Phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới với các thị trường truyền thống
Thương mại truyền thống của Việt Nam phát triển mạnh mẽ với các nước Trung Quốc, Hoa Kỳ và Hàn Quốc. Đây cũng sẽ là các quốc gia mà doanh nghiệp Việt có thể khai thác mạnh thương mại điện tử xuyên biên giới (TMĐT XBG).
Việt Nam có lợi thế lớn về thương mại điện tử
Tại Diễn đàn Kết nối và Phát triển TMĐT (tổ chức ngày 26/11), bà Lê Hoàng Oanh - Cục trưởng Cục TMĐT và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, TMĐT XBG đã tăng trưởng 26% so với năm trước. Những con số này là minh chứng rõ nét cho tiềm năng to lớn và sự nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp Việt Nam trong việc tận dụng nền tảng số để mở rộng thị trường quốc tế.
Tiến sĩ Yap Kwong Weng - Tổng Giám đốc Việt Nam SuperPort (một doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics) nhận định, TMĐT sẽ phát triển hơn nữa trong các năm tiếp theo. Hiện Trung Quốc, Hoa Kỳ và Hàn Quốc là những đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng hoạt động thương mại trên nền tảng số. Trong đó, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, thể hiện tỷ lệ tăng trưởng cao với tỷ lệ tăng trưởng kép 10% trong kim ngạch xuất, nhập khẩu; Tiếp theo là Mỹ - dựa trên tổng giá trị thương mại với quốc gia này; Hàn Quốc cũng là một trong những đối tác thương mại đang phát triển của Việt Nam, chủ yếu trong lĩnh vực linh kiện điện tử, sản phẩm điện tử và thiết bị gia dụng.
Ông Liu Liang - đại diện Sở Thương mại Vân Nam (Trung Quốc), đồng thời là Chủ tịch Hiệp hội TMĐT Vân Nam cho biết, Vân Nam và Việt Nam có lợi thế với 130km đường sắt, kim ngạch xuất nhập khẩu với Việt Nam đạt hơn 10 tỷ USD mỗi năm. Cùng với đó, tuyến đường sắt Trung Quốc - Việt Nam đoạn Vân Nam sắp hoàn thành càng nhận được nhiều kỳ vọng bởi không chỉ rút ngắn đáng kể thời gian logistics mà còn giảm chi phí vận chuyển, mang lại giải pháp hiệu quả hơn cho hàng hóa Việt Nam thâm nhập thị trường Trung Quốc.
Dẫn số liệu tổng kết về TMĐT, ông Liu Liang cho rằng, trong những năm gần đây Việt Nam đã có sự phát triển mạnh trong lĩnh vực TMĐT với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm vượt 25%. Bên cạnh đó, Việt Nam có một lượng lớn người tiêu dùng trẻ, nhu cầu mua sắm trực tuyến quốc tế mạnh mẽ, điều này tạo mối quan hệ bổ trợ tự nhiên với thị trường Trung Quốc.
“Các sản phẩm thế mạnh của Việt Nam như nông sản, hàng thủ công mỹ nghệ, quần áo và giày dép có tiềm năng rất lớn trên thị trường Trung Quốc. Ví dụ, thanh long, hạt điều và hạt cà phê của Việt Nam đã thông qua các nền tảng TMĐT XBG của Vân Nam, xuất hiện trên bàn ăn của người tiêu dùng Trung Quốc. Trong tương lai, cùng với việc tối ưu hóa logistics và chính sách, thị phần của những sản phẩm này sẽ còn tiếp tục mở rộng” - ông Liu Liang nói.
Cần phải phát triển mạnh logistics
Ông Yap Kwong Weng cho rằng, TMĐT cần nhiều sự kết nối, điều này sẽ giúp lưu thông hàng hóa tốt hơn. Việt Nam có vị thế chiến lược hỗ trợ luồng TMĐT xuyên biên giới rất khả quan. Và Việt Nam SuperPort đã tận dụng lợi thế này để xây dựng hệ thống logistics để có thể hỗ trợ tối ưu nhất cho TMĐT XBG. Theo đó, công ty hiện có cung đường kết nối thẳng với nhiều thị trường, có hệ thống trải dài từ Bắc vào Nam, nối sang Campuchia và Lào.
Còn ông Liu Lang cũng khẳng định: “Muốn phát triển TMĐT XBG bắt buộc phải có sàn TMĐT lớn, trọng tâm là logistics và các phương thức đi kèm logistics phải mạnh vì đây là yếu tố quan trọng để phát triển triển TMĐT”. Do đó, để thúc đẩy hợp tác thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc, cần xây dựng một hệ sinh thái TMĐT hoàn chỉnh hơn.
Theo đó, 2 bên cần tiếp tục hoàn thiện mạng lưới logistics kho bãi, xây dựng thêm kho ngoại quan và trung tâm phân loại, bảo đảm hàng hóa Việt Nam thông quan nhanh chóng; Thông qua dữ liệu lớn và công nghệ trí tuệ nhân tạo, thực hiện phân tích thị trường chính xác, giúp doanh nghiệp Việt Nam hiểu rõ hơn nhu cầu của người tiêu dùng Trung Quốc.
Cùng với đó, cần tăng cường liên kết ngành thông qua việc tổ chức thêm các triển lãm TMĐT XBG và hội nghị kết nối thương mại, tạo nền tảng giao lưu cho doanh nghiệp hai nước; Khám phá các mô hình thương mại mới, ví dụ như sử dụng công nghệ blockchain để nâng cao tính minh bạch và hiệu quả của chuỗi cung ứng.
Ông Liu Lang nhấn mạnh, trước mắt, hàng hóa TMĐT XBG có thể lưu thông qua đường sắt. Con đường này có nhiều thuận lợi hơn, ví dụ, trước đây, hàng hóa chuyển từ Vân Nam sang Việt Nam chỉ có thể chuyển từ 16 - 19 container nhưng hiện nay, số lượng container đã được nhiều hơn và nhanh hơn. Đáng chú ý, các mặt hàng của Việt Nam có thể thông qua Vân Nam sang Ấn Độ, Myanmar. “Tuyến đường sắt Vân Nam có thể đi sang cả châu Âu và chúng tôi sẵn sàng giúp Việt Nam thông qua đường sắt, đưa hàng hóa đi nhiều quốc gia khác. Ngoài ra, từ Vân Nam cũng có xe đi thẳng sang Trung Đông. Do đó, Việt Nam nên tận dụng lợi thế này” - ông Liu Lang nói.
Theo ông Jang Woo Sung - Phó Chủ tịch Hiệp hội XK tỉnh Gyeonggi (Hàn Quốc), muốn vào thị trường Hàn Quốc thì doanh nghiệp cần quan tâm đến yếu tố văn hóa, các phương thức marketing phù hợp. Vị này lưu ý, TMĐT Hàn Quốc cũng gặp phải vấn đề về phí vận chuyển (khá cao) nên muốn thành công trong phát triển TMĐT XBG phải tập trung vào logistics. Do đó, các cơ quan chức năng 2 nước phải hợp tác đưa ra các ý kiến, giải pháp cho doanh nghiệp 2 bên.