Phía sau quyết định của ông Trump điều Vệ binh Quốc gia tới California trấn áp

Giới chức bang California cho rằng đây là động thái gây leo thang căng thẳng không cần thiết giữa lúc đang diễn ra các cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của chính quyền liên bang.

Biểu tình bùng phát tại California. Ảnh: Tân Hoa Xã

Trong các cuộc vận động tranh cử năm 2024, Tổng thống Trump đưa ra cam kết tiến hành các cuộc trục xuất hàng loạt người nhập cư trái phép và chính quyền của ông đã chịu áp lực lớn để thúc đẩy nỗ lực đó vì vẫn chưa đạt được những mục tiêu đã đưa ra trong những tháng đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai. Hành động quyết liệt trên, cùng với căng thẳng âm ỉ từ lâu giữa chính quyền ông Trump và bang California, đã làm bùng phát các cuộc biểu tình lớn tại Los Angeles.

Khi cuộc biểu tình leo thang vào hôm 6/6, các quan chức thuộc Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã chuẩn bị tăng cường nguồn lực và nhân sự tại địa phương để bảo vệ lực lượng thực thi pháp luật về di trú và hải quan đang tiến hành một hoạt động đã được lên kế hoạch trước đó.

CNN dẫn một số nguồn thạo tin cho biết, trong các cuộc thảo luận hôm 6/6, các quan chức Mỹ đã chuẩn bị ứng phó với tình huống tương tự như vụ biểu tình bạo loạn từng xảy ra tại Portland vào năm 2020, khi những người biểu tình bao vây một tòa nhà liên bang ở Los Angeles. Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã chuẩn bị tăng cường nguồn lực đến Los Angeles, trong đó có xe bọc thép và đạn dược ít gây sát thương, chẳng hạn như hơi cay và đạn hơi cay, triển khai thêm hàng trăm nhân viên từ khắp bộ phận.

Tại các cuộc thảo luận, các quan chức đã cân nhắc liệu có cần hủy bỏ hoạt động này hay không. Nhưng cuối cùng, họ đánh giá rằng, hoạt động của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE), chủ yếu nhắm mục tiêu vào những người di cư có tiền án, cần phải tiếp tục được thực hiện. Vì thế, họ quyết định triển khai thêm nhân lực và đặc vụ đến khu vực để bảo vệ nhân viên ICE, đồng thời canh gác một tòa nhà liên bang nơi người biểu tình tập trung xung quanh.

Trong ngày 7/6, các quan chức thuộc Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) và Nhà Trắng liên tục trao đổi về tình hình thực tế khi các nguồn lực và nhân sự tiếp tục đến thành phố. Tối cùng ngày, chính quyền không thể tiếp tục bổ sung thêm nguồn lực từ các cơ quan liên bang không có sự hỗ trợ từ nơi khác, Nhà Trắng đã quyết định hành động và đưa Vệ binh Quốc gia vào cuộc.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết: "Chúng tôi đã được thông báo về các cuộc tấn công ngày càng gia tăng vào lực lượng thực thi pháp luật. Đã có những đối tượng bạo loạn ném đá vào xe của họ. Rõ ràng là lực lượng thực thi pháp luật liên bang bị cản trở thực thi nhiệm vụ và đang bị tấn công".

Quyết định chưa từng có tiền lệ của chính quyền ông Trump

Tổng thống Trump đã ký một bản ghi nhớ cho phép triển khai các thành viên Vệ binh Quốc gia tới Los Angeles, sau đó thư ký báo chí của ông đã công bố quyết định này. Lý do mà ông Trump cũng như các trợ lý hàng đầu và các đồng minh trong Quốc hội của ông đưa ra là giới chức California đã không làm nhiệm vụ của họ.

“Các nhà lãnh đạo Dân chủ của California đã hoàn toàn thoái thác trách nhiệm của họ là bảo vệ công dân. Đó là lý do tại sao Tổng thống Trump đã ký Bản ghi nhớ về triển khai 2.000 Vệ binh Quốc gia để giải quyết tình trạng vô luật pháp đang diễn ra”, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt nêu rõ.

Thống đốc California Gavin Newsom thuộc đảng Dân chủ đã phản đối mạnh mẽ quyết định này, đồng thời cảnh báo việc triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia sẽ chỉ làm bùng phát thêm căng thẳng.

“Quyết định của tổng thống sẽ gây kích động và làm gia tăng căng thẳng. Chính quyền Los Angeles có thể tiếp cận sự hỗ trợ của cơ quan thực thi pháp luật bất cứ lúc nào. Chúng tôi đang phối hợp chặt chẽ với giới chức thành phố và quận. Hiện tại các nhu cầu đều được đáp ứng”, ông Gavin Newsom thông báo trên mạng xã hội, đồng thời cáo buộc ông Trump đang cố gắng “tạo ra một cuộc khủng hoảng”.

Lực lượng vệ binh quốc gia triển khai tới Los Angeles (Ảnh: Reuters)

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, ông Trump đã nhiều lần cân nhắc đến việc triển khai quân đội Mỹ tại một số khu vực, để dập tắt các cuộc biểu tình hoặc ngăn chặn tội phạm. Các trợ lý lúc đó đã thuyết phục Trump không thực hiện động thái này bởi cho rằng đây là điều chưa từng có tiền lệ.

Tuy nhiên ở thời điểm hiện tại, ông Trump dường như thể hiện quyết tâm sử dụng tất cả các biện pháp để thực hiện cam kết trấn áp tội phạm và nhập cư bất hợp pháp mà ông đã đưa ra trong chiến dịch tranh cử.

Một nguồn tin cấp cao của cơ quan thực thi pháp luật tham gia ứng phó với tình trạng bất ổn cho rằng, việc triển khai Vệ binh Quốc gia tới Los Angeles là “phản ứng thái quá, có thể phản tác dụng và khiến người biểu tình trở nên kích động hơn”.

Tuy nhiên, Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem đã lên tiếng bảo vệ quyết định của Tổng thống Trump. Phát biểu trên chương trình "Face the Nation" của CBS News, bà Kristi Noem cho rằng, Lực lượng Vệ binh Quốc gia sẽ sử dụng những kỹ năng đặc biệt của họ để đảm bảo an ninh, trật tự.

"Lực lượng Vệ binh Quốc gia có mặt để đảm bảo an ninh cho các hoạt động và đảm bảo rằng cuộc biểu tình diễn ra ôn hòa", bà Noem nhấn mạnh.

Cuộc biểu tình ở ở Los Angeles diễn ra trong bối cảnh Nhà Trắng tiếp tục đẩy mạnh việc tăng cường bắt giữ người nhập cư trái phép. Phó chánh văn phòng Nhà Trắng Stephen Miller - trợ lý hàng đầu của ông Trump, được coi là “kiến trúc sư” của các chính sách nhập cư cứng rắn nhất trong chính quyền, đã diễn tả sự cấp bách đó trong một cuộc họp với các quan chức cấp cao của ICE vào tháng 5/2025.

Trong những tuần tiếp theo, ICE đã tăng cường đáng kể các hoạt động. Theo một quan chức cấp cao của Bộ An ninh nội địa Mỹ, trung bình các vụ bắt giữ người nhập cư trái phép trong 100 ngày đầu tiên của chính quyền ông Trump là khoảng 1.000 vụ mỗi ngày.

Ngoài quyết định triển khai lực lượng Vệ binh quốc gia tới Los Angeles, chính quyền ông Trump cũng đe dọa sẽ cắt giảm mạnh chi tiêu liên bang ở California. CNN đưa tin, chính quyền đang chuẩn bị hủy bỏ một khoản tiền lớn từ liên bang dành cho tiểu bang này.

Không rõ Vệ binh Quốc gia sẽ có mặt tại California trong bao lâu, nhưng bản ghi nhớ do ông Trump ký nêu rõ rằng việc triển khai sẽ kéo dài 60 ngày theo quyết định của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth.

Về phần mình, ông Hegseth cho biết thêm, lực lượng Thủy quân lục chiến đóng tại Trại Pendleton gần đó đang trong "tình trạng báo động cao" để hỗ trợ Vệ binh Quốc gia.

Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo CNN