Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc: Nên thu thuế khoán với hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỷ đồng

Doanh thu dưới 1 tỷ thì nên áp dụng thuế khoán

Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng chiều 19/6, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã phát biểu giải trình một số nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm về vấn đề giải ngân vốn đầu tư công; thuế khoán; bảo đảm nguồn vốn đầu tư các công trình trọng điểm…

Về thu thuế hộ kinh doanh và việc bỏ thuế khoán, theo Phó Thủ tướng, đây là chủ trương đúng đắn đã được thể hiện trong Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân. Tuy nhiên, theo ông, Bộ Tài chính cần tiếp tục nghiên cứu, tham mưu cấp có thẩm quyền quy định doanh thu tính thuế phù hợp, tạo thuận lợi cho hộ nghèo, hộ kinh doanh nhỏ để đảm bảo dân sinh.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc phát biểu giải trình tại phiên chất vấn. Ảnh VGP.

Đơn cử, hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng nên áp dụng phương pháp khoán, bởi nếu xuất hóa đơn, hộ kinh doanh thiệt thòi do không có hóa đơn đầu vào.

"Mà không có hóa đơn đầu vào sẽ không được hoàn thuế. Điều này sẽ ảnh hưởng đến những người nghèo, yếu thế. Bởi bản chất thuế với hộ kinh doanh có 3 khoản thuế, gồm thuế môn bài vẫn đóng bình thường, thuế VAT và thuế thu nhập cá nhân. Vì vậy áp dụng chính sách thuế đối với các hộ có doanh thu nhỏ sẽ đảm bảo thuận lợi cho cơ quan thuế và đảm bảo cho hộ kinh doanh mà không thất thu ngân sách Nhà nước," Phó thủ tướng nói.

Còn số hộ có doanh thu lớn, chẳng hạn trên 1 tỷ đồng và có địa điểm kinh doanh ổn, theo Phó thủ tướng nên thu theo hóa đơn. Khi thu theo hóa đơn sẽ minh bạch, chống thất thu và tạo điều kiện để các hộ lớn lên thành doanh nghiệp.

Thông tin thêm về chính sách thuế, Phó Thủ tướng cho biết thuế suất hiện thấp hơn so với bình quân chung của thế giới. Chẳng hạn thuế VAT hiện là 10% và 5 năm qua giảm 2% với một số hàng hóa, dịch vụ về còn 8%. Trong khi đó, loại thuế này trên thế giới đang rơi vào khoảng 17-27%.

Bên cạnh đó, Việt Nam áp thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%, loại thuế này của các quốc gia trên thế giới là 20-30%; các quốc gia châu Á là khoảng 20-35%.

"Chúng ta đã có nhiều chính sách thuế ưu đãi, khoan sức dân. Vấn đề sắp tới đặt ra quan trọng là cần tiết kiệm cả chi đầu tư, chi thường xuyên để có nguồn lực thực hiện các dự án trọng điểm, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và thực hiện an sinh xã hội," Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Các hộ kinh doanh cần lưu ý về chính sách thuế

Từ ngày 1/6/2025, các hộ kinh doanh cá thể có doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm tiếp tục áp dụng chính sách thuế như hiện hành, nhưng sẽ chịu ảnh hưởng bởi một số biện pháp quản lý thuế mới được triển khai.

Theo quy định hiện tại, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có tổng doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm được miễn thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và lệ phí môn bài. Đây là ngưỡng miễn thuế đã được áp dụng ổn định trong nhiều năm qua.

Tuy nhiên, nhiều hộ kinh doanh thường nhầm lẫn giữa doanh thu dưới 1 tỷ đồng với việc được miễn toàn bộ thuế. Trên thực tế, mức doanh thu 1 tỷ đồng là tiêu chí phân loại phương pháp tính thuế, không phải ngưỡng miễn. Nghĩa là, những hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đến dưới 1 tỷ đồng vẫn phải nộp các loại thuế nếu hoạt động ổn định và thường xuyên.

Ngược lại, với các hộ, cá nhân kinh doanh có quy mô lớn, doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên, quy định quản lý về thuế sẽ chặt chẽ hơn. Cụ thể, từ ngày 1/6, nhóm hộ, cá nhân kinh doanh này sẽ không được tiếp tục sử dụng thuế khoán mà phải sử dụng hóa đơn điện tử được khởi tạo từ máy tính tiền, và hệ thống hóa đơn phải kết nối trực tiếp với cơ quan thuế.

Phần thuế phải nộp sẽ được tính trên doanh thu thực tế của hộ, cá nhân kinh doanh, thay thế cho mức thuế khoán trước đó.

Quy định này chủ yếu áp dụng với các ngành như nhà hàng, khách sạn, siêu thị, cửa hàng tiện lợi, bán lẻ tiêu dùng nhanh... Mục tiêu là đảm bảo mọi khoản thu đều được ghi nhận chính xác, chống thất thu ngân sách Nhà nước và tạo sân chơi công bằng với các doanh nghiệp nộp thuế đầy đủ.

Với các hộ kinh doanh cá thể, việc áp dụng phương pháp tính thuế phụ thuộc vào quy mô doanh thu và tần suất hoạt động. Có ba phương pháp phổ biến: khoán, kê khai và khai thuế từng lần phát sinh.

Đối với hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm và kinh doanh thường xuyên, cơ quan thuế sẽ áp dụng phương pháp khoán. Mức thuế được ấn định dựa trên đặc điểm kinh doanh, địa điểm, mặt hàng bán, số lượng lao động, và các yếu tố so sánh với các cơ sở tương tự. Mỗi năm, cơ quan thuế sẽ rà soát và điều chỉnh mức khoán theo tình hình thực tế.

Nếu hộ kinh doanh không ổn định, chỉ kinh doanh theo thời vụ hoặc từng đợt, họ có thể kê khai và nộp thuế theo từng lần phát sinh doanh thu. Trong khi đó, những cá nhân có doanh thu trên 1 tỷ đồng thường phải áp dụng phương pháp kê khai thuế đầy đủ, có sử dụng hóa đơn và báo cáo sổ sách chi tiết.

Căn cứ vào ngành nghề, cơ quan thuế sẽ áp dụng tỷ lệ thuế trên doanh thu cụ thể. Chẳng hạn, hộ kinh doanh dịch vụ ăn uống, vận tải, làm đẹp, bán hàng online… có thể phải nộp thuế GTGT từ 1% đến 5% và thuế TNCN từ 0,5% đến 2% tùy nhóm hàng hóa, dịch vụ. Ngoài ra, lệ phí môn bài cũng được tính theo mức doanh thu, dao động từ 300.000 đồng đến 1 triệu đồng mỗi năm.

Đông Bắc