Phát hiện, bắt giữ hơn 2.100 vụ buôn lậu, gian lận thương mại trong tháng 11

Một vụ buôn lậu điện thoại di động được lược lượng hải quan phát hiện, bắt giữ. Ảnh: HQ

Nổi lên hiện tượng vận chuyển trái phép vàng, tiền tệ

Theo đánh giá của Cục Hải quan, tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trong tháng 11/2025 vẫn diễn biến phức tạp. Nổi lên hiện tượng vận chuyển trái phép vàng, tiền tệ, điện thoại di động các nhãn hiệu qua biên giới và việc vận chuyển quá cảnh hàng hóa giả mạo nhãn hiệu từ Trung Quốc qua Việt Nam sang Lào, Campuchia.

Trong đó, tập trung tại các tuyến đường bộ các tỉnh biên giới phía Bắc (chủ yếu ở cửa khẩu Hữu Nghị), phía Nam giáp Campuchia và tuyến đường hàng không qua cửa khẩu cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất. Hoạt động lợi dụng loại hình trung chuyển, chuyển khẩu, quá cảnh để vận chuyển hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ vẫn tiếp diễn, tập trung tại các cửa khẩu biên giới với Trung Quốc, Lào và Campuchia. Thủ đoạn phổ biến là: khai sai, không khai báo nhãn hiệu hàng hóa được bảo hộ, trà trộn hàng vi phạm với hàng hợp pháp hoặc lợi dụng khai báo hải quan theo thủ tục đơn giản hàng quá cảnh để không khai nhãn hiệu hàng hóa…

Tuyến đường biển tiếp tục chiếm tỉ trọng vi phạm lớn nhất với 1.314/2.176 vụ, chiếm 60,4% số vụ phát hiện, bắt giữ và xử lý; tập trung tại các cảng biển lớn thuộc Chi cục Hải quan khu vực V, khu vực II, khu vực III và khu vực XII.

Nổi lên hiện tượng vi phạm về điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn nhập khẩu, vi phạm quy định về nhãn mác của hàng hóa... Đặc biệt, đã phát hiện hiện tượng nhập khẩu máy móc thiết bị đã qua sử dụng. Đáng chú ý, tại cảng biển Hải Phòng phát hiện vụ việc nhập khẩuvỏ đạn và một số viên đạn còn sử dụng được, được xác định là vũ khí quân dụng (số lượng 16 bao = 20.010 kg), vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật theo Điều 304 Bộ Luật hình sự năm 2025.

Tuyến đường bộ đã phát hiện 629/2.176 vụ, chiếm 28,9% số vụ phát hiện, bắt giữ và xử lý, tập trung ở các tuyến biên giới Việt - Trung, Việt - Campuchia. Các đối tượng lợi dụng chính sách ưu đãi cư dân biên giới để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa có giá trị cao như: ngoại tệ, thuốc lá, lá thuốc lá, điện thoại, vàng lá, thực phẩm đông lạnh… Hoạt động mua bán, vận chuyển pháo nổ, đường kính trắng, thuốc bảo vệ thực vật tiếp tục diễn ra ở các tỉnh miền Trung và biên giới Việt - Lào. Trong đó, nổi lên hiện tượng vận chuyển pháo nổ và ma túy tăng mạnh ở tuyến đường bộ miền Trung giáp với Lào.

Tuyến hàng không, trong tháng ghi nhận 92/2.176 vụ, chiếm 4,23% số vụ phát hiện, bắt giữ và xử lý; trị giá vi phạm ước tính 20,2 tỉ đồng. Vi phạm chủ yếu tại các cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng và các doanh nghiệp vận chuyển nhanh (FedEx, DHL, UPS…).

Đặc biệt, nổi lên hiện tượng vận chuyển vàng, tiền tệ, ma túy tại cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài chủ yếu từ các đối tượng có quốc tịch Đài Loan và hiện tượng buôn lậu, vận chuyển tôm giống không khai báo hải quan, không có giấy chứng nhận kiểm dịch động vật thủy sản nhập khẩu tại cửa khẩu Sân bay quốc tế Đà Nẵng.

Số vụ vi phạm được phát hiện, xử lý trong tháng 11 tăng hơn 30%

Trước tình hình trên, Cục Hải quan đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tăng cường, hướng dẫn nghiệp vụ, như: đẩy mạnh công tác kiểm soát chống buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng qua biên giới; kiểm tra, giám sát, kiểm soát đối với sản phẩm thuốc giả, nghi ngờ thuốc giả; đấu tranh ngăn chặn vi phạm IUU…

Kết quả bắt giữ và xử lý vi phạm: Từ ngày 15/10 - 14/11/2025, cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 2.176 vụ (tăng 510 vụ, tương đương 30,6% so với cùng kỳ năm trước); trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 2.199 tỉ đồng. Số thu ngân sách nhà nước là 238,4 tỉ đồng. Cơ quan Hải quan khởi tố 4 vụ, chuyển cơ quan khác khởi tố 15 vụ.

Lũy kế từ ngày 15/12/2024 - 14/11/2025, cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý là 17.297 vụ, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính đạt 21.751 tỉ đồng. Số thu ngân sách nhà nước đạt: 948,73 tỉ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 20 vụ và chuyển cơ quan khác khởi tố 115 vụ.

Về đấu tranh phòng, chống ma túy, số liệu của Cục Hải quan cho thấy, từ ngày 15/10-14/11/2025, cơ quan Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên Phòng phát hiện, bắt giữ: 13 vụ/23 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 4 vụ. Tang vật thu được gồm: 86,97kgma túy các loại.

Lũy kế từ ngày 15/12/2024 - 14/11/2025, cơ quan Hải quan đã đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ: 178 vụ/236 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 71 vụ. Tang vật thu được khoảng 2,4 tấn ma túy các loại.

Nguyễn Anh