Nông dân Lâm Ðồng hướng tới sản xuất xanh

Ngư dân bám biển hạn chế xả rác thải nhựa

Những dự án môi trường nổi bật

Bà con nông dân các xã Hàm Thuận Nam, Tánh Linh, Đức Linh, Bắc Ruộng… đang thực hiện mô hình “Bể thu gom rác thải trong sản xuất nông nghiệp”. Tại các khu sản xuất nông nghiệp tập trung, hội nông dân lắp đặt các bể thu gom rác thải đúng tiêu chuẩn, nông dân làm quen với hoạt động thu gom rác thải sau sản xuất để tập kết về khu xử lý tập trung. Vùng lúa duyên hải lớn được triển khai rộng rãi mô hình bể thu gom rác thải tập trung, giữ an toàn cho nguồn nước cũng như diện tích đất sản xuất.

Còn tại xã Đắk Wil, nông dân xử lý chất thải từ các trang trại chăn nuôi bằng việc lắp đặt hầm biogas tại chuồng trại. Chất thải của gia súc được chuyển thành năng lượng sạch, dùng cho thắp sáng cũng như các hoạt động khác trong sinh hoạt.

Đặc biệt, dự án “Tuyên truyền, vận động nông dân xử lý rác thải tại Việt Nam, góp phần vào nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính của cộng đồng quốc tế” do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức, Quỹ BRACE tài trợ trên địa bàn phường Lâm Viên - Đà Lạt và các xã: Đức Trọng, Hiệp Thạnh, Đạ Tẻh, Đạ Tẻh 2 có sức lan tỏa mạnh mẽ. Nông dân chăn nuôi gà, heo trên đệm lót sinh học; làm phân hữu cơ từ phế phẩm nông nghiệp, nuôi sâu canxi, nuôi trùn quế để xử lý chất thải chăn nuôi… Từ vùng dự án, các mô hình đã lan rộng ra hàng ngàn hộ nông dân trong khu vực.

Ngoài các dự án lớn trị giá nhiều tỷ đồng do các tổ chức lớn triển khai trên địa bàn tỉnh, hàng trăm dự án môi trường nhỏ đang được các tổ chức hội cơ sở tích cực triển khai. Các cấp hội vận động hội viên nông dân tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, tham gia bảo vệ môi trường (BVMT), chủ động ứng phó biến đổi khí hậu với những việc làm thiết thực, hiệu quả như: tham gia mô hình “Ngày Chủ nhật vì môi trường”, “Vườn xanh, vườn sạch, vườn không rác”, “Trồng và chăm sóc cây bóng mát đường quê”, “Thu gom rác bao bì, chai, lọ thuốc bảo vệ thực vật”, “Biến rác thành tiền”, “Tổ thuyền nghề không xả rác thải nhựa trên sông, trên biển”, “Tổ nông dân tham gia BVMT”…

Canh tác chè sạch xuất khẩu

Nông dân thay đổi tư duy sản xuất

“Quan trọng nhất trong sản xuất nông nghiệp xanh, đó là nông dân thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp, ứng dụng các kỹ thuật canh tác hiện đại vào sản xuất, bảo đảm nông sản an toàn cũng như bảo vệ sức khỏe người sản xuất nông nghiệp”, ông Trương Văn Tùng - Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh khẳng định.

Ông Tùng cho biết thêm, hiện tại, Lâm Đồng có trên 1 triệu ha đất sản xuất nông nghiệp. Trong đó, có các loại cây trồng chủ yếu như: cà phê, hồ tiêu; cao su; cây ăn trái như: thanh long, sầu riêng, cây có múi…; vùng lúa, vùng sản xuất rau, hoa thương phẩm và nhiều loại cây trồng khác. Ngoài ra, còn hàng vạn nông dân hoạt động trong nghề cá, bao gồm nuôi cá cũng như khai thác biển. Tại tất cả mọi hoạt động trong sản xuất nông nghiệp, nông dân đã bắt đầu hướng tới sản xuất xanh, sản xuất bền vững.

“Nếu quay ngược lại vài chục năm trước, nông dân chỉ quan tâm tới năng suất thì hiện tại, chúng tôi có thể khẳng định, nông dân đã ý thức rất rõ việc sản xuất phải song hành với BVMT. Rất nhiều vùng nông nghiệp, nông dân đã quen với việc sản xuất theo các tiêu chuẩn thế giới, nhất là vùng sản xuất cây công nghiệp”, ông Trương Văn Tùng thông tin.

Như cà phê, Lâm Đồng có tổng diện tích xấp xỉ 300 ngàn ha; trong đó, khoảng 30% diện tích đã được canh tác theo các tiêu chuẩn nông nghiệp an toàn như: VietGAP, 4C, Rainforest… và đang tăng thêm hàng năm. Với các diện tích chưa đạt chứng chỉ, nông dân đã loại bỏ gần như hoàn toàn các loại thuốc diệt cỏ hóa học, tạo đa dạng sinh thái trên đồng ruộng.

Nông dân trồng cà phê hữu cơ

Bà Trần Thị Oanh - Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh thông tin thêm: “Nông dân đã từng ngày áp dụng các quy trình nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp giảm thiểu ô nhiễm vào sản xuất nông nghiệp. Như việc ủ phân hữu cơ từ phân bón và phụ phẩm nông nghiệp, chăn nuôi, trồng trọt liên hoàn đã giúp môi trường nông thôn được cải thiện rõ rệt”. Chẳng hạn, vùng chăn nuôi bò sữa lớn của Lâm Đồng tại các xã Đức Trọng, Hiệp Thạnh, Đơn Dương hầu hết đã chuyển qua xử lý phân bò bằng trùn quế, kéo theo sự ra đời các nhà máy chế biến phân trùn quế. Bên cạnh đó, thay vì những cánh đồng chuyên canh, nông dân bắt đầu làm quen với việc trồng xen, tạo cảnh quan và thiết lập các mô hình vườn - rừng trên vùng sản xuất, nhất là với cây công nghiệp như: cà phê, hồ tiêu.

“Nông dân thay đổi thói quen canh tác cũng cần sự đồng hành của người quản lý. Trong đó, việc hướng dẫn nông dân kỹ thuật canh tác an toàn, tạo điều kiện để nông dân tiếp cận thông tin mới, nguồn vốn, cơ sở vật chất để thay đổi cũng là vấn đề quan trọng. Như hiện tại, nông dân rất cần được tham gia “bình dân học vụ số” để dễ dàng tiếp cận thông tin, áp dụng được các kỹ thuật nông nghiệp tiên tiến”, ông Trương Văn Tùng khẳng định.

Cũng theo ông Tùng, bên cạnh việc tuyên truyền, nông dân cần nhận được sự hỗ trợ thực tế để tiếp tục thay đổi toàn diện. Hội viên nông dân xấp xỉ 350 ngàn thành viên, chiếm khoảng 60 - 70% số hộ làm nông nghiệp. Đây chính là những người cần được sự hỗ trợ từ chính sách cho tới thực tế để tiếp tục phát triển một nền nông nghiệp xanh - bền vững.

Diệp Quỳnh