Nông sản Đông Khê khẳng định vị thế trên hành trình đạt chuẩn OCOP

Phát huy tiềm năng, hình thành sản phẩm OCOP đặc trưng

Cây thạch đen từ lâu đã gắn bó với người dân Đông Khê, nhưng chỉ vài năm gần đây, nhờ chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp của tỉnh, sản phẩm này mới thật sự bước vào giai đoạn phát triển theo hướng hàng hóa. Mặc dù diện tích trồng thạch đen tại xã không lớn, phần lớn nguyên liệu được thu mua từ các hộ dân ở các xã lân cận, song đó lại là yếu tố thúc đẩy các cơ sở trên địa bàn chủ động nâng cao chất lượng chế biến và hoàn thiện sản phẩm. Hiện xã Đông Khê có 5 cơ sở chế biến thạch đen và 1 cơ sở sản xuất lạp sườn đạt chuẩn OCOP 3, 4 sao cấp tỉnh. Các cơ sở chú trọng vệ sinh an toàn thực phẩm, áp dụng mã QR truy xuất nguồn gốc, cải tiến bao bì, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Một trong những mô hình tiêu biểu là cơ sở chế biến thạch đen Lê Thùy. Chị Lê Thị Thùy, Chủ cơ sở cho biết: Các nguyên liệu dùng để làm thạch đen đều bảo đảm an toàn thực phẩm, có nguồn gốc rõ ràng nên làm đến đâu tiêu thụ hết đến đó, không tồn đọng. Từ khi được công nhận là sản phẩm OCOP, thạch đen của cơ sở đã có mặt tại nhiều siêu thị lớn trong và ngoài tỉnh, đồng thời được trưng bày, giới thiệu tại các hội chợ xúc tiến thương mại trong nước và quốc tế.

Nhờ cách làm bài bản, sản phẩm thạch đen Lê Thùy dần tạo dựng được chỗ đứng trên thị trường. Hiệu quả từ mô hình cũng lan tỏa đến cộng đồng: nhiều hộ dân chủ động liên kết cung cấp nguyên liệu theo hướng dẫn kỹ thuật, sản xuất ổn định hơn, có đầu ra chắc chắn hơn. Đây là bước đi phù hợp với kế hoạch của xã Đông Khê về phát triển sản phẩm chủ lực giai đoạn 2025 - 2030, hướng đến hình thành vùng sản xuất gắn với chế biến.

Phát triển kênh phân phối, gắn sản phẩm với du lịch và thương mại

Cùng với sản xuất, Đông Khê chú trọng mở rộng không gian tiêu thụ nông sản. Một trong những điểm nhấn là việc hình thành điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP của hộ kinh doanh Nông Thị Hoa trên trục Quốc lộ 4A. Không gian trưng bày được sắp xếp khoa học, giới thiệu nhiều sản phẩm đặc trưng như: thạch đen, miến dong, bánh khảo, mật ong, khẩu sli, lạp sườn... Nhờ vị trí thuận lợi và sự đa dạng sản phẩm, điểm bán thu hút đông khách dừng chân, trở thành “cửa ngõ quảng bá” nông sản của xã.

Anh Nguyễn Văn Đại, du khách đến từ Hà Nội, chia sẻ: Điểm dừng chân có nhiều sản phẩm đặc trưng của Cao Bằng, giá cả hợp lý, niêm yết rõ ràng. Tôi còn được xem trực tiếp quy trình làm thạch đen và một số sản phẩm sấy khô nên rất yên tâm khi lựa chọn. Đây là trải nghiệm thú vị đối với du khách.

Mô hình điểm giới thiệu sản phẩm này phù hợp với định hướng của tỉnh về phát triển các điểm giới thiệu OCOP gắn với du lịch trải nghiệm, góp phần tăng sức cạnh tranh của nông sản địa phương, thúc đẩy dịch vụ, thương mại phát triển và tạo thêm kênh tiêu thụ bền vững cho các cơ sở sản xuất.
Hướng tới nông nghiệp bản sắc, bền vững theo định hướng.

Các sản phẩm OCOP của xã Đông Khê được trưng bày tại Trung tâm Triển lãm quốc tế.

Bám sát nghị quyết của Tỉnh ủy về tái cơ cấu ngành nông nghiệp, phát triển sản phẩm đặc trưng gắn với xây dựng nông thôn mới, xã Đông Khê xây dựng kế hoạch giai đoạn 2025 - 2030 theo định hướng phát triển vùng nguyên liệu thạch đen an toàn; thu hút doanh nghiệp đầu tư chế biến sâu; nâng hạng sản phẩm OCOP từ 3, 4 sao lên hướng 5 sao; ứng dụng khoa học - công nghệ và chuyển đổi số trong chế biến, truy xuất nguồn gốc; mở rộng hệ thống điểm giới thiệu sản phẩm trên các tuyến giao thông trọng điểm. Cùng với đó, địa phương phối hợp các cơ quan chuyên môn tổ chức tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn người dân sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ, bao bì, nhãn mác, tạo điều kiện cho các chủ thể tham gia các hội chợ xúc tiến thương mại trong và ngoài tỉnh. Nhờ đó, Chương trình OCOP đã mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp Đông Khê.

Bên cạnh việc nâng cao chất lượng sản phẩm, xã Đông Khê đang chú trọng mở rộng thị trường tiêu thụ, từng bước hướng tới xuất khẩu. Hiện các sản phẩm OCOP của xã, đặc biệt là thạch đen, có mặt tại nhiều siêu thị trong và ngoài tỉnh, tham gia các hội chợ xúc tiến thương mại cấp quốc gia, được trưng bày tại Trung tâm Triển lãm quốc tế và nhận được sự quan tâm của các doanh nghiệp thu mua thực phẩm. Một số đơn vị phân phối ở các tỉnh phía Bắc, miền Trung và Nam Bộ đã ký hợp đồng tiêu thụ định kỳ, tạo đầu ra ổn định cho cơ sở sản xuất. Các doanh nghiệp logistics cũng phối hợp hỗ trợ vận chuyển sản phẩm theo tiêu chuẩn bảo quản lạnh, đáp ứng yêu cầu thị trường.

Để tạo nền tảng hướng đến xuất khẩu chính ngạch, địa phương đang vận động thành lập hợp tác xã chế biến và tiêu thụ thạch đen, liên kết vùng nguyên liệu với các hộ trồng tại các xã lân cận trong tỉnh, xây dựng mã vùng trồng và mã cơ sở đóng gói. Đồng thời, xã hỗ trợ chủ cơ sở hoàn thiện hồ sơ chứng nhận chất lượng, cải tiến bao bì, tem nhãn và đăng ký bảo hộ thương hiệu. Đây là những điều kiện quan trọng nhằm đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật của các thị trường tiềm năng như ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản.

Chủ tịch UBND xã Đông Khê Vũ Thế Cương cho biết: Địa phương tiếp tục đồng hành với các chủ thể OCOP trong việc hoàn thiện sản phẩm, mở rộng thị trường, đồng thời, khuyến khích phát triển nông nghiệp an toàn, hữu cơ, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chế biến nông sản, tạo thêm việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân.

Mỗi sản phẩm OCOP được hình thành là kết tinh công sức, tâm huyết của người nông dân, đồng thời là minh chứng cho sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền trong việc đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống. Với hướng đi đúng đắn, sự chủ động của người dân và sự hỗ trợ kịp thời từ các cấp, Đông Khê đang từng bước khẳng định vị thế trên hành trình xây dựng thương hiệu nông sản sạch, an toàn, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững của tỉnh.

Mai Linh