Phát tán clip riêng tư không chỉ là vi phạm đạo đức, mà còn có thể bị xử lý hình sự

Vụ việc mạng xã hội lan truyền nhiều hình ảnh, clip người đàn ông được cho là Chủ tịch hội đồng của một Trường THPT ở Ninh Bình (Hải Hậu, Nam Định cũ) thể hiện sự “thân mật” với nhiều phụ nữ tại phòng làm việc, gây dư luận trái chiều.

Nhiều ý kiến bức xúc về hành vi lệch chuẩn, vi phạm đạo đức của người đàn ông trong clip, đồng thời cũng đặt ra câu hỏi về quyền riêng tư bị xâm phạm. Hiện cơ quan chức năng đang vào cuộc xác minh.

Ảnh minh họa

Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo vệ. Việc công khai hoặc phát tán thông tin, hình ảnh cá nhân mà không có sự đồng ý của người trong cuộc là vi phạm pháp luật.

Clip riêng tư được hiểu là những đoạn video ghi lại hình ảnh, âm thanh mang tính chất cá nhân, riêng tư, không được công khai rộng rãi. Nội dung của những clip này thường liên quan đến đời sống cá nhân, các mối quan hệ tình cảm, các khoảnh khắc riêng tư trong sinh hoạt hàng ngày hoặc những thông tin, hình ảnh nhạy cảm mà người trong clip không muốn chia sẻ với người khác.

Do đó, việc phát tán clip riêng tư không đơn thuần chỉ là hành vi vi phạm đạo đức mà còn xâm phạm nghiêm trọng quyền riêng tư, quyền được bảo vệ hình ảnh cá nhân và nhân phẩm của người khác. Trong nhiều trường hợp, hành vi này còn cấu thành tội phạm và có thể bị xử lý hình sự.

Luật An ninh mạng 2018 và Nghị định 15/2020/NĐ-CP (được sửa đổi năm 2022) nghiêm cấm hành vi đăng tải, lan truyền hình ảnh xâm phạm đời tư người khác. Việc phát tán clip riêng tư, nhạy cảm là hành vi vi phạm đạo đức, vi phạm pháp luật, có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự tùy mức độ.

Mức phạt hành chính có thể lên đến 20 triệu đồng, đồng thời buộc gỡ bỏ nội dung và xin lỗi công khai. Cụ thể:

Nếu hành vi phát tán clip riêng tư chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính theo Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP, cụ thể:

Phạt tiền từ 10 triệu đến 20 triệu đồng đối với hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác trên mạng xã hội. Đồng thời, có thể buộc gỡ bỏ thông tin vi phạm, xin lỗi công khai và bồi thường thiệt hại nếu có yêu cầu từ người bị hại.

Mức xử phạt có thể tăng nặng nếu nội dung phát tán chứa yếu tố đồi trụy, bôi nhọ, xâm phạm đến hình ảnh cá nhân mà người đó không cho phép công khai.

Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, việc phát tán clip riêng tư có thể cấu thành tội phạm, bị xử lý theo một hoặc nhiều tội danh sau:

Tội làm nhục người khác (Điều 155 BLHS 2015): Khi clip bị phát tán nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác. Mức án từ 3 tháng đến 5 năm tù tùy tình tiết.

Tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy (Điều 326 BLHS): Nếu clip có nội dung khiêu dâm, đồi trụy. Mức án cao nhất có thể lên tới 15 năm tù.

Tội xâm phạm bí mật đời tư hoặc sử dụng trái phép thông tin cá nhân (Điều 288 BLHS): Áp dụng khi người phát tán clip sử dụng dữ liệu riêng tư để chia sẻ trái phép. Mức hình phạt từ 6 tháng đến 7 năm tù.

Tội cưỡng đoạt tài sản (Điều 170 BLHS): Trường hợp dùng clip riêng tư để đe dọa, ép buộc người khác đưa tiền hoặc tài sản. Mức án có thể lên tới 20 năm tù nếu số tiền lớn.

Trường hợp hành vi mang tính xúc phạm, bôi nhọ hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, người phát tán clip có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Làm nhục người khác (Điều 155) hoặc Đưa, sử dụng trái phép thông tin mạng viễn thông (Điều 288 Bộ luật Hình sự), với khung hình phạt từ 6 tháng đến 7 năm tù.

Cùng với đó, hành vi chia sẻ, bình luận hoặc lan truyền nội dung vi phạm cũng có thể bị xử lý, vì góp phần làm gia tăng hậu quả xâm phạm danh dự, nhân phẩm người khác. Người vi phạm có thể phải đền bù thiệt hại tổn thất về vật chất, sức khỏe, tinh thần cho bị hại nếu có thiệt hại trên thực tế.

P.V