Nước Đức loay hoay vực dậy vị thế kinh tế đang 'rơi tự do'

Nhóm ngành công nghiệp Đức lên tiếng cảnh báo nền kinh tế nước này đang "rơi tự do". (Nguồn: France24)

Ngày 2/12, Liên đoàn Công nghiệp Đức (BDI) nhận định, nền kinh tế Đức đang trải qua "cuộc khủng hoảng sâu sắc nhất trong lịch sử" kể từ sau Thế chiến II, đồng thời kêu gọi chính phủ của Thủ tướng Friedrich Merz nhanh chóng hành động để vực dậy nền kinh tế.

Bức tranh nhiều gam xám

Trong báo cáo mới nhất, BDI – tổ chức bao trùm của ngành công nghiệp Đức, đã đưa ra cảnh báo về lĩnh vực công nghiệp nước này, mô tả khả năng cạnh tranh kinh tế của Berlin đang "rơi tự do" và kêu gọi chính phủ hành động quyết liệt để ngăn chặn thiệt hại lâu dài.

Chủ tịch BDI Peter Leibinger nhấn mạnh, sự suy thoái này không còn mang tính chu kỳ nữa, mà mang tính cấu trúc. Ông Leibinger nêu rõ: "Nền tảng công nghiệp của Đức đang bị xói mòn. Đây là cuộc khủng hoảng kinh tế sâu sắc nhất kể từ khi Cộng hòa Liên bang được thành lập, nhưng chính phủ Berlin lại không có phản ứng cần thiết".

Báo cáo của BDI dự báo, sản lượng công nghiệp của Đức sẽ giảm 2% trong năm 2025, đánh dấu năm thứ tư liên tiếp sụt giảm. Từ mức đỉnh điểm năm 2018, sản lượng công nghiệp của Đức đã liên tục mất đà cho đến nay.

Vị thế kinh tế của đất nước này cũng được đánh giá là đang "rơi tự do".

Các ngành công nghiệp chủ chốt của đầu tàu kinh tế châu Âu như hóa chất, máy móc và thép vẫn chịu áp lực lớn, với công suất sử dụng nhà máy hóa chất giảm xuống chỉ còn 70%. Ngành công nghiệp ô tô đã cho thấy sự phục hồi khiêm tốn về sản lượng và công suất sử dụng, mặc dù việc làm trong lĩnh vực này vẫn đang gặp khó khăn.

Chủ tịch Leibinger kêu gọi "sự thay đổi chính sách kinh tế cơ bản" tập trung vào việc khôi phục khả năng cạnh tranh và thúc đẩy tăng trưởng. "Mỗi tháng không có cải cách cơ cấu sẽ làm mất việc làm và sự thịnh vượng, đồng thời hạn chế nghiêm trọng khả năng xoay xở tài chính trong tương lai của chính phủ", ông nói.

BDI kêu gọi chính phủ Đức ưu tiên đầu tư hơn cho tiêu dùng, sử dụng các quỹ đặc biệt một cách minh bạch cho chi tiêu bổ sung trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng và đổi mới.

Hiệp hội này cũng chỉ trích việc chuyển hướng nguồn vốn từ các sáng kiến đầu tư sang các chương trình mang động lực chính trị như mở rộng lương hưu.

Trong khi đó, Brian Fuerderer, người đứng đầu và nhà sáng lập của Microqore Medical – nhà sản xuất thiết bị phẫu thuật công nghệ cao của Đức, đồng tình với đánh giá của BDI, cho rằng nền kinh tế Đức đang bị kìm hãm bởi quy định quá mức và thiếu đổi mới.

Ông nói: "Ở Đức, tinh thần kinh doanh thực sự không còn tồn tại nữa. Các nhà sản xuất ô tô không còn là những người dẫn đầu... Và tôi nghĩ đó là nơi nảy sinh ra vấn đề, đó là tinh thần đổi mới không còn được khuyến khích hay chú trọng nữa".

Triển vọng sẽ ra sao?

Nước Đức đang phải đối mặt với một loạt khó khăn như chi phí năng lượng cao đè nặng lên các nhà sản xuất, nhu cầu xuất khẩu yếu tại các thị trường trọng điểm, hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc và chính sách thuế quan của Mỹ.

Trong bối cảnh đó, triển vọng kinh tế chung của nước Đức cũng ảm đạm.

Nền kinh tế Đức đang trải qua giai đoạn khó khăn nhất kể từ đầu những năm 2000 đến nay. Nước này hai năm liên tiếp tăng trưởng âm, trong đó năm 2024 quy mô GDP giảm 0,2%, còn năm 2023 GDP nền kinh tế này đã sụt 0,3%.

Sau hai năm không tăng trưởng, chính phủ và các viện nghiên cứu kinh tế Đức dự báo sẽ có sự cải thiện nhẹ vào năm 2025, với tăng trưởng GDP dự kiến đạt khoảng 0,9-1,3% nhờ vào việc tăng cường chi tiêu.

Thủ tướng Merz đã bảo vệ các hành động của chính phủ, cho rằng sẽ cần thời gian để đưa nền kinh tế Đức trở lại đúng hướng và chỉ ra những cải cách đã được ban hành, bao gồm việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và giảm chi phí điện năng cho ngành công nghiệp.

Còn Công đoàn công nghiệp hàng đầu của Đức, IG Metall, cho biết mặc dù tình hình của ngành công nghiệp Đức "chắc chắn là nghiêm trọng, nhưng bức tranh toàn cảnh lại đa dạng hơn những gì thường được mô tả".

IG Metall khẳng định, trong một số ngành công nghiệp như "hàng không vũ trụ, công nghệ y tế và năng lượng, sản xuất đường sắt và quốc phòng, nhìn chung mọi thứ đều tốt đẹp".

Một số người hy vọng rằng, hàng nghìn việc làm bị cắt giảm trong ngành ô tô và các ngành công nghiệp khác của Đức có thể được thay thế bằng các vị trí mới trong các công ty quốc phòng, vốn đang tuyển dụng nhiều nhân sự khi các nước châu Âu tái vũ trang để đối mặt với mối đe dọa an ninh ngày càng gia tăng.

Dù vậy, Chủ tịch BDI cho rằng: "Nước Đức hiện cần một sự thay đổi căn bản trong chính sách kinh tế, với những ưu tiên rõ ràng cho năng lực cạnh tranh và tăng trưởng".

Ông Leibinger cho biết thêm, nếu mỗi tháng nước Đức không có những cải cách cơ cấu quyết liệt, thì sẽ làm mất thêm việc làm và sự thịnh vượng, đồng thời hạn chế nghiêm trọng khả năng xoay xở của nhà nước trong tương lai.

(tổng hợp)

Hải Yến