Ổn định thị trường cổ phiếu, minh bạch thị trường trái phiếu

Thị trường chứng khoán đang trở thành kênh đầu tư thu hút nhiều người dân tham gia. Ảnh: NGỌC THẮNG

Phiên giao dịch chiều 20/4 vừa khép lại trong sự hụt hẫng của giới đầu tư chứng khoán. Chỉ số Vn-Index lại dò đáy mới 1.384,72 điểm; giảm 21,73 điểm (1,55%). Sắc đỏ và xanh lơ bao trùm bảng điện tử. Trên sàn HoSE chỉ có 76 mã tăng giá (trong đó 6 mã tăng trần), 43 mã giữ giá tham chiếu, còn lại 381 mã giảm giá (trong đó 99 mã giảm sàn). Áp lực bán tháo vẫn lớn từ sau 14 giờ chiều trong khi lực cầu yếu ớt khiến cho chỉ số rơi tự do.

Trước đó, ngày 19/4 chỉ 30 phút cuối phiên, lệnh bán tháo trên diện rộng đã khiến VN-Index rơi 26,15 điểm, xuống 1.406,45 điểm - mức đáy thấp nhất kể từ 27/10/2021.

Kể từ đầu tháng 4 đến giờ, thị trường chỉ có bốn phiên tăng điểm (trong đó ba phiên tăng nhẹ), còn lại đều là những phiên giảm mạnh. Vốn hóa thị trường (đến hết ngày 19/4) đã “bốc hơi” 19 tỷ USD.

Tình trạng này có nguyên nhân dài hạn và định kỳ (lạm phát, FED nâng lãi suất, ảnh hưởng xung đột Nga-Ukraine, áp lực bán giải chấp margin của các công ty chứng khoán…) song cũng có nguyên nhân ngắn hạn từ việc một số lãnh đạo doanh nghiệp niêm yết bị bắt giam và sau đó là hiệu ứng của hàng loạt tin đồn thất thiệt khác.

Theo báo cáo của Công ty Chứng khoán SSI, tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp lưu hành tính đến cuối năm 2021 đạt khoảng 1,39 triệu tỷ đồng, tương đương tốc độ tăng trưởng bình quân 46%/năm trong giai đoạn 2017-2021. Quy mô thị trường trái phiếu tăng mạnh từ 4,93% GDP năm 2017 lên 16,6% GDP năm 2021.

Đối với thị trường cổ phiếu, chỉ trong năm 2021, chỉ số VN-Index đã tăng gần 395 điểm, cán mốc 1.498,28 điểm. Trong năm, thị trường đã nhiều lần lập đỉnh cao hơn 1.500 điểm, có những phiên giao dịch đạt kỷ lục thanh khoản 56.100 tỷ đồng. Cuối năm 2021, vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt hơn 7,7 triệu tỷ đồng, tăng 35,7% so với năm 2020, xấp xỉ 123% GDP năm 2020.

Cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp là hai trụ cột chính của thị trường chứng khoán, là kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng của nền kinh tế, bên cạnh kênh huy động vốn truyền thống là ngân hàng thương mại. Tại Nghị quyết 54 cơ cấu lại nền kinh tế 2021-2025, được Chính phủ ban hành ngày 12/4/2022, Chính phủ đặt mục tiêu đến 2025, quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu tối thiểu 85% GDP, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp 20% GDP.

Công ty Chứng khoán VNDIRECT cho rằng, việc chủ tịch một tập đoàn bị bắt vì tội danh “thao túng chứng khoán” vừa qua đã gây rung lắc thị trường trong ngắn hạn, nhưng về dài hạn thể hiện nỗ lực của Chính phủ nhằm duy trì sự phát triển bền vững của thị trường và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư.

Phần lớn các chuyên gia tài chính đều cho rằng, các nhịp rung lắc của thị trường phản ánh xu hướng tích lũy ngắn hạn và là cơ hội để gia tăng tỷ trọng cổ phiếu tốt với giá hấp dẫn. Công ty Chứng khoán Rồng Việt đánh giá, rủi ro từ nhóm cổ phiếu nhỏ gia tăng khi cơ quan chức năng mạnh tay hơn trong việc xử lý các trường hợp vi phạm trên thị trường. Dù vậy, mùa đại hội cổ đông trong tháng 4/2022 sẽ là yếu tố dẫn dắt thị trường và dòng tiền luân chuyển đến cổ phiếu có câu chuyện tăng trưởng mạnh, nền tảng cơ bản tốt.

Ông Huỳnh Anh Tuấn, Phó Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đông Á khuyên nhà đầu tư rằng, thực tế vẫn có những nơi trú ẩn an toàn giúp bảo toàn được danh mục, thậm chí thu lãi lớn ngay trong thời điểm giông bão nhất. “Dòng tiền sẽ từ từ tìm đến cổ phiếu cơ bản, ngành hưởng lợi và doanh nghiệp có ban quản trị tốt”, ông Tuấn nói.

Thực tế cho thấy, sau hàng loạt phiên giảm điểm làm nhóm cổ phiếu đầu cơ, những cổ phiếu nhỏ đã tăng quá nóng trước đó như NVT, DNP, HUT, HQC, FLC, ROS, KLF… bị “bốc hơi” vài chục %, vẫn có những cổ phiếu tốt âm thầm lập đỉnh mới như FPT, TNG, SJC, DGC, CTR, SCS, TRA, MWG, VHC…

Chiều 20/4, trên trang cá nhân của mình, Chủ tịch SSI, ông Nguyễn Duy Hưng đã chia sẻ quan điểm về những biến động của thị trường chứng khoán thời gian gần đây. Ông Hưng cho rằng, việc cơ quan chức năng kiểm soát việc giao dịch của một số nhóm thao túng thị trường, cũng như đang kiểm tra chấn chỉnh việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp của các tập đoàn kinh tế tư nhân đã ảnh hưởng giảm sâu đến thanh khoản và giá của một số mã chứng khoán, nhưng thật sự vẫn theo xu thế chung của thị trường thế giới.

Theo thống kê, sau khi FED tăng lãi suất, thì hai tháng đầu thị trường chứng khoán luôn bị điều chỉnh giảm, nhưng sau 12 tháng thì đa số thị trường tăng điểm cao hơn so với trước khi tăng lãi suất. Từ đầu năm tới nay, VN-Index giảm 7%, Mỹ (SP500) giảm 6,4%, Hàn Quốc giảm 9%, Hang Seng giảm 9,7%, Trung Quốc giảm 16,5%….

“P/E dự báo của thị trường Việt Nam cho năm 2022 đang là tầm 13.5, khá là thấp. Theo suy nghĩ của cá nhân tôi, thị trường đang mang lại nhiều cơ hội hơn là rủi ro cho nhà đầu tư so với lúc thị trường tăng nóng ở đỉnh… “Qua cơn mưa trời lại sáng”, việc lành mạnh hóa thị trường luôn là yếu tố tích cực nhằm bảo vệ nhà đầu tư và cả nền kinh tế”, ông Hưng nói.

Cuối cùng, các chuyên gia cũng khuyến nghị nhà đầu tư nên bình tĩnh, thận trọng trước khi đưa ra các quyết định đầu tư. Hạ dần tỷ trọng giao dịch ký quỹ (margin) về 0, cơ cấu lại danh mục theo hướng giảm tỷ trọng cổ phiếu đầu cơ, nâng tỷ trọng cổ phiếu tốt là việc nên làm lúc này.

Đối với giao dịch trái phiếu doanh nghiệp, theo TS Nguyễn Hoàng Nam, Trưởng khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường ĐH Đại Nam, nhà đầu tư phải nhận biết được trái phiếu tốt, bằng cách dựa vào sự minh bạch tài chính của doanh nghiệp phát hành; đồng thời phải hiểu về doanh nghiệp và trái phiếu do doanh nghiệp đó phát hành. Nếu chưa hiểu rõ, nhà đầu tư cần tham vấn về phân tích trái phiếu hoặc đầu tư trái phiếu thông qua quỹ trái phiếu hoặc quỹ của các công ty bảo hiểm nhân thọ.

THÁI BẢO