Phát huy nội lực, HTX phi nông nghiệp tạo thu nhập ổn định cho thành viên

Theo số liệu của Liên minh HTX tỉnh Lạng Sơn, đến nay, trên địa bàn tỉnh có 125 HTX phi nông nghiệp với tổng số trên 1.500 thành viên thuộc các lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, vận tải, thương mại - dịch vụ, xây dựng, chiếm khoảng 28% số HTX đang hoạt động trên địa bàn tỉnh.

Bao tiêu đầu ra sản phẩm cho nông dân

Phát triển kinh tế tập thể (KTTT) tỉnh Lạng Sơn, nòng cốt là các HTX trong lĩnh vực nông-lâm nghiệp vẫn chiếm đa số. Trong đó, các HTX đang chuyển đổi hoạt động theo mô hình HTX kiểu mới, nhiều HTX đã gặt hái được những thành công, mang lại thu nhập ổn định cho các thành viên, giúp kinh tế địa phương phát triển.

Hiện nay, xã Vạn Linh có HTX Phụ nữ sản xuất Cao khô Vạn Linh và gần 200 hộ gia đình chuyên sản xuất cao khô thương phẩm.

Thời gian gần đây, các HTX hoạt động trong lĩnh vực trong lĩnh vực sản xuất tiểu thủ công nghiệp đang phát huy tối đa hiệu quả tạo công ăn việc làm cho một lực lượng lao động đông đảo trên địa bàn.

Điển hình như tại xã Vạn Linh, từ nghề sản xuất cao khô truyền thống, với sự định hướng của cấp ủy, chính quyền xã, người dân đã tập trung phát triển sản xuất và xây dựng được thương hiệu sản phẩm.

Chị Triệu Thị Chuyên, Giám đốc HTX Phụ nữ sản xuất Cao khô Vạn Linh cho biết: Năm 2019, HTX được thành lập với 12 thành viên. Để nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, HTX đã đầu tư máy móc, dây chuyền sản xuất hiện đại như: máy nghiền, máy tráng, máy sấy… Năm 2021, sản phẩm cao khô của HTX đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao.

Bình quân mỗi năm, HTX tiêu thụ khoảng 72 tấn gạo để sản xuất ra khoảng 1.152 nghìn bó cao khô, mang lại tổng doanh thu trên 2 tỷ đồng/năm.

Ngoài tiêu thụ sản phẩm cho các thành viên, HTX còn thu mua sản phẩm cho người dân tại địa phương.

Hiện nay, trên địa bàn xã Vạn Linh có gần 200 hộ sản xuất cao khô thương phẩm, là ngành nghề kinh tế mũi nhọn của xã.

Chị Triệu Vân Anh, thành viên HTX cho biết gia đình chị có 4 người làm nghề sản xuất cao khô, từ ngày tham gia vào HTX Phụ nữ sản xuất Cao khô Vạn Linh, không còn phải lo đầu ra cho sản phẩm, Trung bình mỗi tháng, thu nhập bình quân đạt từ 5 – 6 triệu đồng/người. Qua đó, góp phần cải thiện đời sống của các thành viên trong gia đình.

Vươn lên phát triển

Có thể thấy, những năm gần đây, thiên tai, dịch bệnh COVID-19 cũng như suy thoái kinh tế, thị trường tiêu thụ sản phẩm, việc làm ngày một ít... đã gây ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp, HTX nói chung , trong đó có HTX phi nông nghiệp. Trong bối cảnh khó khăn đó, nhiều HTX phi nông nghiệp đã nỗ lực triển khai các phương án hoạt động, từng bước khắc phục khó khăn, vươn lên phát triển.

Ông Nguyễn Đức Bẩy, Giám đốc HTX Thống Nhất, xã Chi Lăng cho biết: HTX được thành lập năm 1998 với ngành nghề chính là xây dựng cơ bản. Những năm gần đây, tình hình hoạt động của HTX đối diện với nhiều khó khăn.

Trước thực tế đó, một mặt đơn vị huy động nguồn nội lực của thành viên HTX để đầu tư trang thiết bị, máy móc, thu hút thợ có tay nghề cao về làm việc tại HTX. Mặt khác, HTX cũng mở rộng thêm ngành nghề sửa chữa máy móc, thiết bị để vừa phục vụ hoạt động xây dựng, vừa tạo thêm việc làm và thu nhập cho người lao động. Vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, những năm gần đây, HTX tạo việc làm cho khoảng 100 lao động với thu nhập từ 5-8 triệu đồng/người/tháng.

Công nhân HTX Thống Nhất thi công công trình.

Thời gian qua, HTX Thống Nhất đã có những bước tiến mạnh mẽ. Hàng trăm công trình lớn nhỏ được xây dựng, hàng trăm lao động có thêm việc làm, thu nhập ổn định và nộp ngân sách nhà nước.

Tương tự, HTX Như Ý, xã Bắc Sơn cũng không ngừng nỗ lực khắc phục khó khăn để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Bà Bùi Như Ý, Giám đốc HTX cho biết: HTX hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực mua, bán thuốc lá nguyên liệu. Mô hình này đòi hỏi nguồn vốn lớn để đầu tư ban đầu cho người dân sản xuất.

Để có nguồn vốn, một mặt HTX huy động từ các thành viên, mặt khác HTX đã chủ động tìm hiểu và vay vốn từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX cũng như ngân hàng thương mại. Có được nguồn vốn ổn định, HTX đã liên kết đầu tư sản xuất, kinh doanh thuốc lá nguyên liệu trên địa bàn xã Bắc Sơn với diện tích 333 ha, mỗi năm đơn vị tiêu thụ cho người dân khoảng 600 tấn thuốc lá. Hoạt động ổn định, HTX tạo việc làm ổn định cho 8 thành viên với mức thu nhập trên 7 triệu đồng/tháng.

Cùng với những phi nông nghiệp kể trên, những năm gần đây, nhiều HTX phi nông nghiệp khác trên địa bàn tỉnh đã không ngừng nỗ lực, cố gắng phát huy nội lực, vượt qua khó khăn. Trong đó, các HTX đã chủ động huy động thêm nguồn lực để mở rộng đầu tư sản xuất, kinh doanh, trọng tâm là đầu tư, nâng cấp máy móc, thiết bị phục vụ hoạt động; tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật vào khâu chế biến sản phẩm để giảm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm; ứng dụng chuyển đổi số từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm...

Hỗ trợ phát triển HTX

Từ thành công của HTX phi nông nghiệp đã giúp lĩnh vực KTTT của tỉnh Lạng Sơn có những bước chuyển mình mạnh mẽ, trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế của tỉnh, nâng cao thu nhập của người dân, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo. Theo kết quả rà soát năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh còn 3,36%, hộ cận nghèo chiếm 8%.

Bên cạnh sự chủ động của các HTX, trong những năm qua, các cấp, ngành liên quan đã đồng hành, hỗ trợ các HTX phi nông nghiệp. Ông Liễu Xuân Du, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Hằng năm, Liên minh HTX tỉnh phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức 10-15 lớp tập huấn cho đại diện các HTX, trong đó có các HTX phi nông nghiệp với các nội dung liên quan đến xây dựng phương án sản xuất kinh doanh; nâng cao nghiệp vụ quản lý, kế toán HTX; hướng dẫn các bước tiếp cận chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển HTX...

Đồng thời, Liên minh HTX tỉnh, các sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thành phố tổ chức gặp mặt, đối thoại tháo gỡ khó khăn cho các HTX thuộc từng lĩnh vực cụ thể; hỗ trợ các HTX phi nông nghiệp tham gia vào các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Ngoài ra, để tháo gỡ khó khăn về vốn cho các HTX, Liên minh HTX đã hỗ trợ 8 HTX phi nông nghiệp vay vốn ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX với số tiền hơn 3 tỷ đồng.

Với sự chủ động, nhạy bén trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của các HTX và sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp, ngành liên quan, nhiều HTX phi nông nghiệp đã vượt qua khó khăn, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, qua đó đảm bảo doanh thu bình quân đạt 1,5-4 tỷ đồng/HTX/năm; thu nhập bình quân của thành viên và người lao động đạt 4-8 triệu đồng/người/tháng.

Mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực, song thực tế hoạt động của các HTX phi nông nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn còn những khó khăn, hạn chế như quy mô nhỏ, nguồn vốn đầu tư còn ít, khả năng cạnh tranh bên ngoài thị trường còn yếu... Trước thực tế đó, bên cạnh sự chủ động của các HTX, hiện nay, các cấp, ngành liên quan tiếp tục triển khai các giải pháp để đồng hành, hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho các HTX nhằm giúp các HTX phi nông nghiệp tiếp tục có những bước phát triển mạnh hơn, ổn định hơn.

Thành Vinh