Nông nghiệp thông minh vì thế hệ tương lai

Mô hình trồng ớt chuông trong nhà kính của HTX Mộc Vân Trang, phường Mộc Lỵ, thị xã Mộc Châu.

Dự án “Nông nghiệp thông minh vì thế hệ tương lai” do Chính phủ Hàn Quốc tài trợ thông qua tổ chức Nông lương Liên hiệp quốc (FAO), được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phê duyệt cho Viện Nghiên cứu Rau quả triển khai thực hiện.

Dự án được triển khai trên địa bàn Mộc Châu từ năm 2022, gồm 4 hợp phần chính: Nâng cấp và tối ưu hóa nhà kính, vườn ươm hiện có, quy mô mỗi nhà kính từ 500 m² đến 2.000 m²; xây dựng mô hình sản xuất các loại rau có giá trị kinh tế và giá trị dinh dưỡng cao trong nhà lưới, nhà màng, gồm ớt chuông, cà chua, dưa chuột; hoàn thiện và nâng cao trình độ sản xuất cây giống cho các vườn ươm; bảo quản và chế biến nông sản sau thu hoạch, phân tích thị trường chuỗi giá trị và kết nối thị trường tiêu thụ rau, quả.

Viện Nghiên cứu Rau quả phối hợp với thị xã Mộc Châu hướng dẫn nông dân xây dựng nhà kính an toàn, làm đất, chọn giống và hỗ trợ lắp đặt các thiết bị công nghệ cao giám sát các yếu tố ảnh hưởng đến cây trồng. Đến nay, Dự án đã hỗ trợ xây dựng hơn 30 nhà lưới và vườn ươm, với tổng diện tích gần 40.000 m²; tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật, nâng cao kiến thức và kỹ năng canh tác cho nông dân.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quốc Hùng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Rau quả, cho biết: Điểm nhấn của Dự án là việc áp dụng đồng bộ các giải pháp canh tác không đất, kiểm soát sinh học dịch hại, sử dụng nhà lưới thông minh và tối ưu hóa quy trình sau thu hoạch, góp phần tăng năng suất, cải thiện chất lượng rau, củ, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Hỗ trợ địa phương xây dựng chuỗi giá trị nông sản, kết nối sản xuất với thị trường tiêu thụ, nâng cao thu nhập và sinh kế cho nhân dân.

Việc duy trì, mở rộng phương pháp canh tác thông minh của dự án sẽ tác động lâu dài cho toàn vùng cao nguyên Mộc Châu. Nông dân đã được tiếp cận các kỹ thuật bảo quản sau thu hoạch, đảm bảo an toàn thực phẩm, ghép giống rau có khả năng chống chịu sâu bệnh; nắm phương pháp trồng rau thủy canh, trồng trên giá thể, áp dụng thiên địch trong quản lý dịch hại.

Mô hình trồng hành tây trong nhà kính tại HTX Mộc Vân Trang, phường Mộc Lỵ, thị xã Mộc Châu.

Tham gia dự án từ những ngày đầu, ông Hà Văn Tiến, Giám đốc HTX Mộc Vân Trang, phường Mộc Lỵ, thị xã Mộc Châu đã được tiếp cận kỹ thuật canh tác trong nhà màng, hệ thống tưới nhỏ giọt, đo nồng độ EC và pH trong đất.

Ông Tiến chia sẻ: Gia đình được hỗ trợ máy bắt côn trùng sử dụng năng lượng mặt trời trong nhà màng, hoạt động bằng cách phát ra sóng ánh sáng để thu hút và tiêu diệt ruồi đục lá Nam Mỹ, nâng cao chất lượng cây trồng. Tôi sẽ phổ biến, nhân rộng đến các thành viên HTX và nông dân trong vùng để nâng cao hiệu quả sản xuất.

Tham gia dự án, Trung tâm Đổi mới sáng tạo, Sở Khoa học và Công nghệ đã bố trí một nhà màng, với diện tích là 1.620 m², có mái che nắng, hệ thống làm mát bằng quạt gió để triển khai mô hình trồng cây không dùng đất trên giá thể (thủy canh).

Ông Nguyễn Anh Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm, cho biết: Dự án đã triển khai thử nghiệm 3 mô hình trồng cây thủy canh, gồm: Dưa lưới, cà chua Beef và rau xà lách trong nhà kính, đã mang lại nhiều ưu điểm vượt trội so với phương pháp trồng truyền thống, giảm thiểu sâu bệnh và loại bỏ việc sử dụng các hóa chất bảo vệ thực vật, đảm bảo rau, củ sạch, an toàn và năng suất cao hơn.

Việc triển khai Dự án “Nông nghiệp thông minh vì thế hệ tương lai” tại thị xã Mộc Châu, đã giúp nông dân được tiếp cận giống cây trồng chất lượng, quy trình canh tác khoa học, kết nối thị trường hiệu quả, tạo nền tảng để nhân rộng mô hình nông nghiệp công nghệ cao tại nhiều địa phương khác trong tỉnh.

Bài, ảnh: Duy Tùng