Phát hiện hành động đơn giản giúp làm giảm hormone căng thẳng

Nghiên cứu chỉ ra rằng cơ thể thiếu nước sẽ phản ứng mạnh mẽ hơn trước áp lực, kích hoạt hormone stress nhiều hơn mức bình thường.

Một công trình đăng trên Journal of Applied Physiology đang thu hút sự chú ý của giới khoa học: những người uống nước ít hơn khuyến nghị có phản ứng cortisol cao hơn khi trải qua bài kiểm tra căng thẳng tâm lý.

Nghiên cứu cho thấy, việc duy trì đủ nước không chỉ tốt cho sức khỏe thể chất mà còn có thể giúp cơ thể kiểm soát phản ứng căng thẳng hiệu quả hơn. Nói cách khác, chai nước bạn mang theo mỗi ngày có thể chính là “công cụ quản lý stress” đơn giản nhất mà nhiều người đang bỏ qua.

Khi cơ thể “khát”, hệ thần kinh cũng căng thẳng

Cơ thể người chứa đến 50 - 60% là nước. Nước giữ vai trò thiết yếu trong hầu hết các quá trình sinh học: điều hòa thân nhiệt, vận chuyển dưỡng chất, bôi trơn khớp và hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, thống kê cho thấy phần lớn người trưởng thành không uống đủ lượng nước cần thiết.

Khi cơ thể bị mất nước, hoạt động của các hệ cơ quan trở nên trì trệ, và theo các nhà khoa học, hệ thống phản ứng stress cũng không ngoại lệ.

Nghiên cứu chỉ ra rằng cơ thể thiếu nước sẽ phản ứng mạnh mẽ hơn trước áp lực, kích hoạt hormone stress nhiều hơn mức bình thường.

Một nhóm nghiên cứu tại Vương quốc Anh đã đặt câu hỏi: Liệu tình trạng hydrat hóa (cấp nước) có ảnh hưởng tới mức độ phản ứng stress của con người? Họ giả định rằng những ai uống ít nước mãn tính sẽ có mức hormone căng thẳng cortisol cao hơn khi gặp áp lực tâm lý.

Thử thách trong phòng thí nghiệm

Nghiên cứu được tiến hành với những nam nữ khỏe mạnh tuổi từ 18 đến 35. Người tham gia ghi lại lượng nước uống trong suốt một tuần và cung cấp mẫu nước tiểu để đánh giá chính xác tình trạng hydrat hóa. Họ được chia thành hai nhóm: nhóm uống ít nước (dưới 1,6 lít/ngày ở nam, dưới 1,5 lít ở nữ) và nhóm uống đủ nước (trên 2,9 lít ở nam và trên 2,5 lít ở nữ).

Sau đó, tất cả được mời tham gia bài kiểm tra stress xã hội Trier - một phương pháp chuẩn quốc tế mô phỏng tình huống gây áp lực tâm lý: phỏng vấn xin việc trước camera và giám khảo. Trong suốt quá trình thử nghiệm, các nhà khoa học theo dõi nước bọt và nhịp tim của người tham gia để đo nồng độ cortisol.

Kết quả: Người uống ít nước căng thẳng hơn rõ rệt. Phân tích dữ liệu cho thấy sự khác biệt đáng kể giữa hai nhóm:

• Cortisol tăng mạnh ở nhóm mất nước, trong khi nhóm uống đủ nước giữ mức ổn định hơn.

• Tình trạng mất nước trước khi thử nghiệm (thể hiện qua nước tiểu sẫm màu) liên quan trực tiếp đến phản ứng cortisol cao.

• Mức lo âu tự cảm nhận và nhịp tim của hai nhóm không khác nhau, cho thấy khác biệt nằm ở phản ứng sinh học, không phải cảm xúc chủ quan.

Uống đủ nước giúp bạn giữ mức cortisol ổn định hơn.

Các nhà khoa học cho rằng đây có thể là một mắt xích giải thích vì sao thói quen uống ít nước lâu dài liên quan tới nhiều rủi ro sức khỏe như viêm mãn tính, bệnh tim mạch và rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ra mối liên hệ chứ chưa khẳng định nguyên nhân - hệ quả. Cần thêm nghiên cứu dài hạn để hiểu rõ hơn tác động của hydrat hóa đối với hệ thần kinh nội tiết.

Lời khuyên của chuyên gia

Cortisol là hormone giúp cơ thể tăng nhịp tim, huy động năng lượng để đối phó với nguy hiểm. Nhưng khi cortisol liên tục duy trì ở mức cao - do stress kéo dài - nó có thể gây mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, suy giảm miễn dịch và tăng nguy cơ bệnh lý.

Vì vậy, duy trì đủ nước không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn góp phần ổn định tâm thần - cảm xúc. Các chuyên gia khuyến nghị lượng nước nên uống mỗi ngày với nam giới là khoảng 15,5 cốc (3,7 lít), với nữ giới là khoảng 11,5 cốc (2,7 lít).

Duy trì đủ nước không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn góp phần ổn định tâm thần - cảm xúc.

Hồng Nhung