Pháp có thể không đủ khả năng tăng chi tiêu quốc phòng

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại lễ duyệt binh mừng ngày Quốc khánh. Ảnh: EPA

Theo Đài RT ngày 10/6, tờ Financial Times (FT) gần đây đưa tin rằng Pháp có thể gặp khó khăn trong việc tăng cường chi tiêu quốc phòng, bất chấp chủ trương quân sự hóa sâu rộng hơn của EU. Các chuyên gia nhận định, mức nợ quốc gia ngày càng tăng và thâm hụt ngân sách lớn của Pháp là những trở ngại đáng kể đối với mục tiêu tái vũ trang của Paris.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trước đó đã đề xuất tăng chi tiêu quốc phòng lên 3-3,5% GDP vào năm 2030, gần gấp đôi mức hiện tại. Kế hoạch này sẽ đòi hỏi thêm khoảng 30 tỷ euro (tương đương 34 tỷ USD) hàng năm. Tuy nhiên, các chuyên gia trao đổi với FT cho rằng tình hình tài chính của Pháp hiện quá bấp bênh để thực hiện kế hoạch này.

Cụ thể, tỷ lệ nợ trên GDP của Pháp đã đạt 113% vào năm 2024, thuộc nhóm cao nhất trong EU. Trong khi đó, thâm hụt ngân sách ở mức 5,8%, gần gấp đôi mức trần 3% mà EU quy định. Đáng chú ý, tổng số tiền thanh toán lãi vay nợ của Pháp lên tới 59 tỷ euro vào năm ngoái và dự kiến sẽ đạt 62 tỷ euro vào năm 2025, con số này gần bằng tổng chi phí hàng năm dành cho quốc phòng và giáo dục.

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng chính phủ Pháp đang nỗ lực để thông qua gói cắt giảm thâm hụt. Gói này được cho là bao gồm các biện pháp chưa nhận được sự ủng hộ rộng rãi như cắt giảm chi tiêu xã hội, bao gồm giảm thuế lương hưu và trợ cấp chăm sóc sức khỏe.

Ông Clement Beaune, cựu Bộ trưởng phụ trách châu Âu và là đồng minh của Tổng thống Macron, hiện là người đứng đầu một nhóm nghiên cứu của chính phủ, phát biểu trên FT: "Ở Pháp, và điều này có lẽ khác với những nơi khác, chúng tôi không thể quay lại mục tiêu giảm thâm hụt, cũng không thể tăng thuế vì thuế đã rất cao".

Pháp có thể cân nhắc đề xuất linh hoạt về ngân sách của EU, cho phép các quốc gia vượt quá mức thâm hụt để tăng ngân sách quốc phòng lên 1,5% GDP. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng động thái này khó có thể xảy ra do lo ngại có thể gây hoảng loạn trên thị trường trái phiếu và đẩy chi phí đi vay lên cao. Paris cũng có thể tham gia một chương trình khác của EU cung cấp các khoản vay để mua vũ khí chung. Dù vậy, các chuyên gia nhận định, chi phí tăng và lạm phát có thể khiến Pháp có được ít vũ khí hơn ngay cả khi tăng chi tiêu. Một số chuyên gia đã ví quân đội Pháp có thể trở thành một lực lượng có phạm vi hoạt động rộng nhưng quy mô và năng lực hạn chế.

Kế hoạch tái vũ trang của Pháp diễn ra trong bối cảnh EU đang thúc đẩy tăng cường chi tiêu quốc phòng và giảm bớt sự phụ thuộc vào vũ khí của Mỹ, viện dẫn mối đe dọa từ Nga. Phía Moskva đã nhiều lần bác bỏ các tuyên bố này là "vô nghĩa", đồng thời cáo buộc phương Tây sử dụng nỗi sợ để biện minh cho việc chuyển tiền công quỹ vào vũ khí. Các quan chức Nga cảnh báo rằng sự tích lũy quân sự của EU có nguy cơ gây ra xung đột rộng lớn hơn. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova gần đây cho biết khối này "đã suy thoái thành một thực thể quân sự hóa công khai".

Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc