Nông dân tăng lợi nhuận, giảm phát thải nhờ mô hình lúa chuyên canh

Quang cảnh Hội nghị.

Ngày 15/9, tại tỉnh An Giang, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) phối hợp với UBND tỉnh An Giang tổ chức Hội nghị tổng kết mô hình thí điểm sản xuất lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp vụ hè thu 2025 tại ĐBSCL.

Ông Ngô Công Thức, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cho biết, sau khi sáp nhập, An Giang là địa phương đứng đầu cả nước về diện tích, sản lượng lúa, với hơn 1,3 triệu ha gieo trồng, sản lượng ước đạt khoảng 8,8 triệu tấn.

Đối với Đề án 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL, An Giang có khoảng 351.000ha tham gia thực hiện. Trong vụ hè thu 2025, tỉnh thực hiện thí điểm 2 mô hình sản xuất lúa theo quy trình 1 triệu ha tại xã Bình Thạnh Đông và xã Tân Hội.

Kết quả cho thấy, mô hình giúp giảm chi phí trung bình hơn 4,1 triệu đồng/ha, tăng năng suất gần 0,8 tấn/ha, lợi nhuận tăng thêm từ 5 - 8 triệu đồng/ha, giảm phát thải trung bình khoảng 8 tấn khí CO2 tương đương/ha.

Thứ trưởng Bộ NN&MT Trần Thanh Nam phát biểu tại Hội nghị.

Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ NN&MT) thông tin, vụ hè thu 2025, Bộ NN&MT triển khai 11 mô hình theo Đề án 1 triệu ha, với diện tích hơn 543ha, thu hút 355 hộ nông dân tham gia.

Năng suất lúa ở hầu hết mô hình ổn định, lợi nhuận đạt từ 14,5 - 36,3 triệu đồng/ha, cao hơn ngoài mô hình 4,6 - 15,8 triệu đồng/ha. Giá thành sản xuất giảm 326 - 1.052 đồng/kg lúa tươi.

Tính đến nay, diện tích thực hiện Đề án đạt 354.839ha, gấp gần 2 lần kế hoạch, với hơn 200.000 hộ áp dụng ít nhất một tiêu chí canh tác bền vững. Định hướng vụ Đông Xuân tới, các địa phương sẽ tiếp tục mở rộng diện tích, đẩy mạnh cơ giới hóa, liên kết doanh nghiệp, hợp tác xã, gắn sản xuất với thị trường tiêu thụ.

Doanh nghiệp giới thiệu gạo hữu cơ giảm phát thải từ mô hình tham gia Đề án 1 triệu ha.

Tại Hội nghị, Bộ NN&MT đã công bố dự thảo sửa đổi Quy trình sản xuất lúa chất lượng cao và phát thải thấp vùng ĐBSCL. Đây là bước hoàn thiện nhằm cụ thể hóa các mục tiêu Đề án 1 triệu ha giai đoạn 2024 - 2025.

Dự thảo quy trình mới có bổ sung các hướng dẫn kỹ thuật về canh tác bền vững, gắn với điều kiện sinh thái từng tiểu vùng, tăng cường cơ giới hóa và ứng dụng công nghệ số trong sản xuất.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&MT Trần Thanh Nam khẳng định, kết quả thực hiện các mô hình điểm sản xuất lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp vụ hè thu 2025, góp phần hiện thực hóa mục tiêu Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp mà Chính phủ chỉ đạo Bộ NN&MT đang triển khai.

Đây là tiền đề quan trọng trong tái cơ cấu ngành lúa gạo, để nhân rộng mô hình trong các vụ tới, tiến tới hình thành vùng sản xuất lúa hàng hóa bền vững, nâng cao thu nhập nông dân và đáp ứng yêu cầu thị trường quốc tế.

Yến Phương