Phát triển Hải Phòng thành trung tâm thương mại cạnh tranh, năng động

Ủy Ban Thường vụ Quốc hội họp, cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng

Chính sách thương mại tự do giúp Hải Phòng phát triển đột phá

Trình bày tóm tắt Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý về dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 35/2021/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về chuyển mục đích đất trồng lúa và đất rừng sản xuất, thành phố Hải Phòng hiện có nhiều diện tích đất lúa hai vụ trở xuống bị bỏ hoang, trong khi nhu cầu đất cho các dự án động lực, lan tỏa ngày càng cấp thiết.Tuy nhiên, theo quy định hiện hành, việc điều chỉnh chỉ tiêu sử dụng đất lúa vẫn phải trình Thủ tướng Chính phủ, dẫn tới kéo dài thời gian chuẩn bị đầu tư, giảm tính cạnh tranh của địa phương, nhất là đối với các ngành, lĩnh vực, dự án ưu tiên phát triển.

Do đó, việc đề xuất thí điểm chính sách cho phép Thành phố quyết định chuyển mục đích sử dụng đất là phù hợp với tinh thần phân quyền, phân cấp của Đảng, Nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho thành phố Hải Phòng chủ động, linh hoạt trước những yêu cầu của thực tiễn đặt ra đối với việc khai thác, rút ngắn thời gian thực hiện, nâng cao sử dụng nguồn lực đất đai, từ đó tạo môi trường thông thoáng, nâng cao sức cạnh tranh cho Thành phố trong việc thu hút đầu tư các dự án động lực trên địa bàn.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày báo cáo

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định, các chính sách trong Khu thương mại tự do được xây dựng trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá, phân tích các chính sách đang được áp dụng tại các Khu Thương mại tự do trong nước như TP. Đà Nẵng và các Khu Thương mại tự do thành công trên thế giới như Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapore...và có điều chỉnh phù hợp thực tế tại Thành phố nên mang tính độ mở cao. Cụ thể, tại Khu TMTD được áp dụng thủ tục đầu tư đặc biệt đối với các dự án trong khu TMTD thuộc lĩnh vực ưu tiên thu hút đầu tư; cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất; được sử dụng ngoại tệ trong hoạt động sản xuất kinh doanh; nhà đầu tư nước ngoài được thực hiện chuyển khẩu hàng hóa. Đồng thời, các cơ chế, chính sách trong khu TMTD được thiết lập theo hướng một khai báo, một kiểm tra và một phê duyệt” nhằm thúc đẩy môi trường đầu tư, kinh doanh theo chuẩn mực quốc tế. Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng nêu rõ, trong quá trình triển khai sẽ đánh giá, xem xét đề xuất mở rộng và làm tiền đề luật hóa các quy định về khu TMTD trên phạm vi cả nước. Chính phủ tin tưởng rằng các chính sách này sẽ đưa Hải Phòng thành trung tâm thương mại, logistics có tính cạnh tranh với các Khu TMTD trong khu vực trong thời gian tới.

Rà soát, chỉnh lý, sớm hoàn thiện dự thảo để trình Quốc hội

Trình bày tóm tắt Báo cáo ý kiến về nội dung tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 35/2021/QH15 của Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhận thấy, dự thảo Nghị quyết quy định: Hằng năm, ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách Thành phố 70% số tăng thu ngân sách trung ương từ hoạt động xuất, nhập khẩu (không bao gồm thuế giá trị gia tăng) để thực hiện đầu tư các dự án, công trình kết cấu hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp, Khu TMTD và kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đảo Bạch Long Vĩ nhưng không vượt quá tổng số tăng thu ngân sách trung ương trên địa bàn so với thực hiện thu năm trước và ngân sách trung ương không hụt thu.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi

Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị cân nhắc theo hướng có thể quy định như sau: “Hằng năm, ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách Thành phố không quá 70% số tăng thu ngân sách trung ương …”. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết, quy định như vậy sẽ bảo đảm tính khả thi, tính linh hoạt trong tổ chức thực hiện, đặc biệt trong trường hợp ngân sách trung ương cần tập trung bố trí nguồn lực thực hiện các dự án quan trọng, có tác động lớn đến tăng trưởng và phát triển đất nước.

Đồng thời, bảo đảm tính thống nhất với các nghị quyết thí điểm đang áp dụng tại các thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Khánh Hòa, TP. Cần Thơ: ngân sách trung ương hàng năm bổ sung có mục tiêu cho ngân sách cấp tỉnh không quá 70% số tăng thu ngân sách trung ương. Về điều khoản thi hành (khoản 6 Điều 12), dự thảo Nghị quyết quy định: Trường hợp văn bản quy phạm pháp luật ban hành sau ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành có quy định cơ chế, chính sách ưu đãi hoặc thuận lợi hơn Nghị quyết này thì việc áp dụng do Ủy ban nhân dân Thành phố quyết định.

Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhận thấy, việc giao Ủy ban nhân dân quyết định việc áp dụng sẽ rút ngắn quy trình, bảo đảm tính kịp thời trong tổ chức thực hiện, song cũng đề nghị cân nhắc để bảo đảm tính thống nhất với hướng quy định tại các nghị quyết khác. Cụ thể, theo Nghị quyết 136/2024/QH15 và Nghị quyết số 137/2024/QH15 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng, tỉnh Nghệ An thì thẩm quyền quyết định đang giao Hội đồng nhân dân cấp tỉnh.

Ủy Ban Thường vụ Quốc hội họp, cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng

Nêu ý kiến thảo luận tại phiên họp, Ông Hoàng Thanh Tùng Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cho biết, liên quan đến các vấn đề trong các báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng, Ủy ban đã phối hợp với Ủy ban Kinh tế Tài chính tiếp thu, chỉnh lý các nội dung đã được nêu. Riêng về việc còn có 3 vấn đề còn những ý kiến khác nhau, Ủy ban Pháp Luật và Tư pháp thống nhất quan điểm với Ủy ban Ủy ban Kinh tế và Tài chính. Việc Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị quy định vấn đề tài chính, ngân sách đặc thù cho hải phòng linh hoạt hơn là không quá 70% là hợp lý. Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị thống nhất phương án này. Còn một số vấn đề liên quan đến việc thu hồi đất, xử lý đất xen kẹt… Ủy ban sẽ tiếp tục phối hợp với Ủy ban Kinh tế và Tài chính rà soát và chỉnh lý theo quy định.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, Bộ Tài Chính, Ủy ban Kinh tế và Tài chính và các cơ quan có liên quan đã nhanh chóng, sát sao tiếp thu, chỉnh lý và rà soát, tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng. Ủy ban TVQH thống nhất với nhiều nội dung chỉnh lý, tiếp thu của các cơ quan. Đề nghị các cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra và các bên có liên quan tiếp tục rà soát các vấn đề còn vướng mắc và còn có các ý kiến khác nhau, rà soát, bổ sung đầy đủ các ý kiến của Đại biểu Quốc hội góp ý liên quan đến dự thảo Nghị quyết này. Ủy ban TVQH cơ bản thống nhất theo đề xuất của cơ quan thẩm tra. Đề nghị các cơ quan liên quan tiếp tục rà soát, bảo đảm thống nhất về cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc trong một số dự thảo luật trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp này, bảo đảm tính đồng bộ, nhất quán, đảm bảo tính rõ ràng, minh bạch, gắn trách nhiệm với các cơ quan liên quan, đảm bảo chóngo lãng phí, tiết kiệm… khi triển khai.

Riêng về đề nghị liên quan đến vấn đề tài chính ngân sách, UBTVQH đề nghị Chính phủ nghiên cứu theo hướng đề xuất của Ủy ban Kinh tế và Tài chính theo hướng không quá 70% như trong báo cáo thẩm tra.

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo, các cơ quan hữu quan phối hợp chặt chẽ với cơ quan chủ trì thẩm tra nghiên cứu tiếp thu đầy đủ các ý kiến của UBTVQH để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết. Dự thảo Nghị quyết phải được hoàn thiện theo đúng các bước được quy định, bảo đảm chất lượng trước khi trình Quốc hội xem xét quyết định.

Bùi Lan Anh – Thế Anh