Nữ sinh duy nhất lĩnh vực Sinh học ứng dụng được vinh danh toàn quốc
Giữa những dãy phòng thí nghiệm ở Trường Đại học Bách khoa - ĐHQG TP Hồ Chí Minh, nơi tiếng máy phân tích hòa cùng ánh sáng lạnh lẽo của đèn soi hiển vi, có một cô gái nhỏ nhắn đang miệt mài bên ống nghiệm. Đó là Hồ Thái Anh Thi, sinh viên Khoa Kỹ thuật Hóa học, là gương mặt duy nhất trong lĩnh vực Sinh học ứng dụng được vinh danh tại Giải thưởng 'Nữ sinh Khoa học Công nghệ Việt Nam năm 2025'.
Hành trình từ tò mò đến đam mê nghiên cứu
Với Anh Thi, hành trình đến với sinh học bắt đầu bằng niềm tò mò: “Sinh học ứng dụng là sự dung hòa giữa vận động tự nhiên của sự sống và sự sáng tạo của con người”. Câu nói giản dị ấy phản ánh rõ triết lý sống và học của cô gái đến từ xứ Huế, nơi mà mỗi sự tò mò đều trở thành một cuộc khám phá kiên trì.

Anh Thi (giữa) trong những giờ thực hành nghiên cứu cùng giảng viên.
Tốt nghiệp trung học phổ thông tại Huế, Thi chọn con đường “Nam tiến” đến Trường Đại học Bách khoa - ĐHQG TP Hồ Chí Minh, một môi trường kỹ thuật khắt khe và đầy thử thách. Em chọn ngành Sinh học ứng dụng, nơi phải kết hợp kiến thức từ sinh học, hóa học đến công nghệ và cả những giờ thí nghiệm kéo dài không hồi kết.
“Có những thí nghiệm em phải làm đi làm lại nhiều tuần. Kết quả sai lại bắt đầu từ đầu. Có hôm về tới ký túc xá đã gần 10 giờ đêm, tay vẫn còn mùi hóa chất. Nhưng khi phát hiện ra một kết quả mới, dù nhỏ thôi, cảm giác hạnh phúc ấy khiến mọi mệt mỏi tan biến”, Thi kể.
Bốn năm đại học là bốn năm thử thách và trưởng thành. GPA 3.6, tác giả và đồng tác giả của 8 bài báo khoa học quốc tế (4 bài Q1, 4 bài Q2), thành tích hiếm thấy ngay cả ở bậc cao học. Thi còn nhận học bổng ADM (Archer-Daniels Midland Company), học bổng khuyến khích học tập của Trường và tham gia Chương trình gia sư Bách Khoa tình nguyện.
Dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Hoàng Anh Hoàng, Anh Thi tham gia nhóm nghiên cứu về thực khuẩn thể (bacteriophage), hướng nghiên cứu mới trong điều trị kháng kháng sinh. “Đó là lĩnh vực chưa được khai phá nhiều ở Việt Nam. Thầy luôn khuyến khích em đặt câu hỏi, không chỉ làm thí nghiệm mà còn học cách tư duy như một nhà khoa học”, Thi chia sẻ.
Đằng sau niềm đam mê ấy là sự vun đắp của gia đình. Cha của Thi, TS. Hồ Đình Duẩn, huy chương đồng Olympic Toán quốc tế năm 1978 là người truyền cho em tinh thần kiên định và tư duy logic. Còn mẹ em, cô Hồ Thị Mộng Oanh lại dạy con gái rằng “kiến thức chỉ có ý nghĩa khi tạo ra giá trị cho cộng đồng”. “Mỗi khi gặp khó khăn, em luôn nhớ lời mẹ: hãy học để cống hiến”, Thi nói.
Vượt giới hạn, tỏa sáng bằng niềm tin
Danh hiệu “Nữ sinh Khoa học Công nghệ Việt Nam năm 2025” đến với Anh Thi như một dấu mốc ý nghĩa của chặng đường đã qua. Là nữ sinh duy nhất được vinh danh trong lĩnh vực Sinh học ứng dụng, em xem đây không chỉ là niềm tự hào cá nhân mà còn là “lời khẳng định rằng con gái cũng có thể tỏa sáng trong khoa học”.

Anh Thi trao đổi thông tin, kiến thức cùng các bạn.
“Không ít người từng khuyên em nên chọn ngành nhẹ nhàng hơn vì phòng thí nghiệm vất vả và nhiều rủi ro. Nhưng với em, năng lực không phụ thuộc vào giới tính. Điều quan trọng là thái độ học hỏi và sự kiên trì”, Anh Thi khẳng định.
Thành công của Anh Thi không đến từ “bí quyết” nào đặc biệt mà từ khả năng chọn lọc, tập trung và kiên định. Nhiều bạn trẻ hôm nay chịu áp lực từ mạng xã hội hay đồng trang lứa, thấy ai làm gì cũng muốn làm theo. Nhưng để tiến xa, bạn phải hiểu rõ mình thật sự muốn gì. Đừng để người khác định nghĩa giá trị của bạn”, Thi chia sẻ.
Ngoài nghiên cứu, Thi còn tích cực tham gia hoạt động cộng đồng như hiến máu tình nguyện, dạy học miễn phí cho sinh viên khó khăn, tham gia các chiến dịch bảo vệ môi trường. “Khoa học không chỉ nằm trong phòng thí nghiệm, đó còn là cách chúng ta sống và lan tỏa tri thức”, Thi nói.
Khi được hỏi về tương lai, cô gái nhỏ từ Huế chọn cách đi vững vàng và thực tế: “Em muốn làm việc trong doanh nghiệp để đưa sinh học ứng dụng vào đời sống, từ thực phẩm, môi trường đến y sinh. Nếu có cơ hội, em sẽ học cao học ở nước ngoài rồi quay lại Việt Nam, tiếp tục nghiên cứu và giảng dạy”.
Trước khi kết thúc cuộc trò chuyện, Anh Thi để lại một lời nhắn gửi giản dị nhưng mạnh mẽ: “Đừng để điều gì giới hạn khả năng của bạn. Khoa học là hành trình của sự tò mò và sáng tạo. Mỗi người phụ nữ bước vào con đường này đều đang góp thêm một tia sáng cho thế giới và ánh sáng ấy xứng đáng được nhìn thấy”.

Những giờ học và thực hành miệt mài trên giảng đường để nghiên cứu ứng dụng quy trình công nghệ.
Giữa thế giới phòng thí nghiệm đầy con số và công thức, Hồ Thái Anh Thi đã vẽ nên một hình ảnh khác, hình ảnh của nữ sinh Việt tự tin, bản lĩnh và dấn thân trong lĩnh vực mà ít người chọn. Em không chỉ đại diện cho thế hệ nữ trẻ trong khoa học mà còn cho một thông điệp rộng lớn hơn, rằng trong mọi giới hạn vẫn luôn có chỗ cho khát vọng và ánh sáng của tri thức.