Ông Trump ký sắc lệnh cấm công dân một số quốc gia nhập cảnh

Tổng thống Trump ban bố sắc lệnh cấm công dân từ 12 quốc gia nhập cảnh Mỹ. Ảnh: CNN

Theo CNN, lệnh cấm sẽ ngăn toàn bộ công dân từ 12 quốc gia nhập cảnh Mỹ gồm Afghanistan, Myanmar, Chad, Cộng hòa Congo, Guinea Xích đạo, Eritrea, Haiti, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yemen. Công dân 7 quốc gia sẽ bị hạn chế nhập cảnh một phần gồm Burundi, Cuba, Lào, Sierra Leone, Togo, Turkmenistan và Venezuela. Lệnh cấm hoàn toàn có hiệu lực từ 0h01 sáng 9-6 tới. Sắc lệnh bao gồm các trường hợp ngoại lệ đối với người cư trú hợp pháp dài hạn, người có thị thực hiện hành, một số loại thị thực cụ thể và những cá nhân có lý do nhập cảnh phục vụ lợi ích quốc gia của Mỹ.

"Chúng ta sẽ không cho phép bất kỳ ai nhập cảnh nếu họ có ý định gây hại đến đất nước này", ông Trump tuyên bố trong đoạn video đăng trên mạng xã hội X, đồng thời nhấn mạnh rằng danh sách các quốc gia có thể sẽ được điều chỉnh và mở rộng theo tình hình thực tế. Theo sắc lệnh, các quốc gia bị cấm hoàn toàn được đánh giá là có "sự hiện diện quy mô lớn của các tổ chức khủng bố", thiếu hợp tác trong công tác an ninh thị thực, không thể xác minh danh tính người xin nhập cảnh và lưu trữ thông tin tội phạm kém. Ngoài ra, đây cũng là những nước có tỷ lệ công dân ở lại Mỹ quá hạn visa ở mức cao. "Chúng ta không thể cho phép nhập cư từ những quốc gia mà quá trình sàng lọc công dân không đảm bảo an toàn, độ chính xác và tính tin cậy", ông Trump nhấn mạnh.

Theo một quan chức Nhà Trắng, Tổng thống Trump đã đưa ra quyết định cuối cùng về việc ký sắc lệnh này sau vụ tấn công bài Do Thái ở Boulder (bang Colorado) do một công dân Ai Cập thực hiện nhằm vào một nhóm người biểu tình kêu gọi thả con tin Israel ở Gaza. Trước đó ông đã cân nhắc, nhưng vụ tấn công ngày 1-6 đã khiến quá trình này diễn ra nhanh hơn. "Sự việc cho thấy rõ những mối nguy hiểm cực độ đối với đất nước khi việc nhập cảnh của công dân nước ngoài không được kiểm tra kỹ lưỡng", ông Trump cho hay.

Nhà Trắng nói rằng lệnh cấm nhập cảnh mới của Tổng thống Trump là hành động thực hiện lời hứa tranh cử nhằm bảo vệ người Mỹ khỏi những đối tượng nước ngoài nguy hiểm muốn đến Mỹ để gây hại. Bà Abigail Jackson - Phó Thư ký báo chí Nhà Trắng - viết trên mạng xã hội X: "Những biện pháp cấm hợp lý này được áp dụng tùy theo quốc gia, bao gồm các nơi không có quy trình kiểm tra chặt chẽ, có tỷ lệ ở lại quá hạn thị thực cao hoặc không chia sẻ thông tin nhận dạng và mối đe dọa".

Lệnh cấm mới được xem là bước đi đầu tiên trong chiến dịch kiểm soát nhập cư gắt gao mà ông Trump từng cam kết nếu tái đắc cử. Trong bài phát biểu vào tháng 10-2023, ông từng tuyên bố sẽ hạn chế người nhập cảnh từ Gaza, Libya, Somalia, Syria, Yemen và các khu vực bị cho là "đe dọa an ninh quốc gia". Sắc lệnh ngày 4-6 được ban hành chưa đầy năm tháng sau khi Tổng thống Trump nhậm chức nhiệm kỳ hai. Ngay trong ngày đầu tiên tại nhiệm, ông đã ký một sắc lệnh hành pháp chỉ đạo Bộ Ngoại giao, Bộ An ninh Nội địa và Giám đốc Tình báo Quốc gia cùng xây dựng báo cáo đánh giá các quốc gia có "thái độ thù địch" với Mỹ và xem xét liệu việc cho công dân các nước này nhập cảnh có gây rủi ro an ninh quốc gia hay không. Trong nhiệm kỳ đầu, ông Trump từng cấm người từ 7 quốc gia có đa số dân theo Hồi giáo nhập cảnh vào Mỹ. Chính sách này từng bị kiện ra tòa và sau đó bị Tổng thống Joe Biden bãi bỏ khi ông nhậm chức năm 2021.

Sắc lệnh ngày 4-6 là một trong những nỗ lực tham vọng nhất nhằm thay đổi cách tiếp cận của Mỹ đối với hoạt động nhập cảnh trên toàn cầu trong lịch sử hiện đại, có thể ảnh hưởng đến hàng triệu người muốn đến Mỹ để định cư, du lịch, làm việc hoặc học tập.

Trong một diễn biến khác, cũng trong ngày 4-6, ông Trump đã chính thức ký ban hành sắc lệnh siết chặt việc cấp thị thực (visa) cho sinh viên quốc tế có nguyện vọng theo học tại Đại học Harvard. Động thái này được xem là bước tiếp theo sau chỉ đạo từ Bộ Ngoại giao Mỹ hồi tháng 5, yêu cầu toàn bộ cơ quan lãnh sự tại nước ngoài tăng cường kiểm tra, rà soát kỹ lưỡng hồ sơ xin visa của những cá nhân có kế hoạch đến Harvard, bao gồm cả các mục đích học tập, nghiên cứu hoặc tham gia hoạt động học thuật.

Hôm 22-5, Bộ trưởng An ninh Nội địa (DHS) Kristi Noem cũng đã ra lệnh dừng Chương trình Sinh viên và Trao đổi Khách mời (SEVP) của Đại học Havard, vốn là cơ sở pháp lý cho phép trường tuyển sinh viên nước ngoài. Quyết định này ảnh hưởng đến tương lai của hàng nghìn sinh viên cũng như đánh thẳng vào nguồn thu của Đại học Havard từ những nhóm sinh viên này. DHS cho rằng Đại học Harvard "kích động bạo lực và bài Do Thái". Ngôi trường danh tiếng này đã bác bỏ mọi cáo buộc và cam kết sẽ hỗ trợ sinh viên quốc tế. Trường cũng đã đệ đơn kiện Chính phủ liên bang về quyết định thu hồi quyền tuyển sinh sinh viên quốc tế và được Thẩm phán liên bang Allison Burroughs ra phán quyết tạm thời chặn quyết định của DHS.

Việc mất đi lượng sinh viên quốc tế theo học, vốn chiếm hơn 25% số sinh viên của trường, sẽ gây tổn thất lớn cho Harvard do bị mất đi hàng chục nghìn USD học phí của mỗi sinh viên quốc tế cho mỗi năm học. Harvard được mệnh danh là trường đại học giàu nhất nước Mỹ, với quỹ tài trợ năm 2024 lên tới 53,2 tỷ USD.

AN BÌNH