo quản thực phẩm cho bữa ăn hàng ngày là vô cùng cần thiết. Do vậy, cần lưu ý những vấn đề sau:

Chọn mua các loại thực phẩm tươi sống, đảm bảo vệ sinh, nhất là đối với các loại thủy, hải sản vì nguy cơ bị nhiễm bệnh do nguồn nước sau mưa bão ô nhiễm rất cao. Tốt nhất nên mua tại các cửa hàng uy tín. Tránh mua các thực phẩm đã để lâu, không rõ nguồn gốc.
Nên hạn chế ăn các loại rau sống vì đây là nguồn thực phẩm có nguy cơ nhiễm giun sán rất cao trong mùa mưa bão, nhất là những loại rau được trồng ở những vùng nước ô nhiễm, không đảm bảo vệ sinh. Phải ngâm nước muối hoặc khử trùng bằng máy rửa rau quả chuyên dụng trước khi sử dụng.
Khi chế biến thức ăn, cần đảm bảo vệ sinh chân tay và dụng cụ nấu nướng sạch sẽ. Đảm bảo đồ ăn được nấu chín để tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn gây bệnh.
Nên bảo quản thực phẩm trong các dụng cụ có nắp đậy để tránh vi khuẩn xâm nhập.
Không để lẫn thực phẩm sống và thực phẩm chín.
Thức ăn thừa trong tủ lạnh cần phải đun lại kỹ trước khi sử dụng bữa sau, tránh tình trạng thức ăn bị ôi thiu, gây tiêu chảy.
Với những thực phẩm khô cũng cần lưu ý: Không dùng thực phẩm đã bị ẩm, mốc, có nguy cơ gây hại cho sức khỏe. Tốt nhất nên buộc kín để tránh hơi ẩm và mang ra phơi lại khi trời nắng ráo.

Tóm lại, tiêu chảy là một bệnh thường gặp vào mùa mưa lũ. Nếu cơ thể có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến đường tiêu hóa, hãy đến ngay bệnh viện hoặc các sơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời.

BS Trân Văn Hiếu