Nói không với mua bán bộ phận cơ thể người
Đầu tháng 9-2025, Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an) chủ trì, phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hà Nội đã triệt phá một đường dây môi giới mua bán bộ phận cơ thể người, bắt giữ 7 đối tượng, do P.V.H, sinh năm 1983, trú tại phường Bồ Đề, TP Hà Nội cầm đầu. Kết quả điều tra ban đầu cho thấy, thời gian qua, đường dây này đã môi giới mua bán thận thành công cho gần 30 trường hợp.
Đáng chú ý, theo cơ quan công an, quá trình điều tra vụ án nói trên cũng như nhiều vụ án mua bán bộ phận cơ thể người khác cho thấy, nhiều trường hợp nạn nhân do hoàn cảnh khó khăn, cần tiền để giải quyết nhu cầu cuộc sống, đồng thời cho rằng nếu không bị ép buộc mà tự nguyện sẽ không vi phạm pháp luật nên đã chủ động tìm đến các đối tượng môi giới để bán bộ phận cơ thể của chính mình...
Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác hiện hành quy định việc hiến, lấy, ghép bộ phận cơ thể người phải trên cơ sở tự nguyện. Đặc biệt, việc làm này tuyệt đối không được vì mục đích thương mại mà phải vì mục đích nhân đạo, chữa bệnh, giảng dạy hoặc nghiên cứu khoa học. Điều 11 của Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác cũng quy định cụ thể các hành vi bị nghiêm cấm: Ép buộc người khác phải cho mô, bộ phận cơ thể người hoặc lấy mô, bộ phận cơ thể của người không tự nguyện hiến; lấy, ghép, sử dụng, lưu giữ mô, bộ phận cơ thể người vì mục đích thương mại... Vì vậy, hành vi thông qua môi giới để bán bộ phận cơ thể của chính mình, cho dù tự nguyện cũng là trái pháp luật do đây là hành vi vì mục đích thương mại. Hậu quả của hành vi này không chỉ có thể đẩy người bán bộ phận cơ thể vào những rắc rối pháp lý mà nguy hiểm hơn là vô tình tiếp tay cho các nhóm tội phạm mua bán bộ phận cơ thể người. Nhận thức rõ điều này, mong rằng mỗi người dù khó khăn đến đâu cũng nên nói không với việc bán bộ phận cơ thể của mình.
Đối với các đối tượng thực hiện hành vi môi giới cho người khác mua bán bộ phận cơ thể người sẽ được xác định có vai trò đồng phạm và có thể bị xử phạt theo quy định tại Điều 154 Bộ luật Hình sự về “Tội mua bán, chiếm đoạt mô hoặc bộ phận cơ thể người”. Theo đó, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, người thực hiện hành vi môi giới bị kết án có thể bị phạt tù từ 3 năm đến mức cao nhất là tù chung thân. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm.