Phấn đấu đạt tăng trưởng GDP 8,3 - 8,5% năm 2025: Bứt phá để giữ vững vị thế dẫn đầu khu vực

Mục tiêu tăng trưởng: vừa là thách thức vừa là khát vọng

Ngày 5/8/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 226/NQ-CP, xác định mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 đạt 8,3 - 8,5%, với tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân dưới 4,5%. Đây là mức cao nhất trong nhiều năm gần đây, thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ và tầm nhìn chiến lược nhằm đưa Việt Nam duy trì vị trí nhóm tăng trưởng hàng đầu khu vực.

Thúc đẩy tiêu dùng, khai thác hiệu quả thị trường trong nước là một trong những giải pháp quan trọng để cụ thể hóa mục tiêu tăng trưởng. Ảnh: Đan Thanh

Mục tiêu này được đưa ra trong bối cảnh kinh tế thế giới vẫn tiềm ẩn nhiều bất định, tăng trưởng toàn cầu dự báo chỉ ở mức 3% (theo IMF, 7/2025), thương mại quốc tế phục hồi chậm, căng thẳng địa chính trị gia tăng, xu hướng bảo hộ thương mại lan rộng. Trong nước, nền kinh tế đạt những kết quả tích cực nhưng vẫn đối diện không ít thách thức, năng suất lao động cần cải thiện nhanh hơn, hạ tầng chiến lược còn thiếu đồng bộ, và yêu cầu chuyển đổi xanh - số hóa đòi hỏi nguồn lực lớn.

Tuy vậy, những kết quả 6 tháng đầu năm 2025 đã cho thấy nền tảng để bứt phá, khi GDP ước đạt 7,3%, lạm phát khoảng 3%, xuất siêu duy trì, thu ngân sách đạt 66,2% dự toán, FDI đăng ký vượt 20 tỷ USD - mức cao nhất trong 5 năm. Việt Nam tiếp tục thuộc nhóm tăng trưởng cao nhất thế giới, cả ba khu vực nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ đều tăng trưởng tốt.

Củng cố các động lực tăng trưởng

Việt Nam đang có 3 động lực tăng trưởng truyền thống và 2 động lực mới. Trong đó, đầu tư là “đòn bẩy” quyết định. Chính phủ đặt mục tiêu tổng đầu tư toàn xã hội năm 2025 tăng 11 - 12%, tương đương khoảng 2,8 triệu tỷ đồng trong 6 tháng cuối năm, trong đó: vốn đầu tư công giải ngân 100% kế hoạch, bao gồm toàn bộ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi từ ngân sách 2024; vốn tư nhân khoảng 1,5 triệu tỷ đồng; vốn FDI thực hiện khoảng 16 tỷ USD, thu hút mới trên 18 tỷ USD.

Đặc biệt, việc hoàn thành 3.000km đường cao tốc và 1.700km đường bộ ven biển vào cuối năm 2025 sẽ không chỉ thúc đẩy tăng trưởng trước mắt mà còn tạo động lực dài hạn, giảm chi phí logistics (hiện chiếm khoảng 16% GDP, cao hơn nhiều so với mức 8 - 10% của các nền kinh tế phát triển).

Tiêu dùng - sức cầu nội địa. Với quy mô dân số hơn 100 triệu người, tầng lớp trung lưu dự báo đạt 25 triệu người vào năm 2025, sức mua trong nước là bệ đỡ quan trọng. Chính phủ phấn đấu đạt ít nhất 150 triệu lượt khách du lịch nội địa và 25 triệu lượt khách quốc tế; triển khai mạnh mẽ cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, đồng thời khuyến khích thương mại điện tử - lĩnh vực dự báo tăng trưởng trên 20%/năm.

Xuất khẩu - khai thác lợi thế FTA. Với 15 hiệp định thương mại tự do đang có hiệu lực, mục tiêu tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 12%, xuất siêu khoảng 30 tỷ USD hoàn toàn khả thi nếu đa dạng hóa thị trường (giảm phụ thuộc 2 - 3 thị trường lớn); đầu tư nâng cấp công nghệ để đáp ứng các tiêu chuẩn xanh (CBAM, tiêu chuẩn ESG); thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao, nông sản chế biến sâu.

Khoa học - công nghệ và chuyển đổi xanh là hai động lực tăng trưởng mới. Chính phủ xác định khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là “đột phá của đột phá”, tạo nền tảng cho tăng trưởng năng suất và sức cạnh tranh. Các nhiệm vụ trọng tâm gồm: hoàn thiện Chương trình hành động triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, năng lượng tái tạo, nông nghiệp công nghệ cao, logistics thông minh; ban hành danh mục ngành kinh tế xanh và cơ chế thử nghiệm kinh tế tuần hoàn ngay trong quý I/2025.

Giải pháp then chốt để hiện thực hóa mục tiêu

Việc hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng 8,3 - 8,5% trong năm 2025 không chỉ là một thành tích kinh tế đơn thuần, mà còn mang ý nghĩa chiến lược, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ đối với toàn bộ nền kinh tế và xã hội Việt Nam.

Trước hết, quy mô GDP danh nghĩa sẽ tăng thêm 34 - 36 tỷ USD, đưa GDP bình quân đầu người tiến sát 5.300 USD, thu hẹp khoảng cách thu nhập với các quốc gia có thu nhập trung bình cao, đồng thời mở rộng dư địa tài khóa để đầu tư cho hạ tầng, giáo dục, y tế và an sinh xã hội.

Thứ hai, duy trì vị thế trong nhóm nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới sẽ củng cố uy tín và năng lực cạnh tranh quốc gia, tạo bệ phóng cho giai đoạn 2026 - 2030 với mục tiêu tăng trưởng bình quân 7,5%/năm, hướng tới mục tiêu trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2045.

Thứ ba, kết quả này sẽ tạo lực hút mạnh mẽ đối với dòng vốn FDI, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao, năng lượng sạch, công nghiệp xanh - những trụ cột của tăng trưởng bền vững trong tương lai.

Thứ tư, tăng trưởng vượt bậc sẽ kéo theo hàng triệu cơ hội việc làm mới, góp phần giảm tỷ lệ thất nghiệp, tăng thu nhập thực tế và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân, đồng thời thúc đẩy tiêu dùng nội địa và sự phát triển của tầng lớp trung lưu.

Quan trọng hơn, việc đạt được mục tiêu tăng trưởng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bất ổn sẽ gửi thông điệp mạnh mẽ tới cộng đồng quốc tế: Việt Nam kiên định với con đường cải cách, hội nhập sâu rộng và phát triển bền vững, đồng thời khẳng định vị thế là điểm đến đầu tư an toàn, ổn định và giàu tiềm năng ở châu Á - Thái Bình Dương.

Để cụ thể hóa mục tiêu tăng trưởng, thể chế là yếu tố mở đường. Hoàn thiện pháp luật, cơ chế chính sách, tháo gỡ “điểm nghẽn thể chế” được coi là yếu tố quyết định. Trọng tâm là: rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cắt giảm chi phí tuân thủ; sửa đổi luật để khuyến khích PPP, thu hút vốn tư nhân vào hạ tầng; hoàn thiện thể chế cho bộ máy hành chính tinh gọn, hiệu quả, phù hợp Nghị quyết số 18-NQ/TW.

Cùng với đó, cần huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực. Cần đa dạng hóa kênh huy động vốn, phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán, bất động sản lành mạnh; tận dụng dư địa nợ công (hiện ở mức 38% GDP, thấp hơn trần 60%) để tăng chi đầu tư phát triển nhưng bảo đảm an toàn tài chính quốc gia.

Cần đột phá hạ tầng, đẩy nhanh tiến độ các dự án giao thông chiến lược Bắc - Nam, cao tốc liên vùng, sân bay Long Thành, cảng Lạch Huyện, cảng Liên Chiểu; ứng dụng công nghệ số trong quản lý, giám sát tiến độ, chất lượng thi công.

Một yếu tố rất quan trọng nữa là phải phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, gắn đào tạo với nhu cầu doanh nghiệp, đặc biệt trong các ngành công nghệ cao, năng lượng tái tạo, dịch vụ tài chính; khuyến khích hợp tác giữa các trường đại học và doanh nghiệp FDI.

PGS.TS. Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế