Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà kiểm tra công tác ứng phó mưa lũ ở Cao Bằng

Trận lũ lịch sử chưa từng có kể từ năm 1950

Báo cáo đoàn công tác, đại diện lãnh đạo tỉnh Cao Bằng cho biết: “Đây là trận mưa lũ lịch sử chưa từng xảy ra tại Cao Bằng kể từ năm 1950 đến nay. Trong vòng một tuần, địa phương phải hứng chịu hai đợt mưa lớn liên tiếp, tạo nên hiệu ứng cộng hưởng mạnh, gây ngập lụt trên diện rộng và chia cắt, cô lập nhiều khu vực trong toàn tỉnh. Quy mô và mức độ thiệt hại lần này là chưa từng có tiền lệ.”

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà kiểm tra, làm việc với tỉnh Cao Bằng về công tác phòng, chống, ứng phó với mưa lũ do bão số 11 gây ra. Ảnh: NL

Theo lãnh đạo tỉnh, mặc dù chính quyền và các lực lượng chức năng đã nỗ lực, khẩn trương ứng phó, nhưng do tình huống thiên tai diễn biến quá nhanh và phức tạp, nên không tránh khỏi một số bị động ban đầu.

“Nước lên quá nhanh, phạm vi ngập mở rộng bất thường, khiến công tác sơ tán người dân ở những giờ đầu trở nên rất khó khăn và lúng túng,” đại diện địa phương thẳng thắn thừa nhận.

Khó khăn lớn nhất được nêu là thiếu phương tiện cứu hộ chuyên dụng, đặc biệt là cano, xuồng cao su và thiết bị di chuyển trong vùng ngập sâu. Điều này khiến việc tiếp cận, hỗ trợ người dân ở các khu vực bị cô lập gặp nhiều trở ngại.

“Ngay cả các tỉnh lân cận như Thái Nguyên cũng đang chịu ảnh hưởng tương tự, cho thấy mức độ cực đoan của hình thái thời tiết hiện nay vượt xa các kịch bản dự báo thông thường,” lãnh đạo tỉnh cho biết thêm.

Phó Thủ tướng cùng đoàn công tác đi kiểm tra tại xã Hòa An. Ảnh: HL

Sau khi nghe lãnh đạo UBND tỉnh cũng như Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh; UBND phường Thục Phán báo cáo công tác phòng, chống ứng phó với cơn bão 11 cũng như những thiệt hại bước đầu và trực tiếp đi kiểm tra, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ghi nhận và đáng giá cao sự chủ động của tỉnh và các lượng lượng chức năng và chính quyền các địa phương trong triển khai thực hiện công tác ứng phó với mưa lũ, chia sẻ với những khó khăn mà địa phương đã và đang gặp phải.

Chuyển từ bị động sang chủ động

Phó Thủ tướng yêu cầu phải chuyển từ bị động sang chủ động, “biến bất thường thành bình thường mới” trong công tác phòng, chống thiên tai.

Phó Thủ tướng ghi nhận địa phương đã kịp thời lập bản đồ ngập lụt, chủ động sơ tán dân ra khỏi vùng ngập sâu, thực hiện phương châm “bốn tại chỗ” hiệu quả.

Phó Thủ tướng biểu dương tinh thần của chính quyền và người dân Cao Bằng khi đã “biến cái bị động thành chủ động” trong điều kiện mưa lũ chưa từng có kể từ năm 1950, với 3 đợt bão – lũ liên tiếp trong thời gian ngắn.

Lực lượng quân đội và công an kịp thời đưa cụ già bị tai biến đi cấp cứu. Ảnh: CB

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng chỉ rõ thực tế cho thấy các địa phương còn thiếu phương tiện và lực lượng chuyên dụng, nhất là xuồng, cano cao su đáy nhôm phục vụ cứu hộ ở khu vực đô thị và nông thôn; lực lượng có chứng chỉ điều khiển phương tiện thủy còn hạn chế; công tác điều phối, thông tin chỉ huy giữa các cơ quan đôi khi còn chồng chéo, dẫn đến lúng túng trong xử lý tình huống.

“Chúng ta phải xác định rằng những hình thái thời tiết cực đoan như thế này sẽ không còn là chuyện hiếm gặp nữa. Bất thường đang trở thành bình thường mới, nên địa phương phải chủ động từ phương án, thiết bị đến lực lượng,” Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà thăm hỏi, động viên và tặng quà cho Mẹ Việt Nam Anh hùng Lâm Thị Mèn.

Hỗ trợ người dân khắc phục thiệt hại, có giải pháp lâu dài

Phó Thủ tướng đề nghị Ủy ban Phòng thủ dân sự Quốc gia, các bộ, ngành và Quân khu I xem xét đề xuất đầu tư trang thiết bị cứu hộ phù hợp với từng địa hình, đặc biệt là xuồng, cano nhỏ, linh hoạt, có thể hoạt động trong vùng ngập nội đô hoặc khu dân cư có nhiều vật cản.

Phó Thủ tướng yêu cầu địa phương tăng cường công tác đào tạo, cấp chứng chỉ điều khiển phương tiện thủy, thành lập lực lượng cứu hộ chuyên trách tại cấp huyện, cấp xã, tránh tình trạng “mỗi lần mưa lũ lại lúng túng, thiếu người, thiếu phương tiện”.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đến kiểm tra điều kiện ở, sinh hoạt tạm cho người dân bị ảnh hưởng do mưa lũ. Ảnh: HL

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng lưu ý cần nâng cao năng lực dự báo và điều phối thông tin, đảm bảo liên kết giữa Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Công Thương, lực lượng quân sự, công an và các đơn vị vận hành hồ thủy điện, để khi có cảnh báo mưa lũ 72 giờ trước, mọi kịch bản sơ tán và chuẩn bị phương tiện đã sẵn sàng.

Về công tác khắc phục hậu quả, Phó Thủ tướng yêu cầu tỉnh Cao Bằng thống kê đầy đủ thiệt hại về người, nhà ở, sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là các hộ gia đình chính sách, gia đình có công, thương bệnh binh, hộ neo đơn để có chính sách hỗ trợ kịp thời.

Đối với các hộ kinh doanh và doanh nghiệp bị thiệt hại nặng, Phó Thủ tướng chỉ đạo ngành ngân hàng và tài chính khẩn trương thực hiện chính sách giãn, hoãn nợ, khoanh nợ, giảm lãi suất, miễn hoặc hoãn thuế trong thời gian ngắn để giúp người dân sớm khôi phục sản xuất, ổn định đời sống. “Phải làm ngay sau khi khảo sát, không để người dân chờ đợi,” ông nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng tặng quà cho những người dân bị ảnh hưởng bởi mưa lũ.

Phó Thủ tướng đồng thời ủng hộ sáng kiến của địa phương về việc chuẩn bị “túi sinh tồn” cho người dân – gồm các nhu yếu phẩm thiết yếu giúp người dân tự đảm bảo an toàn trong 72 giờ đầu tiên khi bị cô lập, nhằm giảm tải cho lực lượng cứu hộ trong các tình huống khẩn cấp.

Đối với hạ tầng lâu dài, Phó Thủ tướng đề nghị tỉnh Cao Bằng đánh giá lại hệ thống kè, đập dâng và hạ tầng phòng lũ hiện có, tính toán nâng cấp một số công trình đa mục tiêu, vừa đảm bảo an toàn phòng chống lũ, vừa phục vụ dân sinh và phát triển đô thị.

“Miền núi như Cao Bằng không thể nói là sống chung với lũ. Phải sống nhưng sống an toàn với lũ,” Phó Thủ tướng nói và yêu cầu các cơ quan chuyên môn nghiên cứu kỹ về tần suất và quy mô lũ, từ đó lựa chọn giải pháp công trình tối ưu, chi phí hợp lý, hiệu quả cao hơn so với việc khắc phục thiệt hại sau mỗi trận lũ.

Thu Hường