Ông Boris Johnson chính thức từ chức Thủ tướng Anh, ai sẽ là người thay thế tiềm năng?

Chiều 7-7, trong bài phát biểu tại văn phòng làm việc (số 10, phố Downing, London), ông Boris Johnson tuyên bố từ chức lãnh đạo đảng Bảo thủ và từ chức thủ tướng Anh trong bối cảnh bị chỉ trích vì loạt vấn đề gần đây, đài CNN đưa tin.

“Rõ ràng ý nguyện của đảng Bảo thủ là cần có một nhà lãnh đạo mới của đảng, do đó sẽ có một thủ tướng mới. Thời gian bầu lãnh đạo mới của đảng sẽ được công bố vào tuần tới" - ông nói.

Ông cho biết thêm rằng đã chỉ định một nội các để duy trì hoạt động của chính phủ cho đến khi lãnh đạo mới được bổ nhiệm.

Ông Boris Johnson phát biểu từ chức thủ tướng Anh tại văn phòng ở số 10, phố Downing (London) ngày 7-7. Ảnh: REUTERS

Trước đó, hãng Reuters đưa tin hơn 50 chính khách, gồm quan chức chính quyền và nghị sĩ đảng Bảo thủ, đã nộp đơn từ chức để phản đối ông Johnson.

Các vụ từ chức diễn ra sau khi có thông tin cho rằng ông Johnson dù biết nghị sĩ Chris Pincher bị điều tra vì các cáo buộc có “hành vi sai trái” hồi năm 2019, nhưng vẫn bổ nhiệm ông này vào vị trí Phó lãnh đạo văn phòng kỷ luật đảng Bảo thủ.

Trong nhiều tháng qua, nhà lãnh đạo Anh cũng liên tục bị chỉ trích về việc tổ chức tiệc tùng khi nước Anh đang áp đặt lệnh phong tỏa vì COVID-19.

Nhiều trang tin tức như The Independent, The Telegraph, TIME, France 24, Reuters,… đã có một số dự đoán về người có khả năng sẽ thay thế ông Johnson, ngồi vào vị trí Thủ tướng Anh. Vậy những người này là ai?

Ông Rishi Sunak

Ông Sunak từ lâu đã được coi là nhân vật “hiển nhiên” kế nhiệm ông Johnson trở thành nhà lãnh đạo tương lai của đảng Bảo thủ, theo tờ The Telegraph.

Trong đơn từ chức ngày 5-7, ông Sunak cho biết đối với ông, việc từ chức Bộ trưởng Tài chính trong bối cảnh hiện tại là một quyết định không hề dễ dàng. Ông nói thêm rằng công chúng “thực sự mong đợi một chính phủ hoạt động đúng đắn, có thực lực và nghiêm túc”, đồng thời nhấn mạnh “những tiêu chuẩn này đáng được đấu tranh và đó là lý do từ chức”.

Theo Reuters, ông được dư luận ca ngợi về gói giải cứu nền kinh tế trong thời kỳ đại dịch COVID-19 lên đến 410 tỉ bảng Anh, bao gồm chương trình duy trì việc làm, ngăn chặn tình trạng thất nghiệp hàng loạt.

Tuy nhiên, ông cũng hứng chịu nhiều chỉ trích vì không hỗ trợ đủ chi phí sinh hoạt cho các hộ gia đình, hay cùng với với ông Johnson vi phạm quy tắc phòng chống dịch.

Bà Liz Truss

Được xem là nhà chức trách của nhân dân, bà Truss có sức ảnh hưởng vô cùng vững chắc trong lòng các nghị sĩ và cử tri của đảng Bảo thủ. Bà giữ chức Ngoại trưởng Anh từ tháng 9-2021 và đóng vai trò khá nổi bật trong phản ứng của Anh trước chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine.

Theo tạp chí TIME, bà cũng đóng vai trò quan trọng trong việc điều phối các cuộc đàm phán hậu Brexit với Liên minh châu Âu (EU). Brexit là thuật ngữ chỉ sự kiện Anh rời khỏi EU.

Ông Sajid Javid

Ông Sajid Javid - người từng tranh cử lãnh đạo đảng Bảo thủ hồi năm 2019 - giữ vị trí Bộ trưởng Y tế Anh kể từ mùa hè năm 2021, từ chức ngày 5-7, theo The Telegraph.

Ông là thành viên nội các Anh đầu tiên từ chức giữa vụ bê bối của ông Pincher. Ông Javid nói rằng: "Được phục vụ dưới vai trò này là một đặc ân lớn, song tôi rất tiếc vì không thể tiếp tục với sự tận tâm hết lòng”.

Trong thời gian làm Bộ trưởng Y tế, ông đã áp dụng cách tiếp cận cứng rắn hơn đối với COVID-19 so với người tiền nhiệm Matt Hancock, và đã lên tiếng phản đối những lời kêu gọi phong tỏa toàn quốc.

Theo hãng tin France 24, ông Javid đang đối mặt những nghi vấn xung quanh tài sản cá nhân và các vấn đề về thuế.

Ông Ben Wallace

Ông Wallace giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng Anh kể từ tháng 7-2019 khi ông Johnson lên làm thủ tướng nước này.

Theo The Telegraph, các động thái của ông đối với cuộc khủng hoảng Ukraine đã khiến ông giành được nhiều ủng hộ và được đón nhận như một thủ tướng tương lai, dù ông bày tỏ không hứng thú với vị trí số 1 này.

Một người ủng hộ đảng Bảo thủ Anh nói với The Telegraph rằng sẽ có một "lễ đăng quang" cho ông Wallace trong trường hợp có khoảng trống lãnh đạo. Trong các cuộc thăm dò cử tri Bảo thủ về người mà họ muốn trở thành lãnh đạo tiếp theo của họ, ông Wallace luôn dẫn đầu bảng xếp hạng, The Telegraph đưa tin.

Theo TIME, tính đến hiện tại, ông Wallace vẫn chưa dính phải bất kỳ bê bối chính trị nào.

Ông Nadhim Zahawi

Ông Zahawi là người vừa được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Tài chính mới của Anh.

Theo Reuters, ông đã gây ấn tượng với vai trò là Bộ trưởng Vaccine, đưa nước Anh trở thành một trong những nước triển khai tiêm ngừa COVID-19 nhanh nhất trên thế giới.

Ông được bầu vào Quốc hội Anh năm 2010 và từng làm Bộ trưởng Giáo dục nước này. Tuần trước, ông Zahawi nói rằng việc trở thành Thủ tướng sẽ là một "vinh dự" đối với bản thân.

Ông Jeremy Hunt

Trong cuộc đua trở thành lãnh đạo đảng Bảo thủ Anh 2019, cựu ngoại trưởng Jeremy Hunt về nhì, xếp sau ông Johnson.

Theo Reuters, nếu trở thành thủ tướng, ông Hunt có thể sẽ mang phong cách lãnh đạo nghiêm túc hơn và ít gây tranh cãi hơn, sau những xáo trộn trong nhiệm kỳ của ông Johnson.

Đầu năm nay, ông Hunt cho biết tham vọng trở thành thủ tướng của mình vẫn chưa hoàn toàn biến mất. Ông cho biết đã bỏ phiếu chống trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm đối với Thủ tướng hồi tháng trước.

DƯƠNG KHANG