Phát triển khoa học công nghệ, Hà Nội 'không nói chơi, mà phải làm được'

Ngày 29/8, UBND thành phố Hà Nội tổ chức hội thảo “Xây dựng các nghị quyết của HĐND thành phố phục vụ phát triển khoa học, công nghệ gắn với triển khai thi hành Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị và Luật Thủ đô số 39/2024/QH15 ngày 28/6/2024”.

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Đình Hiệp.

Cơ chế quan trọng hơn tiền bạc

Góp ý tại hội thảo, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức (ĐHQG Hà Nội) nhấn mạnh, những chủ trương về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong bối cảnh hiện nay là vô cùng quan trọng.

Cho rằng, thể chế là rất quan trọng, cần phải "đúng, trúng" để khơi thông nguồn lực, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức nhấn mạnh, cần cụ thể hóa thế nào để chính sách của thành phố Hà Nội không chỉ đồng hành với nhà khoa học, mà còn giúp các đơn vị, địa phương trên địa bàn thành phố đồng hành với nhà khoa học.

GS.TSKH cũng nêu một số trăn trở, băn khoăn, đặc biệt về cơ chế thực hiện các nhiệm vụ khoa học. Nhà khoa học thường ngại "đề xuất" vì thủ tục rất phức tạp. Nếu được "giao nhiệm vụ" thì các nhà khoa học rất sẵn sàng đảm nhận những nhiệm vụ mới, khó.

"Ví dụ, thành phố cần một sản phẩm công nghệ cao, mà giao cho tôi nghiên cứu, sản xuất, thì tôi sẽ tìm mọi cách, tìm các cộng sự, học trò để cố gắng làm. Phải giao cho tôi làm tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng... chứ nếu lại phải đề xuất, chuẩn bị đề tài rồi gặp lãnh đạo... thì không thể làm được", GS Đức nói.

GS.TSKH Nguyễn Đình Đức. Ảnh: Đình Hiệp.

GS.TSKH Nguyễn Đình Đức nhấn mạnh: "Cơ chế quan trọng hơn tiền bạc. Nếu trao niềm tin, trao trách nhiệm đến nơi đến chốn thì tôi tin sẽ làm được. Người Việt Nam mình rất giỏi, tưởng không có năng lực, nhưng mà nếu động viên, đồng hành thì phát huy năng lực rất tốt".

Ông Đức cũng nêu, cần có sự linh hoạt trong các chế độ, chính sách thu hút chuyên gia, nhà khoa học tài năng về cống hiến cho đất nước, cho thành phố, thậm chí, phải có sự đồng hành, vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong vấn đề này. "Mục tiêu đặt ra cao, thì phải có cơ chế đặc biệt", ông Đức nêu thêm.

Vấn đề quan trọng nhất, theo GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, là cần phải thay đổi tư duy. "Gặp các nhà khoa học là phải chào mừng, là "phải thơm một cái". Đấy là tôi nói hình tượng như thế, là phải thể hiện tình yêu thương, trân trọng, quý mến, để họ cảm nhận được sự khích lệ, động viên", ông Đức nói.

Không phải để nói chơi, để lấy thành tích...

Tại hội thảo, một số chuyên gia, nhà khoa học cũng đề nghị phải tháo gỡ các điểm nghẽn về thủ tục hành chính, vốn đầu tư, chuyển giao công nghệ; cân đối nguồn lực để thực hiện các quỹ đầu tư mạo hiểm và hệ sinh thái khởi nghiệp… hay cân bằng giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, đảm bảo phát triển bền vững…

Phát biểu tại hội thảo, tiếp thu ý kiến các đại biểu, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hà Nội Lê Hồng Sơn cho biết, Hà Nội xây dựng các dự thảo nghị quyết là "không phải để nói chơi, để lấy thành tích, mà phải làm được, có kết quả".

Ông Sơn đề nghị các đơn vị liên quan xây dựng lộ trình thực hiện các nghị quyết quan trọng này, bảo đảm tính thực tiễn, giải quyết được “bài toán” về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo của Thủ đô. Đặc biệt, sau khi triển khai nghị quyết, phải có cơ chế giám sát, kiểm tra hiệu quả.

Trường Phong