Phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi - Cơ hội đón vận hội mới - Bài cuối

Đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, hơn bao giờ hết công tác chính sách dân tộc (CSDT) cần phải đổi mới toàn diện để thực hiện sứ mệnh “cầu nối” đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với đồng bào các dân tộc, hiện thực hóa mục tiêu: các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ nhau cùng phát triển. Vì vậy, đòi hỏi cả hệ thống chính trị phải đoàn kết, nhất trí, đồng lòng tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả công tác dân tộc, CSDT, tạo đà cho bước phát triển mới vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi.

Phát triển vùng dân tộc thiểu số toàn diện, nhanh, bền vững

Triển khai thực hiện đồng bộ các chính sách tại vùng đồng bào DTTS và miền núi và các chính sách an sinh xã hội, góp phần thay đổi bộ mặt vùng đồng bào DTTS và miền núi, đời sống của đồng bào không ngừng được cải thiện, cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch tích cực, sinh kế của người dân ngày càng đa dạng, phong phú; thu nhập được nâng lên; số hộ nghèo giảm nhanh; giáo dục, y tế được quan tâm; văn hóa, phong tục tập quán tốt đẹp được bảo tồn và phát huy; tình hình an ninh trật tự được giữ vững; khối đại đoàn kết các dân tộc được củng cố và tăng cường.

Phát huy những kết quả đạt được, trong định hướng phát triển công tác dân tộc giai đoạn 2024 - 2029, tỉnh đặt ra nhiều nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng nhằm đạt được mục tiêu đó là: Phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS toàn diện, nhanh, bền vững; đẩy mạnh giảm nghèo vùng DTTS, rút ngắn khoảng cách phát triển giữa các dân tộc; giảm dần xã, xóm đặc biệt khó khăn; từng bước hình thành các vùng chuyên canh sản xuất hàng hóa có giá trị kinh tế cao; phát triển nguồn nhân lực vùng DTTS; tăng cường số lượng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ là người DTTS; củng cố hệ thống chính trị cơ sở; giữ vững khối đại đoàn kết các dân tộc, bảo đảm ổn định an ninh, quốc phòng.

Đồng chí Nông Thế Phúc, Chủ tịch UBND huyện Thạch An cho biết: Huyện Thạch An đồng bào DTTS chiếm trên 98%, trong đó tỷ lệ hộ nghèo còn trên 28%. Vì vậy, làm thế nào để đồng bào DTTS có được cuộc sống ấm no, được hưởng đầy đủ các dịch vụ tiện ích xã hội, đoàn kết, tự tin vững bước trên con đường xây dựng cuộc sống mới đó là mục tiêu mà cấp ủy, chính quyền huyện đang tập trung thực hiện.

Bà Hoàng Thị Lan, dân tộc Sán Chỉ, xóm Khuổi Ngọa, xã Thái Học (Bảo Lâm) chia sẻ: Cả xóm có 54 hộ, trong đó có 40 hộ nghèo. Phần lớn hộ nghèo của xóm do thiếu đất canh tác, thiếu vốn và kỹ thuật trong sản xuất. Nhờ sự quan tâm của chính quyền các cấp như hỗ trợ bò giống, hỗ trợ đào tạo nghề, hỗ trợ thẻ bảo hiểm y tế mà tỷ lệ hộ nghèo của xóm giảm từng năm. Năm 2024, xóm giảm được 5% hộ nghèo. Đây cũng là mục tiêu mà toàn xóm phấn đấu trong năm 2025 và các năm tiếp theo.

Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo Hà Văn Vui cho biết: Mục tiêu đề ra cho giai đoạn 2024 - 2029 là 100% xã có đường ô tô đến trung tâm xã được cứng hóa theo chuẩn của Bộ Xây dựng; trên 90% thôn, bản có đường ô tô đến trung tâm được nhựa hóa, bê tông hóa; trên 95% số xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế xã; phòng học được kiên cố hóa trên 90%; thu nhập bình quân/người giai đoạn 2024 - 2029 gấp ít nhất 1,5 lần giai đoạn 2019 - 2024… Đó là những mục tiêu nhằm phát huy tối đa sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc, khơi dậy khát vọng trong cộng đồng các DTTS giúp nhau phát triển bền vững và hội nhập.

Hành động quyết liệt vì sự phát triển vùng đồng bào DTTS

Mặc dù đã được Đảng và Nhà nước quan tâm hỗ trợ, đầu tư phát triển, nhưng do xuất phát điểm thấp nên vùng DTTS đến nay vẫn là địa bàn khó khăn nhất, với chất lượng nguồn nhân lực thấp; kinh tế - xã hội phát triển chậm; tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản thấp; tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo cao. Một số vấn đề bức xúc trong đời sống của đồng bào DTTS, như: Di cư tự phát, nhà ở tạm bợ, thiếu đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt... chưa được giải quyết hiệu quả, thấu đáo; đời sống của một bộ phận đồng bào DTTS còn rất nhiều khó khăn. Đồng thời, kết quả giảm nghèo còn thiếu bền vững; khoảng cách chênh lệch về mức sống giữa các dân tộc, vùng miền ngày càng tăng lên… chính là những khó khăn và thách thức lớn nhất đang đặt ra trong thực hiện CSDT.

Theo Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Hà Văn Vui, để vùng đồng bào DTTS hòa vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc cùng với sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Đảng và Nhà nước thì sự nỗ lực vươn lên của đồng bào các dân tộc là điều kiện cần để phát triển nhanh, bền vững vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Lãnh đạo Huyện ủy, các ban, ngành huyện Hòa An tuyên truyền, vận động đồng bào Mông xóm Văn Thụ, xã Nam Tuấn chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước.

Đồng chí Ma Khương Duy, Trưởng Phòng Dân tộc và Tôn giáo huyện Nguyên Bình cho biết: Để triển khai thực hiện hiệu quả các chương trình, CSDT trong thời gian tới thì việc quan tâm đầu tư và đẩy mạnh công tác truyền thông, tuyên truyền có ý nghĩa quan trọng nhằm tiếp tục bồi đắp ý chí tự lực, tự cường của đồng bào các dân tộc. Bởi qua công tác truyền thông, tuyên truyền giúp thống nhất về nhận thức và tạo sự đồng thuận trong xã hội, giúp đồng bào loại bỏ các thông tin “nhiễu”, thông tin xấu, độc; kịp thời nhận diện, chủ động đấu tranh, ngăn chặn các luận điệu sai trái, lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo gây mất trật tự an toàn xã hội; củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Còn ông Lưu Văn Sơn, người có uy tín xóm Lũng Phầy, xã Hồng Việt (Hòa An) chia sẻ: Xóm Lũng Phầy 100% dân số đều là dân tộc Mông. Đây là vùng đang còn nhiều khó khăn, cần thúc đẩy phát triển, cũng là địa bàn mà các tổ chức phản động luôn thực hiện những âm mưu thù địch, phá hoại thành quả cách mạng. Do vậy, việc nâng cao chất lượng tuyên truyền trong vùng đồng bào DTTS luôn được coi là nhiệm vụ chính trị trọng yếu của các cấp ủy đảng, chính quyền, các đoàn thể và mỗi cán bộ, đảng viên.

Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 là một chương trình, chính sách lớn và quan trọng đối với đồng bào DTTS, vì vậy việc để CSDT tiếp tục đi vào cuộc sống, thời gian tới cần triển khai có hiệu quả chương trình này theo nguyên tắc: “Nhà nước và nhân dân cùng làm”; việc triển khai CSDT theo hướng phân cấp cho cơ sở trực tiếp quản lý nguồn lực, chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện các dự án cụ thể; giảm “cho không”, tăng cho vay tín dụng ưu đãi, hỗ trợ có điều kiện, đầu tư hạ tầng cơ sở cho cộng đồng để phát triển kinh tế hộ gia đình; gắn giảm nghèo với các chính sách về dân số, kế hoạch hóa gia đình, văn hóa, giáo dục, y tế... tạo điều kiện cho người dân tiếp cận với nguồn lực, trực tiếp tham gia, giám sát, công khai, dân chủ, phát huy tinh thần tự lực, tự cường và quyền làm chủ của đồng bào DTTS; khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại; chủ động, tích cực vượt khó đi lên”... - Phó Chủ tịch UBND huyện Bảo Lạc Hoàng Văn Cương cho biết.

Thực tiễn đã chứng minh, việc triển khai thực hiện hiệu quả các CSDT, trọng tâm là Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 góp phần nâng cao đời sống cho đồng bào DTTS; xây dựng một xã hội hòa hợp, đoàn kết, củng cố niềm tin đồng bào vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước. Nhiệm vụ của công tác dân tộc và thực hiện CSDT trong giai đoạn mới vẫn còn nhiều khó khăn, phức tạp đòi hỏi sự kiên trì, bền bỉ, sáng tạo và sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân để tích cực xây dựng “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc.

Minh Hòa