Phát triển TP HCM xứng tầm thế giới

Ngày 25-6, UBND TP HCM tổ chức Hội nghị công bố Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060. Tham dự hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được; Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn.

Nền tảng cho TP HCM hợp nhất

Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1125/QĐ-TTg phê duyệt Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 (ngày 11-6-2025). Đồ án xác định mô hình đô thị là thành phố đa tâm và đa dạng không gian sinh thái. Hội tụ nguồn lực phát triển đô thị bởi sông Sài Gòn và 9 trục xuyên tâm (4 trục Đông - Tây và 5 trục Bắc - Nam); lan tỏa cơ hội kinh tế theo 3 đường vành đai và hành lang kinh tế biển.

Thành phố được tổ chức theo 6 phân vùng đô thị, với các trung tâm chính ở khu vực trung tâm TP HCM (vùng Sài Gòn, Chợ Lớn), Trường Thọ - Rạch Chiếc, Phú Mỹ Hưng (mở rộng), Tân Kiên, khu vực Tây Bắc Hóc Môn - Tây Nam Củ Chi... có tính khả thi cao, thuận lợi kết nối về trung tâm thành phố lớn. Mỗi vùng được định hướng theo các tính chất chính nhưng đều là những vùng đa chức năng có thể đáp ứng nhu cầu việc làm và môi trường sống chất lượng cao, tại chỗ cho bộ phận lớn người dân và thực hiện vai trò trung tâm vùng, quốc gia và quốc tế - gắn với khung hạ tầng đô thị và TOD (phát triển theo định hướng giao thông công cộng). Đồ án xác định quỹ đất tiềm năng phát triển TOD thuộc các khu vực đất nông nghiệp, đất trống không ảnh hưởng hoặc ít ảnh hưởng tới dân cư hiện trạng khoảng 32.000 ha. TP HCM lấy không gian ven sông Sài Gòn làm mặt tiền cho đô thị. Từ khu vực trung tâm truyền thống ở ven sông phát triển dải đô thị hai bên sông như "trái tim mở rộng". Phó Chủ tịch UBND TP HCM Bùi Xuân Cường cho biết nội dung đồ án đã được nghiên cứu trong tổng thể kết nối toàn vùng, đã có tính đến liên hệ vùng giữa thành phố với các tỉnh trong vùng Đông Nam Bộ, trong đó có địa bàn Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, bao gồm mô hình phát triển, dân số, sử dụng đất, hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật... đặt trong cấu trúc hệ thống các đô thị của toàn vùng. Theo ông Bùi Xuân Cường, đồ án là cơ sở quan trọng để làm căn cứ tổ chức lập ngay các đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, kịp thời phục vụ công tác quản lý và tiếp nhận, chấp thuận đầu tư, bảo đảm không có "khoảng trống" và "khoảng chờ" trong công tác quản lý phát triển đô thị phục vụ người dân, doanh nghiệp (DN) và xã hội. Đồng thời sẽ là nền tảng cho việc lập quy hoạch TP HCM hợp nhất ngay trong thời gian tới.

Hội tụ thành một siêu đô thị

Ông Nguyễn Tường Văn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng, đánh giá quy hoạch lần này đã phát triển không gian đô thị gắn với tổ chức hệ thống giao thông công cộng; kết nối thuận lợi với mạng lưới giao thông quốc gia, quốc tế tạo lập hành lang lưu thông và phát triển kinh tế đô thị. Rừng sinh thái ngập mặn Cần Giờ, hệ thống sông, kênh, rạch là khung cấu trúc tự nhiên của đô thị, tổ chức gắn kết với hệ thống công viên cây xanh, nhằm tạo mạng lưới không gian sinh thái và hành lang thoát nước, quản lý ngập lụt đô thị. Thứ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh quy hoạch chung lần này là khởi đầu của một tiến trình mới, trước khi bước vào giai đoạn bộ máy chính quyền địa phương TP HCM mới đi vào hoạt động. TP HCM có quy mô phát triển đô thị rộng lớn và đang hình thành vùng đại đô thị theo tiêu chuẩn quốc tế. Vì vậy, song song với việc triển khai quy hoạch chung, TP HCM cần tiếp tục nghiên cứu các chiến lược, định hướng phát triển không gian với tầm nhìn và vị thế mới sau sáp nhập địa giới hành chính. "Đây là cơ sở để rà soát, điều chỉnh quy hoạch thành phố, các quy hoạch chuyên ngành nhằm duy trì tốc độ tăng trưởng trong giai đoạn mới sắp xếp, đồng thời tạo nền tảng cho sự phát triển nhanh trong dài hạn" - ông Nguyễn Tường Văn nhấn mạnh.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên dự hội nghị. Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Phát biểu kết luận và triển khai thực hiện đồ án, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được cho biết chỉ còn ít ngày nữa sẽ hình thành TP HCM mới, không đơn thuần là phép tính cộng không gian địa lý, mà là sự hợp lực để tạo ra động lực mới, dư địa mới để phát triển ở tầm cao hơn, đẳng cấp hơn, xứng tầm khu vực và thế giới.

Ông Nguyễn Văn Được chia sẻ rằng thành phố nhận thức được việc triển khai đồng bộ, có hiệu quả đồ án quy hoạch là tiền đề quan trọng để TP HCM phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, thực hiện đúng chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm khi hợp nhất TP HCM với Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương về việc tái cấu trúc toàn diện không gian phát triển. "Nơi 3 cực kinh tế năng động bậc nhất cả nước hội tụ thành một siêu đô thị tài chính - công nghiệp công nghệ cao - kinh tế biển có mật độ phát triển cao bậc nhất Đông Nam Á, với tầm nhìn phấn đấu vào top 100 thành phố đáng sống trên thế giới" - Chủ tịch UBND TP HCM nói.

Để thực hiện mục tiêu, tầm nhìn này, Chủ tịch UBND TP HCM đề nghị lãnh đạo sở, ngành, đặc biệt là Sở Xây dựng, xã - phường mới nhanh nhất có thể triển khai quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết để làm cơ sở quản lý và tiếp nhận đầu tư. Quản lý địa phương theo đúng quy hoạch chung mà thành phố công bố, tuân thủ nghiêm quy hoạch phân khu và chi tiết. "Chính quyền các cấp không để người dân xin phép để được cấp phép xây dựng mà chỉ đăng ký xây dựng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và TP HCM đã có văn bản giao Sở Xây dựng nghiên cứu, áp dụng" - ông Nguyễn Văn Được nói.

Quốc Anh