Phổ cập trí tuệ nhân tạo cho nhà giáo vùng cao

Cán bộ, giáo viên được hướng dẫn sử dụng GenAI để thiết kế bài giảng. Ảnh: Minh Đức

Nỗ lực phổ cập AI

Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc ứng dụng AI trong công tác giảng dạy và quản lý giáo dục, thời gian qua, UBND tỉnh Điện Biên chỉ đạo sở GD&ĐT phối hợp với nhiều tổ chức công nghệ uy tín tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu dành cho hàng nghìn cán bộ, giáo viên trên địa bàn.

Đầu năm 2025, tỉnh Điện Biên hợp tác với tổ chức STEAM for Vietnam để triển khai Dự án “Train the Trainers 2025: Phổ cập AI cho giáo viên tỉnh Điện Biên”. Dự án đặt mục tiêu đào tạo khoảng 17.000 giáo viên từ mầm non đến trung học phổ thông, trang bị cho đội ngũ nhà giáo các kỹ năng thiết kế bài giảng bằng công nghệ AI, ứng dụng AI tạo sinh (GenAI) để cá nhân hóa hoạt động giảng dạy, từ đó nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục.

Ông Lê Thành Đô - Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên nhấn mạnh: “Khóa học là cơ hội quý báu để đội ngũ giáo viên tiếp cận tri thức và công nghệ mới, từ đó nâng cao chất lượng giảng dạy, đóng góp tích cực cho sự phát triển giáo dục của tỉnh. Đồng thời, đây là bước tiến quan trọng trong lộ trình chuyển đổi số, cụ thể hóa chủ trương của Trung ương về đổi mới sáng tạo và phát triển khoa học - công nghệ”.

Thông qua dự án này, ông Lê Thành Đô kỳ vọng Điện Biên sẽ trở thành một trong những địa phương tiên phong trên cả nước về phổ cập kiến thức và kỹ năng ứng dụng AI cho giáo viên trên quy mô toàn tỉnh.

Học sinh Trường Tiểu học Thanh Hưng trải nghiệm hệ thống lập trình Scratch. Ảnh: Minh Đức

Những tín hiệu vui

Phổ cập AI trong ngành GD-ĐT tỉnh Điện Biên bước đầu mang lại hiệu quả rõ nét, góp phần nâng cao chất lượng bài giảng, tạo dựng môi trường học tập hấp dẫn, sáng tạo cho học sinh.

Tại Trường THPT TP Điện Biên Phủ, ứng dụng AI vào dạy học dần trở thành hoạt động thường xuyên. Cô Quàng Thị Hiền - giáo viên môn Lịch sử, sau khi tham gia khóa tập huấn về GenAI, đã bắt tay ngay vào việc sử dụng ChatGPT để thiết kế bài giảng, sáng tạo nội dung và đổi mới phương pháp truyền đạt. Đồng thời, cô hướng dẫn học sinh khai thác thư viện số STEAM Hub nhằm hỗ trợ việc học tập.

Cô Hiền chia sẻ: “Với Chương trình sách giáo khoa mới, học sinh không có nhiều tài liệu tham khảo. Việc sử dụng công cụ như ChatGPT hợp lý, có trách nhiệm giúp các em chủ động hơn trong học tập và tìm kiếm tri thức. Bản thân thấy việc soạn bài trở nên thuận lợi hơn khi sử dụng AI để tạo slide bài giảng sinh động, trực quan, kết hợp hình ảnh, video mô phỏng giúp học sinh tiếp thu dễ dàng”.

Không chỉ giúp giáo viên nâng cao chất lượng giảng dạy, AI còn là công cụ hữu ích hỗ trợ học sinh chủ động trong học tập. Em Nguyễn Quỳnh Chi - học sinh lớp 12C4 Trường THPT TP Điện Biên Phủ cho biết: “Em dùng ChatGPT để hệ thống hóa kiến thức sau mỗi tiết học, giúp bài học ngắn gọn, dễ hiểu hơn. AI còn giúp em tiết kiệm thời gian khi tra cứu thông tin, nhất là với những câu hỏi khó”.

Tại Trường Tiểu học Thanh Hưng (huyện Điện Biên), giáo viên và học sinh đã xây dựng thành công hệ thống lập trình Scratch “Điện Biên Phủ sáng mãi thiên sử vàng”, sản phẩm kết hợp giữa công nghệ và kiến thức liên môn.

Em Đỗ Thế Anh - học sinh nhà trường cho biết: “Chúng em sử dụng Scratch và ChatGPT để xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm, tổng hợp tư liệu về Chiến thắng Điện Biên Phủ. Đây là sản phẩm phục vụ kỷ niệm ngày chiến thắng lịch sử, kết hợp kiến thức giữa môn Lịch sử, Giáo dục địa phương và Tin học”.

Nhờ các sản phẩm như vậy, môn Lịch sử trở nên sinh động, gần gũi hơn với học sinh. Thay vì chỉ học lý thuyết khô khan, các em được tiếp cận bài học qua video, hình ảnh trực quan, giúp khơi gợi sự hứng thú và ghi nhớ tốt hơn.

Bà Nguyễn Thị Thơm - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thanh Hưng cho biết: “Khi triển khai hệ thống lập trình này, học sinh rất hào hứng, say mê trải nghiệm. Điều đó cho thấy hiệu quả của việc tăng cường hoạt động trải nghiệm, đặc biệt với môn học như Lịch sử”.

Đánh giá chung về việc ứng dụng AI trong giáo dục, ông Đặng Quang Huy - Trưởng phòng GD&ĐT huyện Điện Biên cho rằng: “Thời gian qua, nhiều đơn vị trường học có sáng kiến trong việc sử dụng các phần mềm AI để dạy học. Các thầy, cô giáo sáng tạo trong cách tiếp cận, xây dựng bài giảng sinh động, thu hút học sinh. Đây là minh chứng cho tiềm năng lớn của AI trong đổi mới phương pháp dạy học”.

Minh Đức