Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc: Bảo đảm nguồn lực cho tăng trưởng 8%

Giải ngân đầu tư công chậm do chuẩn bị đầu tư yếu

Tính đến nay, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công mới đạt 22,2%. Đây là một trong những nguyên nhân làm tăng trưởng kinh tế chậm, ảnh hưởng đến lao động và các vấn đề xã hội khác.

Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc tham gia trả lời chất vấn tại Quốc hội. Ảnh: TRỌNG HẢI

Nói về nguyên nhân của việc chậm giải ngân đầu tư công, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, nguyên nhân cơ bản nhất là công tác chuẩn bị đầu tư còn chậm, nhiều địa phương, chủ đầu tư không bố trí vốn cho khâu chuẩn bị nên khi đến thời điểm triển khai dự án thì thiếu vốn.

Bên cạnh đó, công tác giải phóng mặt bằng chưa được thực hiện trước một bước. Vừa qua, Quốc hội đã có bước tiến quan trọng khi cho phép tách giải phóng mặt bằng thành dự án riêng.

Một số dự án chậm phê duyệt, thủ tục đấu thầu còn kéo dài, trong quá trình thực hiện đầu tư lại thiếu nguyên liệu như đất, đá. Những vấn đề này, theo Phó thủ tướng, đã được quan tâm sửa đổi tại các luật như Luật Khoáng sản và các luật liên quan vừa được Quốc hội thông qua.

“Sắp tới, chúng tôi sẽ chỉ đạo Ủy ban nhân dân các tỉnh, các bộ, ngành cũng như các chủ đầu tư quan tâm đến vấn đề này, thúc đẩy đầu tư công trở thành đầu tư động lực, dẫn dắt nguồn đầu tư trong toàn xã hội”, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nói.

Thu thuế hộ kinh doanh phải tạo thuận lợi, không làm khó người yếu thế

Trả lời ý kiến của đại biểu về chính sách thu thuế hộ kinh doanh sau khi bỏ cơ chế “thuế khoán”, Phó thủ tướng khẳng định, đây là chủ trương đúng và phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 68. Tuy nhiên, Phó thủ tướng cho rằng, Bộ Tài chính cần nghiên cứu, tham mưu cấp có thẩm quyền quy định khoán ở mức doanh thu phù hợp, tạo thuận lợi cho hộ nghèo, hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

Theo Phó thủ tướng, những hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng nên tiếp tục áp dụng cơ chế khoán để đơn giản hóa thủ tục và không làm tăng gánh nặng thuế. Việc buộc hộ kinh doanh nhỏ phải xuất hóa đơn sẽ khiến họ bị thiệt vì không có hóa đơn đầu vào, không được hoàn thuế.

Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc tham gia trả lời chất vấn, chiều 19-6. Ảnh: TRỌNG HẢI

“Thuế hộ kinh doanh có ba khoản: Thuế môn bài, thuế VAT và thuế thu nhập cá nhân. Áp dụng chính sách thuế với hộ có doanh thu nhỏ phải đảm bảo thuận lợi cho cơ quan thuế, hộ kinh doanh, không thất thu ngân sách”, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nói.

Với các hộ có doanh thu lớn, trên 1 tỷ đồng, có địa điểm kinh doanh ổn định thì nên thu theo hóa đơn để đảm bảo minh bạch, chống thất thu và hỗ trợ các hộ này phát triển thành doanh nghiệp.

Ba động lực tăng trưởng: Xuất khẩu-đầu tư-tiêu dùng

Phân tích các động lực tăng trưởng kinh tế, Phó thủ tướng nêu rõ ba yếu tố chủ chốt là xuất khẩu, đầu tư và tiêu dùng.

Về xuất khẩu, Phó thủ tướng cho biết, thị trường chủ lực vẫn là Mỹ, châu Âu và một số thị trường khác. Chính phủ đang nỗ lực đàm phán về thuế với Mỹ và mở rộng thị trường mới để ổn định sản xuất, xuất khẩu.

Đầu tư có ba trụ cột-đầu tư công, FDI và đầu tư tư nhân. Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế chuyển hướng sang dựa trên năng suất lao động cao, công nghệ cao, đổi mới sáng tạo và kinh tế số, thì phải đổi mới toàn diện trong lĩnh vực đầu tư.

Về tiêu dùng, Phó thủ tướng cho biết các biện pháp đã được thực hiện như tăng lương, tinh giản bộ máy, thúc đẩy thương mại điện tử, phát triển du lịch, ổn định giá cả, giảm thuế VAT, lệ phí ô tô, tiền thuê đất… để kích cầu nội địa.

Dẫn các tính toán về nhu cầu đầu tư để đạt tăng trưởng 10% đến năm 2030, Phó thủ tướng cho biết, nền kinh tế cần huy động khoảng 8 triệu tỷ đồng mỗi năm. Trong đó, vốn đầu tư công mới đáp ứng gần 1 triệu tỷ đồng, phần còn lại phải đến từ FDI, ODA, PPP và các nguồn khác.

Phó thủ tướng khẳng định, Chính phủ sẽ kiểm soát chặt chẽ để nợ công không vượt trần được Quốc hội cho phép. Hiện mức nợ công là 34,7% GDP - vẫn nằm trong ngưỡng an toàn.

Thuế VAT, thuế doanh nghiệp ở mức thấp so với thế giới

Trước lo ngại của một số đại biểu về gánh nặng thuế, Phó thủ tướng khẳng định: “Chúng ta đang thực hiện chính sách khoan sức dân”. Phó thủ tướng dẫn chứng, thuế VAT tại Việt Nam đang ở mức 10%, nhưng trong 5 năm qua đã thực hiện chính sách giảm 2% nên chỉ còn 8%, trong khi nhiều nước có mức 17-27%. Thuế thu nhập doanh nghiệp cũng đang thấp, với mức trần chỉ 20%, một số lĩnh vực còn được hưởng mức 10%, 5%, trong khi các nước trên thế giới thu 20-30%, khu vực châu Á thu 20-35%.

Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh yêu cầu tiết kiệm chi thường xuyên và chi đầu tư, tập trung nguồn lực cho các công trình trọng điểm, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và an sinh xã hội.

Kiểm soát đầu tư PPP, BOT, BT

Liên quan đến đầu tư theo phương thức PPP, BT, BOT, Phó thủ tướng cho biết đây là những hình thức huy động vốn tốt, nhưng phải tránh lạm dụng như đã từng xảy ra trong lĩnh vực giao thông. Phó thủ tướng nhắc lại thời gian làm Tổng Kiểm toán Nhà nước, khi kiểm tra các dự án BOT đã giảm tới hơn 300 năm thời gian thu phí.

“PPP cần kiểm soát đúng tổng mức, công nghệ, chất lượng. Chính sách hỗ trợ của Nhà nước phải hiệu quả, đảm bảo minh bạch, hiệu quả”, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nói.

CHIẾN THẮNG