Phát huy trí tuệ đội ngũ trí thức góp phần hoàn thiện Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng

Tham dự hội thảo có các đồng chí: Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Nguyễn Thái Học, Phó Bí thư Đảng ủy MTTQ; Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam; cùng đại diện tổ biên tập Văn kiện Đại hội, các chuyên gia, nhà khoa học, lãnh đạo các hội thành viên trong hệ thống Liên hiệp Hội.

Lắng nghe trí tuệ, phát huy sức mạnh đoàn kết của đội ngũ trí thức

Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam Phan Xuân Dũng phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: Thu Hằng

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phan Xuân Dũng nhấn mạnh: Việc tổ chức hội thảo góp ý Dự thảo các Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng là hoạt động có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, thể hiện tinh thần trách nhiệm, niềm tin và tình cảm của đội ngũ trí thức, hội viên, đảng viên trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam đối với Đảng. Đây không chỉ là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng mà còn là dịp để phát huy trí tuệ, đóng góp thiết thực nhằm hoàn thiện các Dự thảo Văn kiện, văn bản định hướng chiến lược cho sự phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.

Theo ông Phan Xuân Dũng, Liên hiệp Hội Việt Nam luôn coi trọng việc tập hợp ý kiến, phát huy trí tuệ của đội ngũ trí thức, hội viên trên mọi lĩnh vực, từ đó đóng góp những đề xuất cụ thể, thực tiễn cho quá trình xây dựng đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Việc tham gia góp ý Dự thảo các Văn kiện Đại hội XIV cũng là dịp để mỗi đảng viên, trí thức nâng cao nhận thức, thể hiện trách nhiệm công dân, đồng thời tạo sự đồng thuận, thống nhất trong toàn hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam.

Đồng chí Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phát biểu chỉ đạo hội thảo. Ảnh: Thu Hằng

Phát biểu chỉ đạo hội thảo, đồng chí Huỳnh Thành Đạt đánh giá cao sáng kiến của Liên hiệp Hội Việt Nam trong việc tổ chức sự kiện có ý nghĩa chính trị, khoa học và thực tiễn sâu sắc này. Đồng chí nhấn mạnh: Hội thảo không chỉ góp phần tập hợp trí tuệ, phát huy vai trò của đội ngũ trí thức, nhà khoa học trong quá trình chuẩn bị Văn kiện Đại hội XIV của Đảng, mà còn thể hiện tinh thần “Đảng lắng nghe Nhân dân, lắng nghe đội ngũ trí thức” – một truyền thống quý báu trong quá trình hoạch định đường lối phát triển đất nước.

Đồng chí Huỳnh Thành Đạt khẳng định, gần 40 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên tất cả các lĩnh vực. Trong đó, các chủ trương về đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học - công nghệ, chuyển đổi số, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao và phát triển văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc đã tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển mới, hướng tới mục tiêu đến năm 2045 đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Trong tiến trình đó, đội ngũ trí thức Việt Nam, nòng cốt là Liên hiệp Hội Việt Nam, luôn giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Với hơn 150 hội thành viên và hàng triệu hội viên trên cả nước, Liên hiệp Hội Việt Nam là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với giới trí thức khoa học - công nghệ, góp phần đưa chủ trương, đường lối của Đảng vào cuộc sống, đồng thời là kênh phản biện xã hội tin cậy, giúp hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển đất nước trong bối cảnh mới.

Đồng chí Huỳnh Thành Đạt bày tỏ tin tưởng đội ngũ trí thức, nhà khoa học của Liên hiệp Hội Việt Nam sẽ tiếp tục nêu cao tinh thần trách nhiệm, sáng tạo, tâm huyết, đóng góp nhiều ý kiến xác đáng, góp phần hoàn thiện Dự thảo các Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, làm phong phú thêm cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc hoạch định đường lối phát triển đất nước thời kỳ mới.

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Thu Hằng

Đồng chí đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận, góp ý vào ba nội dung trọng tâm: (1) Phân tích, đánh giá khách quan những thành tựu, hạn chế, nguyên nhân trong phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, giáo dục - đào tạo, y tế, môi trường và các lĩnh vực khoa giáo khác, đặc biệt là vai trò của đội ngũ trí thức; (2) Đề xuất giải pháp khả thi nhằm phát huy hơn nữa tiềm năng, trí tuệ và sáng tạo của đội ngũ trí thức Việt Nam; (3) Góp ý trực tiếp cho các nội dung của Dự thảo Văn kiện liên quan đến đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển nguồn nhân lực, ứng dụng khoa học - công nghệ, chuyển đổi số, phát triển kinh tế tri thức và bảo vệ môi trường.

Đóng góp tâm huyết, kiến nghị cụ thể từ đội ngũ trí thức

Tại hội thảo, nhiều ý kiến tâm huyết, sâu sắc của các đại biểu đã góp phần làm rõ thêm những định hướng lớn trong Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV của Đảng.

PGS.TS Bùi Thị An. Ảnh: Thu Hằng

PGS.TS Bùi Thị An, Bí thư kiêm Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển cộng đồng (Liên hiệp Hội Việt Nam), đánh giá Dự thảo Báo cáo chính trị thể hiện tư duy đổi mới, tầm nhìn dài hạn và khát vọng phát triển đất nước đến năm 2045 - trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Bà cho rằng Dự thảo đã nhìn thẳng vào sự thật, chỉ ra đúng hạn chế trong cơ chế, chính sách, đầu tư cho khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, coi đây là yếu tố then chốt để nâng cao năng suất, năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

PGS.TS Bùi Thị An đề xuất Văn kiện cần làm rõ hơn vai trò trụ cột của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong mô hình phát triển kinh tế - xã hội. Theo bà, cần xác định rõ cấu trúc hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, trong đó doanh nghiệp là trung tâm, Nhà nước kiến tạo thể chế, viện - trường là nền tảng nghiên cứu, còn xã hội là môi trường khuyến khích sáng tạo. Bà kiến nghị tăng đầu tư cho R&D, hình thành quỹ đầu tư mạo hiểm công - tư, trao quyền tự chủ cao hơn cho các tổ chức nghiên cứu công lập và khuyến khích doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào khoa học - công nghệ.

Một nội dung quan trọng khác được bà nhấn mạnh là phát triển nguồn nhân lực khoa học - công nghệ chất lượng cao và trọng dụng trí thức, nữ trí thức trẻ. Bà đề xuất xây dựng Cơ chế quốc gia về trí thức đồng hành cùng đất nước, thành lập Hội đồng tư vấn trí thức quốc gia hoặc mạng lưới chuyên gia Việt Nam toàn cầu hoạt động linh hoạt, dựa trên đặt hàng chiến lược. Đồng thời, cần có cơ chế để các chuyên gia cao tuổi tham gia tư vấn cho bộ, ngành, địa phương; hình thành quỹ hỗ trợ phản biện và tư vấn chính sách độc lập để phát huy trí tuệ xã hội trong hoạch định chính sách.

PGS.TS Bùi Thị An cũng cho rằng Văn kiện cần nhấn mạnh hơn vai trò của bình đẳng giới và phát triển bao trùm, coi đây là động lực của đổi mới sáng tạo, không chỉ là mục tiêu công bằng xã hội. Cần tăng tỷ lệ nữ tham gia lãnh đạo, nghiên cứu, hoạch định chính sách khoa học công nghệ, khuyến khích khởi nghiệp nữ và tạo điều kiện thuận lợi để phụ nữ cân bằng giữa công việc và cuộc sống.

TS. Nguyễn Minh Phong. Ảnh: Thu Hằng

Cùng quan điểm phát huy trí tuệ và trách nhiệm xã hội của giới trí thức, TS. Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế, nhận định Dự thảo Báo cáo chính trị lần này có nhiều đổi mới, tầm nhìn chiến lược và thể hiện tư duy đột phá. Ông đề xuất điều chỉnh chủ đề Đại hội XIV theo hướng nhấn mạnh hơn hai giá trị “đoàn kết” và “sáng tạo” - cội nguồn sức mạnh dân tộc trong giai đoạn phát triển mới.

Theo TS. Nguyễn Minh Phong, việc Dự thảo lần đầu tiên tích hợp ba báo cáo (chính trị, kinh tế - xã hội và xây dựng Đảng) trong cùng một văn kiện cho thấy tư duy hệ thống và đổi mới mạnh mẽ của Đảng. Ông đánh giá cao điểm mới khi Văn kiện xác định rõ khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ yếu, lấy phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường làm trung tâm, coi kinh tế tư nhân là động lực quan trọng của nền kinh tế, không phân biệt thành phần kinh tế.

Những mục tiêu cụ thể về tăng trưởng, năng suất, phát triển kinh tế số, bảo đảm an sinh và phúc lợi xã hội, theo ông Phong, là đúng đắn, táo bạo nhưng khả thi, thể hiện khát vọng phát triển và củng cố niềm tin của Nhân dân vào đường lối đổi mới của Đảng.

Hội thảo diễn ra trong thời điểm toàn Đảng, toàn dân và toàn quân đang khẩn trương chuẩn bị cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, sự kiện chính trị trọng đại của đất nước. Những ý kiến đóng góp tâm huyết, trách nhiệm và trí tuệ của đội ngũ trí thức tại hội thảo sẽ góp phần hoàn thiện các Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV, bổ sung cơ sở khoa học và thực tiễn cho việc hoạch định đường lối, chiến lược phát triển đất nước trong giai đoạn mới, hướng tới mục tiêu xây dựng Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc.

Thu Hằng