Ông Trump đang nhắm ai vào ghế Chủ tịch Fed?

Theo WSJ, Tổng thống Donald Trump đang cân nhắc khả năng chọn và công bố người thay thế ông Powell ngay từ tháng 9 hoặc thậm chí sớm hơn vào mùa hè năm nay, nếu mức độ bất mãn của ông đối với Cục Dự trữ Liên bang (Fed) tiếp tục gia tăng.

Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh NATO ngày 25/6, ông Trump bóng gió về việc đẩy nhanh quyết định: "Tôi gần như đã chọn được trong 3 hoặc 4 người. May mà Powell sắp hết nhiệm kỳ, vì tôi thấy ông ấy làm rất tệ".

Thách thức lớn nhất với ông Trump là tìm được người vừa trung thành với chủ trương hạ lãi suất, vừa có khả năng thuyết phục Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) gồm 12 thành viên - phần lớn không do ông bổ nhiệm - chấp thuận chính sách này.

Từng là cố vấn Nhà Trắng và Thống đốc Fed, ông Kevin Warsh nay được xem là ứng viên nặng ký thay thế Jerome Powell. Ảnh: WSJ.

Ông Kevin Warsh - cựu Thống đốc Fed và từng cố vấn cho Tổng thống George W. Bush - hiện là một trong những cái tên hàng đầu. Ông từng được ông Trump mời thảo luận về khả năng thay Powell từ đầu năm nay, đồng thời là ứng viên Bộ trưởng Tài chính hồi năm ngoái.

Phát biểu tại một sự kiện kín ở Boston gần đây, Warsh nhận định ông Powell có thể hoàn tất nhiệm kỳ, nhưng cũng không loại trừ khả năng ông Trump sẽ "sớm đưa ra đề cử để biến một Chủ tịch mãn nhiệm thành 'con vịt què' thực sự".

Tuy nhiên, một số cố vấn của ông Trump lo ngại rằng Kevin Warsh có thể hành xử độc lập nếu được bổ nhiệm, do quan điểm lâu nay của ông thiên về kiểm soát lạm phát. Điều này khiến ông bị gắn mác "diều hâu" trong giới hoạch định chính sách.

"Khi mọi thứ trở nên miễn phí, khi lãi suất chạm ngưỡng 0, nền kinh tế sẽ phải gánh chịu những hậu quả nghiêm trọng", ông cảnh báo về rủi ro từ việc hạ lãi suất quá thấp. Đồng thời, ông nhấn mạnh: "Nếu Tổng thống đang tìm một người dễ uốn theo ý mình, tôi e mình không phải là lựa chọn phù hợp".

Ông Kevin Hassett - Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia. Ảnh: Forbes.

Một ứng viên tiềm năng khác là ông Kevin Hassett, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia, nhưng ông này cho biết không quan tâm đến vị trí Chủ tịch Fed.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đang được một số cố vấn thân cận với ông Trump ủng hộ mạnh mẽ nhờ khả năng xử lý khéo léo chính sách thuế quan.

Dù từng cam kết hoàn thành nhiệm kỳ tại Bộ Tài chính, Bessent được cho là từng bày tỏ hứng thú với vị trí Chủ tịch Fed. "Tôi sẵn sàng làm bất cứ điều gì Tổng thống Trump muốn", ông nói với các nhà lập pháp.

Việc có quan hệ cá nhân tốt với ông Trump sẽ là một lợi thế rất lớn. Khi bổ nhiệm ông Powell, Tổng thống Trump gần như không quen biết ông. Do đó, lần này, ông muốn đảm bảo rằng người kế nhiệm sẽ trung thành tuyệt đối với mình.

Ông Trump cũng được cho là đang cân nhắc ông David Malpass - người từng được ông bổ nhiệm làm Chủ tịch Ngân hàng Thế giới. Gần đây, ông Malpass đã lên tiếng kêu gọi giảm lãi suất và chỉ trích các mô hình phân tích của Fed là lỗi thời. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ vẫn tỏ ra lưỡng lự vì cho rằng Malpass "không đủ hình ảnh truyền hình".

Christopher Waller - một thành viên trong Hội đồng Thống đốc Fed, do ông Trump bổ nhiệm năm 2020 - cũng là một lựa chọn đang thu hút chú ý. Ông là người đầu tiên công khai kêu gọi cắt giảm lãi suất trong kỳ họp tháng 7 sắp tới, cho rằng Fed đã "tạm dừng" quá lâu trong bối cảnh rủi ro lạm phát từ thuế quan không xảy ra như dự báo.

Từng được ông Trump bổ nhiệm vào Fed năm 2020, Christopher Waller trở thành cái tên sáng giá nhờ lập trường nới lỏng chính sách tiền tệ. Ảnh: WSJ.

Việc các ứng viên tiềm năng bắt đầu công khai thể hiện lập trường chính sách cho thấy cuộc đua kế nhiệm Powell đang dần ảnh hưởng đến định hướng nội bộ của Fed. Ông Hassett mới đây cũng trích dẫn ý kiến của Waller để kêu gọi cắt giảm lãi suất.

Dù vậy, chiến lược công bố sớm của ông Trump cũng mang lại không ít rủi ro. Nếu chọn sai thời điểm, tân Chủ tịch có thể bị đánh giá là "cái bóng" hoặc "tay sai", ảnh hưởng tới khả năng thuyết phục các đồng nghiệp tại Fed và thậm chí làm mất lòng ông Trump trước khi chính thức nhậm chức.

"Càng công bố sớm, cái đích bị ngắm bắn càng lớn, và khả năng người đó thực sự thay Powell càng nhỏ", chuyên gia kinh tế Douglas Rediker cảnh báo.

Mùa thu năm ngoái, ông Bessent từng gợi ý về việc bổ nhiệm một "Chủ tịch trong bóng tối" để giảm ảnh hưởng của ông Powell, nhưng sau đó rút lại đề xuất này sau khi bị chỉ trích dữ dội.

Ngay cả khi nhiệm kỳ Chủ tịch kết thúc vào tháng 5/2026, ông Powell vẫn có thể tiếp tục ở lại Fed với vai trò thành viên hội đồng quản trị đến năm 2028. Điều này khiến việc sắp xếp nhân sự kế nhiệm càng trở nên phức tạp hơn.

Trả lời Quốc hội hôm 24/6, ông Powell khẳng định không bận tâm đến các tranh cãi chính trị: "Tôi chỉ muốn trong thời gian còn lại ở Fed, kinh tế Mỹ tiếp tục vững mạnh và lạm phát được kiểm soát. Tôi muốn bàn giao lại cho người kế nhiệm trong điều kiện tốt nhất, và đó là điều duy nhất tôi nghĩ đến".

Cẩm Tú