Ông Tập Cận Bình nhấn mạnh quan hệ Trung – Nga 'không giới hạn', thách thức áp lực từ Mỹ

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trước cuộc gặp tại Bắc Kinh hôm 2/9. Ảnh: Reuters.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói với Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng Trung – Nga đã vượt qua thử thách của những biến động quốc tế và sẽ tiếp tục ủng hộ lẫn nhau. Cuộc gặp cấp cao này cho thấy sự đoàn kết trong bối cảnh áp lực ngày càng gia tăng từ Mỹ và các đồng minh.

“Quan hệ Trung – Nga đã đứng vững trước thử thách của tình hình quốc tế và trở thành hình mẫu cho quan hệ liên quốc gia – tình láng giềng vĩnh cửu, hữu nghị, hợp tác chiến lược toàn diện, cùng có lợi và đôi bên cùng thắng”, ông Tập phát biểu khi mở đầu cuộc gặp với ông Putin sáng 2/9.

“Trung Quốc sẵn sàng duy trì giao lưu cấp cao chặt chẽ với Nga”, ông Tập nói thêm, đồng thời khẳng định Bắc Kinh sẽ “phối hợp kịp thời” lập trường về các vấn đề liên quan đến lợi ích cốt lõi và mối quan tâm lớn của hai nước.

Cuộc hội đàm diễn ra trước tiệc chiêu đãi tại tư dinh của ông Tập trong khu Trung Nam Hải, đúng lúc Bắc Kinh và Moscow kêu gọi xây dựng một trật tự thế giới đa cực mới, thay thế hệ thống mà họ cho là bị chi phối bởi phương Tây do Mỹ dẫn dắt.

Cả Trung Quốc và Nga đều cho rằng họ đang hứng chịu cái gọi là “bắt nạt kinh tế” khi Bắc Kinh đối đầu Washington trong cuộc chiến thương mại, còn Nga thì đối diện nguy cơ lệnh trừng phạt mới từ Mỹ nếu từ chối đàm phán hòa bình với Ukraine sau hội nghị thượng đỉnh giữa ông Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Hôm thứ Hai, bên lề hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) tại Thiên Tân, ông Putin đã có cuộc trao đổi không chính thức với ông Tập, đồng thời thông báo chi tiết về cuộc gặp với ông Trump ở Alaska tháng trước, theo hãng tin Tass của Nga.

Trong cuộc gặp hôm thứ Ba, ông Tập kêu gọi các quốc gia “cùng chí hướng” hợp tác để thúc đẩy một trật tự đa cực “công bằng và hợp lý hơn”.

“Tôi đã đưa ra Sáng kiến Quản trị Toàn cầu với mục tiêu hợp tác cùng các nước đồng chí hướng, kiên quyết duy trì mục tiêu và nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc, đồng thời thúc đẩy phát triển một hệ thống quản trị toàn cầu công bằng và hợp lý hơn”, ông Tập cho biết, nhắc đến khuôn khổ chính sách mới được công bố hôm thứ Hai.

Khẳng định Trung – Nga là những người ủng hộ mạnh mẽ cho “chủ quyền bình đẳng, pháp quyền quốc tế và chủ nghĩa đa phương”, ông Tập nhấn mạnh hai bên sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp trên các diễn đàn đa phương như BRICS và G20.

Ông Putin, đi cùng đoàn quan chức và doanh nhân Nga, có chuyến thăm mà phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov gọi là “chưa từng có tiền lệ” tới Trung Quốc.

Bắc Kinh là chặng dừng thứ hai của ông Putin trong chuyến thăm 4 ngày. Trước đó, ông đã đến thành phố cảng Thiên Tân hôm Chủ nhật để dự hội nghị SCO, nơi có sự tham gia của hơn 20 nguyên thủ, trong đó có Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan.

Trong tuyên bố chung, các thành viên SCO tái khẳng định cam kết bảo vệ một “hệ thống thương mại đa phương cởi mở, minh bạch, bao trùm, không phân biệt đối xử và dựa trên luật lệ”.

“Tất cả các quốc gia thành viên phản đối các biện pháp cưỡng ép đơn phương, bao gồm các biện pháp kinh tế vi phạm Hiến chương LHQ và các chuẩn mực luật pháp quốc tế cũng như nguyên tắc và quy định của WTO”, tuyên bố nêu rõ.

Nhiều quốc gia SCO – khối chính trị, kinh tế và an ninh Á – Âu thành lập năm 2001 – hiện đang chịu các lệnh trừng phạt và thuế quan từ Mỹ.

Cuộc gặp giữa ông Tập và ông Putin diễn ra khi Bắc Kinh và Moscow ngày càng xích lại gần nhau trong bối cảnh chia rẽ địa chính trị với phương Tây, đồng thời phối hợp sâu rộng trên nhiều lĩnh vực theo “quan hệ đối tác không giới hạn”.

Hai nhà lãnh đạo đã gặp trực tiếp hơn 40 lần và thường xuyên điện đàm. Trước thềm hội nghị thượng đỉnh lịch sử với ông Trump ở Alaska, ông Putin cũng đã điện đàm với ông Tập để cập nhật tình hình quan hệ Nga – Mỹ.

Các quan chức cấp cao Trung – Nga cũng thường xuyên hội ý về các vấn đề từ an ninh quốc gia đến đầu tư, trong khi quân đội hai nước tiến hành tập trận chung định kỳ.

Ông Putin cho biết trên Tân Hoa Xã rằng hai bên đã đồng ý chọn giai đoạn 2026–2027 làm “Năm Giáo dục Nga – Trung”, trong đó hợp tác về khoa học, công nghệ và đổi mới sẽ được thúc đẩy nhằm bảo đảm chủ quyền công nghệ của cả hai quốc gia.

Huyền Chi