Phát huy vai trò của 'Dân vận khéo' trong xây dựng 'thế trận lòng dân', khẳng định phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ

Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu. Trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Quân đội ta luôn trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Được Đảng và Bác Hồ tổ chức, giáo dục, rèn luyện; nhân dân yêu thương, đùm bọc, chở che, Quân đội ta luôn khắc ghi sâu sắc lời căn dặn của Bác Hồ: “Không có dân thì không có bộ đội”, “Nhân dân là nền tảng, là cha mẹ của bộ đội”. Mối quan hệ quân-dân đã trở thành truyền thống tốt đẹp, là cội nguồn sức mạnh để Quân đội ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách, hoàn thành xuất sắc chức năng, nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, trong giai đoạn hiện nay, trước sự chống phá ngày càng tinh vi, quyết liệt của các thế lực thù địch nhằm phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, "phi chính trị hóa" Quân đội, chia rẽ mối quan hệ đoàn kết máu thịt quân-dân; đòi hỏi công tác dân vận càng phải thực chất, linh hoạt, sâu sát, hiệu quả, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong mọi tình huống.

Cán bộ, chiến sĩ Vùng 5 Hải quân tuyên truyền, phổ biến pháp luật, tặng cờ Tổ quốc cho ngư dân. Ảnh: HẢI ĐĂNG

Thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là tư duy mới của Đảng về công tác dân vận, những năm qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” trong toàn quân đồng bộ, toàn diện với các nội dung, chỉ tiêu, giải pháp cụ thể. Cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp đã quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên về công tác dân vận, trọng tâm là Nghị quyết số 49-NQ/QUTW ngày 26-1-2015 của Quân ủy Trung ương về tăng cường và đổi mới công tác dân vận của Quân đội trong tình hình mới; Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI; Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị theo Quyết định số 23-QĐ/TW ngày 30-7-2021 của Bộ Chính trị khóa XIII; quán triệt sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về phẩm chất, phương châm, yêu cầu đối với người cán bộ làm công tác dân vận phải “óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm”; “sâu sát cơ sở, gần dân, trọng dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”; “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin”..., trên cơ sở đó triển khai thực hiện nghiêm túc, vận dụng sáng tạo vào điều kiện thực tiễn của đơn vị.

PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” được toàn quân triển khai đồng bộ, toàn diện, kết hợp chặt chẽ với quán triệt, triển khai các nghị quyết Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Nghị quyết số 847-NQ/QUTW ngày 28-12-2021 của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới; đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với những hình thức, cách làm thiết thực, hiệu quả. Gắn thực hiện PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” với thực hiện PTTĐ Quyết thắng hằng năm, các phong trào, cuộc vận động lớn của Đảng, Nhà nước, Quân đội, như: “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Vì người nghèo-Không để ai bị bỏ lại phía sau”, “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025”... Hằng năm, trong nghị quyết lãnh đạo, các cấp ủy, tổ chức đảng đều xác định mục tiêu, chỉ tiêu, chủ trương, biện pháp lãnh đạo PTTĐ cụ thể, sát đặc điểm tình hình, yêu cầu nhiệm vụ của đơn vị, góp phần xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.

Cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 98, Sư đoàn 316, Quân khu 2 tham gia tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả thiên tai tại thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai (nay là xã Phúc Khánh, tỉnh Lào Cai), tháng 9-2024. Ảnh: VIỆT TRUNG

Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam đã chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị trong toàn quân phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể địa phương để triển khai thực hiện PTTĐ; đồng thời, ký kết chương trình phối hợp thực hiện công tác dân vận với Ban Dân vận Trung ương (nay là Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương), Chương trình phối hợp hoạt động với các tổ chức chính trị-xã hội ở Trung ương. Các đơn vị trong toàn quân căn cứ tình hình, chức năng, nhiệm vụ, xây dựng quy chế phối hợp công tác dân vận với các ban, ngành, các tỉnh ủy, thành ủy, địa phương, tổ chức chính trị-xã hội. Các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, nhân rộng những mô hình tiêu biểu, điển hình tiên tiến về “Dân vận khéo”, “Đơn vị dân vận tốt”; qua đó nâng cao nhận thức, trách nhiệm, tự giác hưởng ứng PTTĐ của cán bộ, chiến sĩ toàn quân. Công tác kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện PTTĐ được tổ chức chặt chẽ, nghiêm túc, kết hợp giữa kiểm tra chuyên đề với các cuộc kiểm tra định kỳ về công tác Đảng, công tác chính trị. Việc sơ kết, tổng kết thực hiện PTTĐ gắn với sơ kết, tổng kết thực hiện nhiệm vụ hằng năm; kịp thời biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích tốt.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam, PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” giai đoạn 2021-2025 được triển khai thực hiện đồng bộ, toàn diện, thực chất, vững chắc, có chiều sâu, hướng mạnh về cơ sở, đạt nhiều kết quả nổi bật. Các cơ quan, đơn vị thường xuyên phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể địa phương, chủ động nắm bắt tình hình cơ sở, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến nhân dân, nhất là đồng bào các dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương vận động nhân dân không di cư tự do, xóa bỏ các tập tục lạc hậu, không nghe và tin theo các phần tử xấu kích động; không tham gia sinh hoạt, truyền đạo trái pháp luật; phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, xây dựng thôn, làng, bản, ấp văn hóa; đấu tranh ngăn chặn âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Chủ động đánh giá, dự báo tình hình, nhất là những vấn đề tiềm ẩn có thể phát sinh phức tạp, phối hợp đề xuất giải quyết tốt ngay từ cơ sở, không để trở thành “điểm nóng”.

Các cơ quan, đơn vị chủ động tham mưu nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, hiệu lực quản lý, điều hành của chính quyền, hoạt động của các tổ chức chính trị-xã hội. Trọng tâm là tham mưu, phối hợp khắc phục những khâu yếu, mặt yếu, bất cập trong quản lý, tổ chức thực hiện; phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nguồn cán bộ ở cơ sở, phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên; xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cốt cán, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào có đạo. Thực hiện PTTĐ giai đoạn 2021-2025, các đơn vị trong toàn quân đã duy trì hoạt động kết nghĩa với 12.791 cấp ủy, chính quyền và tổ chức chính trị-xã hội; kết nạp Đảng cho 6.185 quân nhân người dân tộc thiểu số.

Với phương châm hướng mạnh về cơ sở, tập trung làm việc khó, vấn đề địa phương quan tâm, PTTĐ đã trực tiếp tạo nguồn lực tham gia phát triển kinh tế-xã hội, nhất là trên các địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh. Bộ đội Biên phòng, các binh đoàn, đoàn kinh tế-quốc phòng, cơ quan quân sự địa phương đã tham gia hàng trăm chương trình, dự án phát triển kinh tế-xã hội, thực hiện các cuộc vận động, các phong trào, triển khai hiệu quả chính sách xã hội, chính sách hậu phương Quân đội; chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát, tham gia xây dựng nhà tình nghĩa, nhà đại đoàn kết, mái ấm công đoàn; giúp nhân dân định canh, định cư, hỗ trợ giống, vốn sản xuất; khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí, xóa mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học; xây dựng các điểm sáng văn hóa vùng cao biên giới, hải đảo, góp phần xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc.

Giai đoạn 2021-2025, toàn quân hỗ trợ, tham gia giúp nhân dân lao động, sản xuất, xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế-xã hội với hơn 1.770.000 ngày công; tham gia tu sửa, nâng cấp hơn 6.000km kênh, mương thủy lợi, gần 10.000km đường giao thông nông thôn, hơn 600 phòng học, 322 cầu tạm, 2.274 nghĩa trang liệt sĩ; xây dựng 45.697 nhà; tham gia xóa đói, giảm nghèo cho hơn 4.000 hộ dân...

Đặc biệt, Quân đội luôn là lực lượng nòng cốt, xung kích đi đầu ứng phó, giúp đỡ nhân dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn. Với tinh thần “ở đâu gian khó, ở đó có bộ đội”, cán bộ, chiến sĩ Quân đội và dân quân tự vệ cả nước luôn có mặt ở những nơi xung yếu, hiểm nguy, sẵn sàng hy sinh bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân, của Nhà nước, nhất là trong phòng, chống đại dịch Covid-19; phòng, chống, khắc phục hậu quả siêu bão số 3-Yagi năm 2024... làm tỏa sáng hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ. Cùng với đó, PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” được QĐND Việt Nam triển khai thực hiện hiệu quả thông qua các hoạt động đối ngoại nhân dân, gìn giữ hòa bình. Các chương trình giao lưu quốc phòng biên giới; giúp đỡ nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ, Myanmar khắc phục hậu quả động đất được chính quyền và nhân dân nước sở tại đánh giá cao, qua đó nâng cao vị thế, uy tín của đất nước, con người và QĐND Việt Nam trên trường quốc tế.

Các cơ quan, đơn vị đã tích cực nghiên cứu, đổi mới nội dung, hình thức công tác dân vận, mở rộng phạm vi, đối tượng tiến hành. Thông qua hoạt động thực tiễn, đã xuất hiện nhiều mô hình tuyên truyền, vận động tốt, tiêu biểu như: “Nói dân hiểu, làm cho dân tin”; “Làng, bản văn hóa-quốc phòng ở địa bàn đặc biệt khó khăn”; “Tăng cường gắn kết, thân thiện, hỗ trợ, giúp đỡ đồng bào dân tộc, tôn giáo”, “Cán bộ biên phòng tăng cường xã”, “Bố, mẹ đỡ đầu, kết nối yêu thương”; “Dân vận khéo kết nối biên cương”; “Tuyến ống lòng dân”; “Hũ gạo chiến sĩ”; “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân”; “Công tác dân vận trên không gian mạng”; “Tăng cường gắn kết, thân thiện, hỗ trợ, giúp đỡ đồng bào dân tộc, tôn giáo”; “Tiếp bước tương lai”...; qua PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” đã xuất hiện nhiều tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến được các cấp biểu dương, khen thưởng.

PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” đã phát triển rộng khắp trong toàn quân với nội dung, biện pháp, cách làm phong phú, đa dạng, gắn liền với thực tiễn, hiệu quả rất thiết thực, góp phần củng cố, tăng cường mối đoàn kết máu thịt quân-dân, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh; làm cho công tác dân vận của Quân đội thực sự là điểm sáng trong công tác dân vận của Đảng.

Những năm tới, dự báo tình hình thế giới tiếp tục chuyển biến nhanh, phức tạp. Hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, song đang đứng trước nhiều thách thức mới. Các nước lớn và các trung tâm quyền lực tiếp tục điều chỉnh chiến lược vừa hợp tác, thỏa hiệp, song cạnh tranh sẽ ngày càng gay gắt hơn. Xung đột, chiến tranh diễn ra ở nhiều khu vực với hình thái và phương thức mới, có nguy cơ lan rộng, tiếp tục tác động bất lợi đến sự phát triển của các quốc gia. Đất nước ta có nhiều điều kiện, thời cơ để bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình phát triển thịnh vượng, hùng cường. Bên cạnh những thuận lợi là cơ bản, chúng ta còn không ít khó khăn, thách thức, nhất là các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị tăng cường hoạt động chống phá nhằm phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, chia rẽ Đảng với nhân dân, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại trong kỷ nguyên phát triển mới đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với công tác dân vận và PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt”, góp phần củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, tăng cường đoàn kết quân-dân.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận và PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” của Quân đội thời gian tới, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp và cán bộ, chiến sĩ toàn quân tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

Một là, tiếp tục tuyên truyền, quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và tư tưởng “Dân vận khéo” của Chủ tịch Hồ Chí Minh; Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XII, các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, về công tác dân vận trong tình hình mới. Các đơn vị tổ chức phát động, triển khai PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, phù hợp với tình hình thực tiễn của đơn vị và địa phương. Tập trung tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, xây dựng trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ, nhất là đội ngũ cán bộ chủ trì, lực lượng trực tiếp tiến hành công tác dân vận về vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác dân vận trong kỷ nguyên mới. Qua đó, xác định tốt thái độ, trách nhiệm trong thực hiện các mục tiêu của PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt”; xây dựng bản lĩnh chính trị, tô thắm phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, xác định tiến hành công tác dân vận vừa là tình cảm, vừa là trách nhiệm “hiếu với dân” của người chiến sĩ cách mạng.

Hai là, tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng; đề cao trách nhiệm, vai trò tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ chủ trì và mỗi cán bộ, đảng viên trong thực hiện PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt”. Cụ thể hóa mục tiêu thi đua; hướng trọng tâm mục tiêu thi đua vào xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa; xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, mối quan hệ gắn bó máu thịt quân-dân; xây dựng cơ sở địa phương vững mạnh, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.

Ba là, nâng cao hiệu quả tham mưu, hướng dẫn của cơ quan chính trị các cấp trong phối hợp với địa phương khảo sát, đánh giá tình hình, xây dựng và triển khai thực hiện PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt”. Tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung, ký kết và triển khai thực hiện các chương trình phối hợp hoạt động với các ban, ngành, địa phương, các tổ chức chính trị-xã hội theo phân cấp. Tăng cường vận động các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong và ngoài nước, phát huy vai trò của chức sắc, chức việc, già làng, trưởng bản, người có uy tín để tiến hành thực hiện các nội dung, mục tiêu của PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt”. Đa dạng hóa các hình thức vận động nhân dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; xây dựng khu vực biên giới vững mạnh toàn diện, hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Bốn là, thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tổ chức thực hiện PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt”. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về kết quả PTTĐ; tiếp tục tổ chức Hội thi “Dân vận khéo” từ cấp trung đoàn (tương đương) đến cấp toàn quân thành nền nếp, chất lượng; qua đó tổng kết, phổ biến, tuyên truyền và nhân rộng những kinh nghiệm tốt, các mô hình điển hình tiêu biểu, cách làm hay, sáng tạo, thuyết phục hiệu quả, tạo sự lan tỏa tích cực trong các đơn vị, toàn quân và toàn quốc. Thực hiện tốt dân chủ ở cơ sở, phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng và hội đồng quân nhân, tạo sự đoàn kết, thống nhất cao trong thực hiện nhiệm vụ công tác dân vận và các mục tiêu đã xác định. Đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số, đổi mới phương pháp, tác phong công tác.

Năm là, thường xuyên quan tâm xây dựng, củng cố tổ chức cơ quan, đội ngũ cán bộ dân vận, bồi dưỡng nâng cao nhận thức, năng lực công tác dân vận cho cán bộ, đảng viên. Chú trọng bồi dưỡng, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng tiến hành công tác dân vận. Phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức bồi dưỡng kỹ năng vận động quần chúng cho lực lượng cốt cán, những người có uy tín trong cộng đồng dân cư, không ngừng nâng cao hiệu quả công tác dân vận. Tăng cường trao đổi thông tin, phối hợp tổ chức thực hiện, nhất là công tác dân vận vùng đồng bào tôn giáo, dân tộc thiểu số, kinh nghiệm tham gia xử lý các tình huống phức tạp trong xã hội.

Sáu là, nghiên cứu, bổ sung những vấn đề mới, thực tiễn đặt ra đối với công tác dân vận, tuyên truyền đặc biệt, công tác dân tộc, tôn giáo để đưa vào chương trình đào tạo trong các nhà trường Quân đội, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Tiếp tục nghiên cứu những vấn đề về chế độ, chính sách, kinh phí bảo đảm cho công tác dân vận, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Duy trì nền nếp chế độ kiểm tra, nắm tình hình, đánh giá, sơ kết, tổng kết PTTĐ “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt”; thực hiện tốt công tác khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, trực tiếp thực hiện nhiệm vụ công tác dân vận, giúp đỡ nhân dân.

Thượng tướng TRƯƠNG THIÊN TÔ, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam